Την προηγούμενη εβδομάδα η Αναστασία Πούλου βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη όπου, στο πλαίσιο σεμιναρίων Συνταγματικού Δικαίου εισηγήθηκε το θέμα «Μέτρα λιτότητας και Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ: Η προστασία των κοινωνικών δικαιωμάτων σε εποχές κρίσης». Η επιστροφή της στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ, από την οποία αποφοίτησε, συνοδεύτηκε κι από την ανακοίνωση της είδησης ότι η διδακτορική της διατριβή με αυτό το θέμα επρόκειτο να βραβευτεί στο γερμανικό Κοινοβούλιο, τη Μπούντεσταγκ. Είναι μια από τις τρεις διατριβές στον τομέα των θεωρητικών επιστημών που επιλέχτηκε από 374 που κατατέθηκαν. Συνολικά, το κοινωφελές Ίδρυμα Κέρμπερ υπό την αιγίδα του προέδρου της γερμανικης Βουλής βράβευσε εννέα διατριβές για την αριστεία τους αλλά και τον κοινωνικό τους αντίκτυπο.
Το ίδιο θέμα η κυρία Πούλου είχε αναπτύξει και παλαιότερα στη Νομική, στο πλαίσιο του «Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου», κι όπως υποστηρίζουν νομικοί, το σημαντικότερο είναι ότι αν και το θέμα της έχει βαθιά πολιτική χροιά, η ίδια το αντιμετωπίζει από μια σκοπιά δογματικά νομική, χωρίς τσιτάτα κι εντυπωσιασμούς, αλλά στηρίζοντάς το σε πλούσια βιβλιογραφία και νομολογία. Μάλιστα, στη διάρκεια της διάλεξης στη Θεσσαλονίκη απάντησε πολύ δομημένα και συγκροτημένα και στις πιο απαιτητικές ερωτήσεις. Πρόκειται για ένα θέμα το οποίο πραγματεύεται αμφιλεγόμενα νομικά ζητήματα. Για παράδειγμα: πώς είναι δυνατόν να εκτελεστούν δικαστικές αποφάσεις οι οποίες αφορούν περικοπές συντάξεων εάν δεν υπάρχουν χρήματα από το κράτος; Ή, ακόμη, κατά πόσον τα κοινωνικά δικαιώματα έχουν την ίδια βαρύτητα με τα ατομικά δικαιώματα.
Η τελετή βράβευσης
Η τελετή βράβευσης πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη στο Κοινοβούλιο. «Η βράβευση σημαίνει μια μεγάλη δικαίωση όλης της μακροχρόνιας και μοναχικής προσπάθειάς μου», λέει στο protagon η κυρία Πούλου, λίγες ώρες μετά από αυτήν. «Η ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης βράβευσης είναι ότι δεν αρκεί το κριτήριο της άριστης βαθμολογίας για ένα διδακτορικό, αλλά θέτει ως κριτήριο την ύπαρξη ερευνητικών αποτελεσμάτων με κοινωνικό αντίκτυπο. Χαίρομαι ιδιαιτέρως που λαμβάνω ένα βραβείο, το οποίο αποσκοπεί στη κοινοποίηση της έρευνας στο ευρύτερο κοινό. Η ενασχόλησή μου με τα ανθρώπινα δικαιώματα στον καιρό της κρίσης έγινε ακριβώς προς την κατεύθυνση της εξυπηρέτησης των ασθενέστερων κοινωνικά ομάδων. Εξέτασα τα μέτρα που εφαρμόστηκαν στις χώρες που έλαβαν βοήθεια από την ΕΕ, στο πεδίο της κοινωνικής πολιτικής».
Η 28χρονη Σαλονικιά εργάζεται στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ Κοινωνικού Δικαίου και Κοινωνικής Πολιτικής στο Μόναχο, ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια. Θα παραμείνει εκεί για τα επόμενα χρόνια, ωστόσο η επιθυμία της είναι να επιστρέψει στην Ελλάδα. Μάλιστα, την εκφράζει πριν καν τη ρωτήσω σχετικά. «Αυτό επιθυμώ κι αυτό θα προσπαθήσω, έχω την εντύπωση ότι αυτός είναι ο απώτερος στόχος πολλών από εμάς που ζούμε στο εξωτερικό: να επιστρέψουμε και να φέρουμε στην Ελλάδα τη γνώση και την εμπειρία που αποκτήσαμε».
