Ηταν, γράφει η Repubblica, ο στοχαστής ενός ρευστού κόσμου, ο αναλυτής μιας νεωτερικότητας στερημένης από τις «στέρεες» οικονομικές της βάσεις. Ηταν ο Ζίγκμουντ Μπάουμαν. Ο τελευταίος των μεγάλων της κοινωνιολογίας που έφυγε χθες από τη ζωή στα 91 του χρόνια.

Εβραϊκής καταγωγής, ο Μπάουμαν άφησε τη γενέθλια Πολωνία μετά την κατοχή της από τους ναζί για να καταταγεί στον σοβιετικό στρατό. Επέστρεψε στη χώρα του αλλά υποχρεώθηκε να φύγει και πάλι εξαιτίας του διάχυτου αντισημιτισμού. Πήγε στο Ισραήλ όπου δίδαξε στα πανεπιστήμια του Τελ Αβίβ και της Χάιφα, συγκρούστηκε με τον σιωνιστή πατέρα του, μια σύγκρουση που τον οδήγησε στην Αγγλία.

Εκεί ανέπτυξε τη σκέψη του, φιλτραρισμένη μέσα από τις επιρροές του: τον Καρλ Μαρξ και τον Μαξ Βέμπερ, αλλά και τον Κορνήλιο Καστοριάδη. Σκέψεις που αποτυπώθηκαν ανάγλυφα στην περίφημη τριλογία της «ρευστής νεωτερικότητας»: τη «Ρευστή αγάπη» (εκδ. Εστία), τον «Ρευστό φόβο» (εκδ. Πολύτροπον) και τους «Ρευστούς καιρούς» (εκδ. Μεταίχμιο).

Ο Ζίγκμουντ Μπάουμαν ήταν ένας σταρ της κουλτούρας – μάλλον ένας από τους λίγους σταρ της κουλτούρας. Η δημοφιλία του ήταν προϊόν της ικανότητάς του να μιλάει απλά και κατανοητά για τα πιο σύνθετα πράγματα και να απευθύνεται σε ένα κοινό που δεν αποτελείτο αποκλειστικά από κοινωνιολόγους και ειδικούς. Διέσχισε τον 20ο αιώνα ζώντας τις τραγωδίες του αλλά και τις ουτοπίες του. Ασφαλώς ως μάρτυρας. Αλλά κυρίως ως στοχαστής.

Φωτό: Ο πολωνός κοινωνιολόγος Ζίγκμουντ Μπάουμαν κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Οβιέδο, στη βόρεια Ισπανία, στις 20 Οκτωβρίου 2010. Πηγή: REUTERS

Το Politico είναι μια ιντερνετική πολιτική επιθεώρηση με μεγάλη πέραση στα γραφεία και των διαδρόμους των Βρυξελλών, των οποίων αποτελεί και προνομιακό συνομιλητή. Εχει επομένως αξία να ρίξει κανείς μια ματιά στην ανάλυση που υπογράφει η αναλύτρια Σάρα Στεφανίνι με τίτλο «Κύπρος, το τέλος του παιχνιδιού». Πρώτον, επειδή από τον υπότιτλο και μόνο σκιαγραφείται η διάθεση της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Και ποια είναι αυτή; «Μια συμφωνία για την επανένωση της Κύπρου θα έδινε στην ΕΕ μια νίκη που χρειάζεται απελπισμένα». Γιατί; «Επειδή θα αποδείκνυε ότι οι δημοκρατικές δομές της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι ένας αποτελεσματικός μηχανισμός που μπορεί να οδηγήσει στη λύση μιας ιστορικής σύγκρουσης», όπως αναφέρει ο Χρήστος Στυλιανίδης, κύπριος επίτροπος αρμόδιος για την Ανθρωπιστική Βοήθεια και τη Διαχείριση Κρίσεων.

Οι δυο κοινότητες έχουν επομένως έναν ισχυρό σύμμαχο σε αυτήν την προσπάθεια. Αλλά έχουν και μεγάλα εμπόδια που καλούνται να ξεπεράσουν. Κι όχι μόνο εσωτερικά, όπως είναι ας πούμε η εκ περιτροπής προεδρία. Αλλά και εξωτερικά, όπως είναι ο Ταγίπ Ερντογάν.

Το Politico εξηγεί ότι ένας τούρκος πρόεδρος που έχει μετατραπεί σε εθνικιστή σουλτάνο δεν θα ήθελε να δώσει την εντύπωση πως «χάνει την Κύπρο» και μάλιστα σε μια στιγμή που δεν τον ενδιαφέρει η είσοδος της χώρας του στην ΕΕ, ενώ τον καίει να πάρει περισσότερες εξουσίες στα χέρια του.

