Αμερικανοί πεζοναύτες σπέυδουν να καλυφθούν μετά την αποβίβαση τους στην ακτή Μπέτιο κατά την μάχη της Ταράουα, στις 20 Νοεμβρίου 1943 | Three Lions/Hulton Archive/Getty
Θέματα

20-23 Νοεμβρίου 1943: Η αιματοβαμμένη μάχη της Ταράουα

Συμπληρώνονται φέτος 80 χρόνια από την άγρια μάχη σε μια ατόλη του Ειρηνικού, η οποία μέσα σε 76 ώρες στοίχισε τη ζωή σε περίπου 6.500 στρατιώτες, Ιάπωνες, Αμερικανούς και σκλάβους εργάτες Κορεάτες. Χιλιάδες άλλοι τραυματίστηκαν
Protagon Team

Εχουν περάσει 80 χρόνια από την αιματοβαμμένη Μάχη της Ταράουα, που διεξήχθη από τις 20 μέχρι 23 Νοεμβρίου 1943 μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ιαπωνίας στην ατόλη Ταράουα, παλιά πρωτεύουσα των νήσων Γκίλμπερτ, και ενώ ο πόλεμος στον Ειρηνικό μαινόταν ήδη για δύο χρόνια.

Ηταν η πρώτη αμερικανική επίθεση σε εκείνη την κρίσιμη περιοχή του Κεντρικού Ειρηνικού∙ ήταν επίσης η πρώτη φορά στον πόλεμο του Ειρηνικού, που οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αντιμετώπιζαν σοβαρή ιαπωνική αντίσταση σε μια αμφίβια επιχείρησή τους. Στην Ταράουα 4.500 ιάπωνες στρατιώτες πολέμησαν σθεναρά και έπεσαν πέφτοντας μεν στο πεδίο της μάχης σχεδόν μέχρι τον τελευταίο, επιβάλλοντας όμως επίσης βαρύ τίμημα στο Σώμα Πεζοναυτών των ΗΠΑ.

Κατά τη διάρκεια των τριήμερων μαχών σχεδόν 6.500 Ιάπωνες, Αμερικανοί και Κορεάτες χάθηκαν στις παραλίες και τον ωκεανό με έπαθλο ένα στρατηγικό κομμάτι κοραλλιογενούς άμμου και τον κρίσιμο αεροδιάδρομό του στο Μπέτιο, ένα από τα νησάκια της ατόλης Ταράουα στη μέση του Ειρηνικού, που κρίθηκε ότι θα ήταν αποφασιστικής σημασίας για την έκβαση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Με μήκος μόλις τέσσερα χιλιόμετρα, το Μπέτιο, το οποίο σήμερα ανήκει στο αρχιπέλαγος της Δημοκρατίας του Κιριμπάτι, είχε μικρή σημασία. Αλλά η τοποθεσία του θα επέτρεπε στις Ηνωμένες Πολιτείες να κινηθούν βορειοδυτικά για να καταλάβουν κατ’ αρχάς τις νήσους Μάρσαλ, στη συνέχεια τις νήσους Μαριάνες και τελικά να επιτεθούν στην ίδια την Ιαπωνία. Οπως γράφει η Νατάσα Φροστ στους New York Times επρόκειτο για την τακτική των «αλμάτων του βατράχου» που χρησιμοποιούσαν οι Σύμμαχοι στον Ειρηνικό με στόχο να αποδυναμώσουν τον έλεγχο της Ιαπωνίας στην περιοχή, καθώς και για να δημιουργήσουν βάσεις από όπου θα εξαπέλυαν περαιτέρω επιθέσεις.

Πτώματα και ένα μισοκατεστραμμένο αμερικανικό τανκ στη Μάχη της Ταράουα (Photo by: Glasshouse Vintage/Universal History Archive/Universal Images Group via Getty Images)

Οι Αμερικανοί περίμεναν ότι θα κατακτούσαν εύκολα το Μπέτιο με επιθέσεις από αέρα και θάλασσα, με τη συνδρομή περίπου 18.000 πεζοναυτών και επιπλέον 35.000 κληρωτών. Αλλά κατά μήκος των αμμωδών παρυφών της ατόλης, τους περίμεναν ισχυρές ιαπωνικές οχυρώσεις, κανόνια και περίπου 5.000 στρατιώτες, σχεδόν το ένα τέταρτο των οποίων ήταν σκλάβοι εργάτες από την Κορέα, στην πρώτη γραμμή.