Η επιλογή της Χαϊδελβέργης
Από τη Θεσσαλονίκη έφυγε το 2011, μόλις τελείωσε τις σπουδές της στη Νομική. Επέλεξε τη Νομική Σχολή της Χαϊδελβέργης για να συνεχίσει κατευθείαν με διδακτορικό. «Από παιδί είχα επισκεφτεί πολλές φορές την πόλη αυτή . Το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης έχει μια ιστορικότητα και ειδικά η Νομική Σχολή, από την οποία έχουν περάσει πολλοί διαπρεπείς Έλληνες Συνταγματολόγοι. Αυτό λειτούργησε ως έμπνευση για μένα, σε συνδυασμό με το ότι η Χαϊδελβέργη είναι μια υπέροχη φοιτητούπολη».
Η κυρία Πούλου πήγε στη Γερμανία τις περισσότερες τάξεις του δημοτικού σχολείου, ενώ στη συνέχεια επέστρεψαν οικογενειακώς στη Θεσσαλονίκη. «Επιστρέφοντας, κι έχοντας τελειώσει γερμανικό δημοτικό, επέλεξα να αποκτήσω ένα επιπλέον γλωσσικό εφόδιο, κι έτσι φοίτησα στο Γυμνάσιο και το Λύκειο στην Ελληνογαλλική Σχολή Καλαμαρί». Υπήρξε συνεπής στις σχολικές και, αργότερα, στις φοιτητικές και τις ακαδημαϊκές της υποχρεώσεις, αλλά όχι με υπέρμετρο κόστος. «Φροντίζω να έχω μια ισορροπημένη κατανομή του χρόνου μου ανάμεσα σε υποχρεώσεις, παρέες και ταξίδια. Είχα πάει για ένα χρόνο στο Βερολίνο με το πρόγραμμα Εράσμους κι αυτό βοήθησε πολύ στις σπουδές μου. Το χάρηκα και απέκτησα πολλές νέες εμπειρίες παραμένοντας προσηλωμένη στους στόχους μου. Μου αρέσει η ζωή σε πολλές πόλεις της Ευρώπης και νιώθω τυχερή που μπόρεσα να τις γνωρίσω».
Η ακαδημαϊκή εξέλιξη στη Γερμανία
Η ακαδημαϊκή εξέλιξη στη Γερμανία δεν είναι απαραίτητα πιο εύκολη απ’ ό,τι στην Ελλάδα, μας λέει. «Ο ανταγωνισμός είναι πολύ έντονος κι υπάρχουν πολλοί ικανοί Γερμανοί που εκπονούν άριστες διατριβές. Το ακαδημαϊκό σύστημα είναι μεν αξιοκρατικό, ωστόσο υπάρχει πολύ μεγαλύτερη εσωστρέφεια και δυσκολία απ’ όση μπορεί κάποιος απ’ έξω να φανταστεί».
Τη ρωτώ εάν πιστεύει ότι ένα διδακτορικό αρκεί προκειμένου να υπηρετήσει κάποιος από τη θέση του υπουργού Εργασίας, αναφερόμενη στην πρόσφατη τοποθέτηση της Έφης Αχτσιόγλου. «Θεωρώ ότι για να έχει επιλεγεί θα έχει, προφανώς, κριθεί ως κατάλληλη. Πιστεύω ότι είναι μεγάλο προσόν το να διαθέτει κάποιος διδακτορικό στο αντικείμενο που καλείται να υπηρετήσει. Από κει και πέρα, αυτό καλό είναι να συνοδεύεται από αντίστοιχη εργασιακή εμπειρία ή μια ωριμότητα διαχείρισης δύσκολων καταστάσεων».
Η ίδια προσπαθεί να είναι αισιόδοξη. «Οι καιροί είναι σίγουρα δύσκολοι για την Ελλάδα και για όσους θέλουμε να επιστρέψουμε. Σε κάθε περίπτωση, θα το δοκίμαζα και θα το τολμούσα!».