Τη χρησιμοποίηση του λογισμικού κατασκοπείας «Pegasus» και στη χώρα μας από το 2016, υποστηρίζει έκθεση του εργαστηρίου Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο, το οποίο ειδικεύεται σε θέματα παγκόσμιας ασφάλειας.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ που φιλοξενεί η εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, το «Pegasus», όπως και άλλα παρεμφερή λογισμικά που φαίνεται ότι έχουν δημιουργηθεί κυρίως στο Ισραήλ, έχει τη δυνατότητα παγίδευσης μέσω αποστολής ειδικών ελκυστικών SMS στο κινητό τηλέφωνο του στόχου.
Στο SMS, το υποψήφιο θύμα, καλείται, έπειτα από παραίνεση άγνωστου αποστολέα, να ανοίξει έναν σύνδεσμο, ο οποίος οδηγεί σε διαδικτυακό τόπο που παρουσιάζει μεγάλες ομοιότητες με μεγάλες ενημερωτικές ιστοσελίδες ή άλλα δημοφιλή sites. Αν ο ανυποψίαστος παραλήπτης του μηνύματος κλικάρει τον σύνδεσμο, τότε ενεργοποιείται ο παράνομο λογισμικό, όπως το «Predator» και αρχίζει να υφαρπάζει και να καταγράφει αρχεία από τη συσκευή του κατόχου, ενώ έχει τη δυνατότητα να ενεργοποιήσει την κάμερα ή και να «ξεκλειδώσει» κωδικούς.
Οι ερευνητές του καναδικού εργαστηρίου, ανακάλυψαν ότι οι παρακολουθήσεις με το Pegasus πραγματοποιούνταν σε 45 χώρες με τη χρήση περίπου 35 κόμβων- διαχειριστών.
Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, οι παρακολουθήσεις-υποκλοπές πραγματοποιούνταν μέσω του διαχειριστή Blackbird («Κότσυφας»), ο οποίος χρησιμοποιήθηκε και στην πολύκροτη υπόθεση δολοφονίας του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, καθώς και για υφαρπαγές δεδομένων σε Μέση Ανατολή και Αφρική, αλλά και σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία, ο Καναδάς κ.λπ.
Η έκθεση του καναδικού εργαστηρίου έδειξε ότι η εισβολή του παράνομου λογισμικού στα κινητά εγχώριων στόχων έγινε μέσω του δικτύου της Otenet, που ήταν πάροχος δικτύου κινητής στην Ελλάδα την περίοδο 1996-2009 και την οποία φέρεται να χρησιμοποιούσαν και οι υπάλληλοι της ΕΥΠ.
Είναι ενδεικτικό ότι ο ιστότοπος Wikileaks είχε αποκαλύψει τον Μάιο του 2018 απόπειρα προμήθειας παρόμοιου, ιταλικού, συστήματος από υπάλληλο της ΕΥΠ το 2014 με τη χρήση υπηρεσιακού mail της Otenet.
Το deal με την Ελλάδα
Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ, οι αντιπρόσωποι του «Pegasus» πολιορκούσαν τότε κυρίως την ΕΥΠ, αλλά και την ΕΛΑΣ για την πώληση του συστήματος.
Αν το deal είχε επιτευχθεί, θα παρείχε τη δυνατότητα καταγραφής δεδομένων από πλατφόρμες, όπως το Viver, το WhatsApp, το Signal κ.λπ., όπου δεν μπορούν να παρακολουθηθούν τα συστήματα νόμιμων συνακροάσεων των μυστικών υπηρεσιών των Αρχών Ασφαλείας, που παρακολουθούν τις συνομιλίες μέσω 4G κ.λπ.
Σύμφωνα με αναφορές κυβερνητικών στελεχών εκείνης της περιόδου, «είχε γίνει συζήτηση την περίοδο 2018-2019 για απόκτηση του Pegasus στο πλαίσιο της αντικατάστασης του κεντρικού συστήματος υποκλοπών της ΕΥΠ. Ομως δεν έγινε περαιτέρω συζήτηση λόγω έλλειψης νομοθετικού πλαισίου, ασαφών προδιαγραφών και κόστους».
Χωρίς ασφαλές συμπέρασμα
Ωστόσο, άλλοι υπηρεσιακοί παράγοντες και τεχνικοί σημείωναν ότι «από την έκθεση του καναδικού εργαστηρίου δεν μπορεί να προκύψουν ασφαλή συμπεράσματα για την προέλευση της χρήσης του Pegasus στη χώρα μας ή αν το δίκτυο της Otenet χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή πλαστών links ώστε να παγιδευτούν οι στόχοι ή αφορά τις διευθύνσεις των υπολογιστών που χρησιμοποιήθηκαν. Καθότι από την περαιτέρω διερεύνηση διαπιστώνεται ότι ο κωδικός ASN 6799 που καταγράφεται στην έκθεση του καναδικού εργαστηρίου αποτελεί μια οικογένεια διευθύνσεων της Otenet που περιλαμβάνει 6.883 sites και χρήση αντίστοιχων διευθύνσεων-κωδικών 1.952.256 υπολογιστών».
ΝΔ: Γνώριζε ο Τσίπρας για το Pegasus και για την λειτουργία του στην Ελλάδα;
Ανακοίνωση για το θέμα των «ΝΕΩΝ» σχετικά με την έκθεση του Citizen Lab για τις παρακολουθήσεις στην Ελλάδα, εξέδωσε η Νέα Δημοκρατία.
Σε αυτήν, αναφέρει:
«“Τα Νέα” σήμερα αποκαλύπτουν έκθεση του Citizen Lab στην οποία καταγράφονται στοιχεία για χρήση του κακόβουλου λογισμικού Pegasus στην Ελλάδα από το 2016, καθώς και συζητήσεις της ΕΥΠ, τότε, για απόκτηση του συγκεκριμένου λογισμικού. Πρόκειται για το κακόβουλο λογισμικό για το οποίο γίνεται έρευνα σε ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς έχει εντοπιστεί σε σειρά χωρών. Και είναι η περίοδος για την οποία έχουν υπάρξει δημόσιες αναφορές για παρακολούθηση του σημερινού Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη.
Μετά τη σημερινή αποκάλυψη, έχουμε να θέσουμε τα εξής ερωτήματα:
1. Ο κ. Τσίπρας γνώριζε για το Pegasus και για την λειτουργία του στην Ελλάδα;
2. Είχε ενημερωθεί από τον κ. Ρουμπάτη για αυτή την έκθεση του Citizen Lab; Αν είχε ενημερωθεί, σε ποιες ενέργειες προέβη;
3. Η ΑΔΑΕ έκανε ελέγχους και αν ναι, κατέληξαν κάπου;
Περιμένουμε με ενδιαφέρον τις απαντήσεις του κ. Τσίπρα».