Κι έπειτα είναι ο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο πρόεδρος μιας Ρωσίας που έχει ισχυρά οικονομικά συμφέροντα στο νησί και ο οποίος, έχοντας πλέον και τη σχετική εμπειρία, θα μπορούσε να επιχειρήσει να επηρεάσει μια άλλη ψηφοφορία: εκείνη του δημοψηφίσματος επί της ενδεχόμενης συμφωνίας. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς ότι κάθε αποτυχία της ΕΕ είναι μια επιτυχία του Κρεμλίνου.

Φωτό: Κύπριοι στρατιώτες στους τάφους των συμπατριωτών τους που είχαν χάσει τη ζωή τους κατά την τουρκική εισβολή. Πηγή: Politico/ Katia Christodoulou

Θεωρητικά δεν είναι η καλύτερη εποχή για να είναι χαρούμενος κανείς. Κι όμως. Το emoji που χρησιμοποιείται περισσότερο στην επικοινωνία διεθνώς είναι αυτό που γελάει μέχρι δακρύων. Υποτίθεται ότι η εποχή είναι και συναισθηματικά στεγνή. Αλλά να που το δεύτερο πιο δημοφιλές emoji είναι η κόκκινη καρδούλα –δηλωτικό της αγάπης–, την τρίτη θέση καταλαμβάνει το επίσης αγαπησιάρικο κεφάλι που στη θέση των ματιών του έχει καρδιές και στην τέταρτη εκείνο που στέλνει μια καρδιά για φιλί.

Η κατάταξη, γράφει η Corriere della Sera, δημιουργήθηκε από τα πανεπιστήμια του Μίσιγκαν και του Πεκίνου. Οι ερευνητές των δυο ιδρυμάτων ανέλυσαν 427 εκατομμύρια μηνύματα από 4 εκατομμύρια smartphones σε 112 χώρες. Οι Γάλλοι αποδείχθηκαν οι πιο παθιασμένοι χρήστες των emoji (ένα στα τέσσερα μηνύματα περιλαμβάνει ένα τέτοιο καρτούν), ενώ ακολουθούν οι Ρώσοι και οι Αμερικανοί με ένα στα δέκα. Από την άλλη, εκείνοι που χρησιμοποιούν περισσότερο τα πιο αρνητικά emoji είναι οι Μεξικανοί, οι Κολομβιανοί, οι Περουβιανοί και οι Ισραηλινοί.

Η εξήγηση που δίνουν οι ειδικοί; «Πρόκειται για κοινωνίες όπου οι δεσμοί είναι πιο στενοί και επομένως τα συναισθήματα εκφράζονται πιο ελεύθερα». Ε βέβαια, το πάθος δεν έχει μόνο αγάπη. Εχει και μίσος.

Η ιστορία αυτής της γιαγιάς από τη Βραζιλία έφτασε ως το BBC ως «η πιο αστεία ανακάλυψη του 2016». Γιατί επί χρόνια αυτή η γριά γυναίκα πίστευε πως το αγαλματίδιο στο οποίο προσευχόταν καθημερινά ήταν του Αγιου Αντώνιου. Στην πραγματικότητα, όμως, ήταν του Ερλοντ, ενός από τους ήρωες του «Αρχοντα των Δαχτυλιδιών». Η ανακάλυψη οφείλεται στην εγγονή της βραζιλιάνας γιαγιάς, η οποία πόσταρε τη φωτογραφία του Αη Αντώνη – Ερλοντ στο Facebook διασκεδάζοντας εκατοντάδες φίλους και εκατομμύρια αγνώστους.

Ο συγγραφέας της τριλογίας του «Αρχοντα» Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν περιγράφει τον φανταστικό του ήρωα ως «ευγενικό και δίκαιο ως άρχοντα των ξωτικών, δυνατό σαν πολεμιστή, σοφό σαν μάγο, έντιμο ως βασιλιά των νάνων και καλοσυνάτο σαν το καλοκαίρι». Ο Αγιος Αντώνιος από την άλλη περιγράφεται στην (προσωπική του;) ιστοσελίδα stanthony.org ως κάποιος που έζησε τη ζωή του όπως έπρεπε να τη ζει κάθε χριστιανός: δηλαδή «με θάρρος απέναντι στις αναποδιές, έτοιμος πάντα να συγχωρήσει και να αγαπήσει, με το μυαλό στις ανάγκες των άλλων, ικανός να αντιμετωπίσει τα μικρά και τα μεγάλα προβλήματα και με αμέριστη εμπιστοσύνη και αγάπη στον Θεό».

Μια χαρά άγιος. Κι ο Ερλοντ, πάντως, δεν θα ήταν κακός στον ρόλο.

Φωτό: Ο Ερλοντ όπως τον υποδύθηκε ο ηθοποιός Χιούγκο Γουίβινγκ. Δείχνει άγριος αλλά στο βάθος είναι κι αυτός άγιος. Πηγή: BBC/Getty