Τα αμερικανικά στρατεύματα ήταν καλά οπλισμένα, με χιλιάδες κιλά εκρηκτικών και ένα στόλο από πολεμικά πλοία και αμφίβια οχήματα. Ευρισκόμενοι, όμως, αντιμέτωποι με μια απροσδόκητη άμπωτη, οι πεζοναύτες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα πλοία τους στην ανοικτή θάλασσα και να κατευθυνθούν προς το νησί, όπου τους περίμεναν Ιάπωνες, ελεύθεροι σκοπευτές. Και καθώς προχωρούσαν εντελώς ακάλυπτοι έβλεπαν μπροστά τους τα νεκρά σώματα των συμπατριωτών τους, που είχαν δεχτεί τα εχθρικά πυρά, να επιπλέουν στο νερό.

«Δεν υπήρχε τρόπος να βγούμε από τη γραμμή του πυρός», είπε δεκαετίες αργότερα, στο ντοκιμαντέρ «Return to Tarawa» (2009) ο Λέον Κούπερ, πλοίαρχος ενός αποβατικού του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ., «Κάθε καταραμένη γωνία ήταν καλυμμένη» είπε ενθυμούμενος, πώς προσπαθούσαν να αποφύγουν «όλη αυτή τη σφαγή».

Το σημείο καμπής στη μάχη ήρθε τη δεύτερη μέρα, με τη μορφή εκατομμυρίων αμερικανικών σφαιρών και εκατοντάδων τόνων εκρηκτικών. «Αεροπλάνα που πετούσαν χαμηλά και βομβαρδιστικά που βουτούσαν κατευθείαν στο στόχο τους κατέκλυσαν το νησί», έγραψε στο Time ο Ρόμπερτ Σέροντ, πολεμικός ανταποκριτής του περιοδικού. «Ελαφριά και μεσαία άρματα μάχης βγήκαν στη στεριά, εκτοξεύοντας τα πυρά τους στα σημεία των εχθρικών οχυρών όπου  ήταν κρυμμένοι οι ελεύθεροι σκοπευτές».

Η ατόλη Ταράουα

Μέχρι να τελειώσει αυτός ο τρομερός πόλεμος των 76 ωρών, περισσότεροι από 1.000 πεζοναύτες και περίπου 4.500 στρατιώτες από την ιαπωνική πλευρά είχαν πεθάνει ενώ χιλιάδες άλλοι τραυματίστηκαν. «Τα γεμάτα νερό πτώματα μαζεύτηκαν από τον κοραλλιογενή ύφαλο και τα πρόχειρα νησιωτικά νεκροταφεία γέμισαν», έγραψε ο Ρόμπερτ Σέροντ, ο οποίος ήταν μέλος μιας ομάδας φωτογράφων, κάμεραμεν και ανταποκριτών που συνόδευαν τα αμερικανικά στρατεύματα στην Ταράουα. Η δουλειά τους, γράφει η Νατάσα Φροστ στους New York Times, έκανε τη μάχη της Ταράουα, μια από τις πιο καλά  τεκμηριωμένες μάχες του πολέμου και έγινε η βάση για τη δημιουργία του βραβευμένου με Οσκαρ ντοκιμαντέρ «With the Marines at Tarawa».

Οι φωτογραφίες προβλήθηκαν χωρίς να λογοκριθούν προκαλώντας οργή στο αμερικανικό κοινό, το οποίο αντί για σκηνές νίκης, βρέθηκε αντιμέτωπο με στοιχειωμένες εικόνες όπου, όπως περιέγραψε ο Ρόμπερτ Σέροντ στην ανταπόκρισή του, «τα πτώματα σχημάτιζαν ένα φρικτό κρόσσι κατά μήκος των στενών λευκών παραλιών, όπου άνδρες της Δεύτερης Μεραρχίας Πεζοναυτών πέθαιναν για κάθε μέτρο άμμου».