Με σκοπό τη διάσωση και την ανάδειξη των κτιρίων και των ερειπίων της περιόδου της Ενετοκρατίας και της Αγγλοκρατίας, προχωρά σε σημαντικές παρεμβάσεις στο εσωτερικό του Κάστρου Ζακύνθου το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Οι μελέτες στερέωσης και ανάδειξης των κτιρίων του Κάστρου, έτυχαν της θετικής γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.
Οπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Το Κάστρο της Ζακύνθου αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό βυζαντινό και μεσαιωνικό μνημείο λόγω της ιστορικής σημασίας και αρχιτεκτονικής του αξίας. Στόχος μας είναι μετά την αντιμετώπιση των δομικών και αισθητικών προβλημάτων που παρουσιάζει, να αναδειχθεί η ιστορική και αρχαιολογική του αξία καθώς και η περαιτέρω λειτουργική αξιοποίηση του, ως επισκέψιμου χώρου.
»Αν και έχει υποστεί πολλές και σοβαρές καταστροφές, τα σωζόμενα κτίρια παρουσιάζουν ιδιαίτερο ιστορικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Το έργο της αποκατάστασης, προϋπολογισμού 1.500.000 ευρώ, έχει ενταχθεί, από το Υπουργείο Πολιτισμού, στα έργα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
»Με την αποκατάσταση του Κάστρου, το οποίο έχουμε εντάξει και στο δίκτυο των πολιτιστικών διαδρομών, που, επίσης, χρηματοδοτούνται από το ΤΑΑ, παραδίδουμε στη Ζάκυνθο ένα πολύ σπουδαίο πολιτιστικό και εξίσου σημαντικό αναπτυξιακό πόρο, καθώς ενισχύουμε την ανταγωνιστικότητα του τουριστικού προϊόντος του νησιού».
Η μελέτη αφορά σε μνημεία, τα οποία βρίσκονται σε διαδρομή πλησίον των τειχών προς την πλευρά της πόλης και πρόκειται να αποκατασταθούν με στόχο να αντιμετωπιστούν δομικά προβλήματα αλλά και να αναβαθμιστεί αισθητικά η εικόνα του κάστρου.
Συγκεκριμένα, η μελέτη αφορά στα κτίρια: Μικρή Πυριτιδαποθήκη, Μεγάλη Πυριτιδαποθήκη και φυλακές της ενετικής περιόδου, στον Ιερό Ναό Αγίου Ιωάννη Προδρόμου, ο οποίος βρίσκεται σε ερειπιώδη κατάσταση, στο συγκρότημα διοικητηρίου-στρατώνων της περιόδου της Αγγλοκρατίας.
Οι μελέτες εκπονήθηκαν στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, με αντικείμενο την αποκατάσταση και ανάδειξη μνημείων της Ζακύνθου.
Λίγα λόγια για τα κτίρια
Η μεγαλύτερη πυριτιδαποθήκη βρίσκεται κοντά στη νότια πύλη του οχυρώματος Μπέμπο και η μικρότερη κοντά στον προμαχώνα Γκριμάνι, δίπλα στις φυλακές.
Η πρώτη είναι το καλύτερα διατηρημένο μνημείο του κάστρου με τον μεγαλύτερο εσωτερικό χώρο και έχει υψηλή αισθητική αξία.
Η δεύτερη είναι πολύ σημαντική, λόγω της θέσης της, για τη σημερινή λειτουργία του κάστρου, ως χώρος εκδηλώσεων και επίσκεψης τουριστών. Παρά το μικρό του μέγεθος αποτελεί μνημείο με μεγάλη προβολή και δυνατότητα αξιοποίησης.
Οι φυλακές αφορούν σε συγκρότημα δύο κτιρίων που επικοινωνούσαν, μέσω εσωτερικής αυλής και έχουν ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και ιστορική αξία. Τα δυο κτίρια διαφέρουν τόσο μορφολογικά όσο και κατασκευαστικά, αλλά και σε επίπεδο διατήρησης.
Ο Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη Προδρόμου ανεγέρθη στα τέλη του 15ου αι. αποτελώντας καθολικό γυναικείας μονής. Επί Αγγλοκρατίας, ο Ναός χρησιμοποιήθηκε ως σχολείο και στη συνέχεια ως αποθήκη. Ο σεισμός του 1893 επέφερε σημαντικές ζημιές και από τότε ερημώθηκε οριστικά. Σήμερα βρίσκεται σε ερειπιώδη κατάσταση.
Το συγκρότημα των στρατώνων – διοικητηρίου περιλαμβάνει δύο μεγάλα ορθογώνια επιμήκη κτίρια. Οι στρατώνες έχουν παρόμοιο τρόπο δομής με το διοικητήριο και σώζονται σε ερειπιώδη κατάσταση.