Υπεγράφη την Πέμπτη 10 Οκτωβρίου στη Σόφια η Διακυβερνητική Συμφωνία για τον Διασυνδετικό Αγωγό Φυσικού Αερίου Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB) από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη και τη βουλγάρα ομόλογό του Τεμενούτσκα Πέτκοβα.
Οι βάσεις για το συγκεκριμένο έργο είχαν τεθεί στις 24 Απριλίου 2009 με το σχετικό Μνημόνιο Κατανόησης Ελλάδας – Βουλγαρίας, το οποίο υπέγραψε από ελληνικής πλευράς ο τότε υπουργός Ανάπτυξης (και σημερινός υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας) Κωστής Χατζηδάκης. Την Πέμπτη 10 Οκτωβρίου, δέκα χρόνια αργότερα δηλαδή, «έπεσαν οι υπογραφές».
Από τη θεωρία στην πράξη
Κατά την τελετή υπογραφής της συμφωνίας, ο κ. Χατζηδάκης δήλωσε τα εξής: «Είμαι προσωπικά συνδεδεμένος με τον αγωγό φυσικού αερίου IGB που θα συνδέει σύντομα την Ελλάδα με τη Βουλγαρία, καθώς ξεκίνησα το έργο το 2009, όταν ήμουν και πάλι υπουργός αρμόδιος για την ενέργεια. Μας πήρε 10 χρόνια να φτάσουμε στις υπογραφές, αλλά χαίρομαι που με τη δική μου πάλι συμβολή το τελευταίο τρίμηνο όλα τα εμπόδια που είχαν απομείνει ξεπεράστηκαν και περνάμε σήμερα από τη θεωρία στην πράξη. Ο IGB ενισχύει τη γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας και στηρίζει την ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή»
Από πλευράς της η κυρία Πέτκοβα δήλωσε μεταξύ άλλων ότι το έργο «αποτελεί ορόσημο ζωτικής σημασίας για την ενεργειακή στρατηγική της χώρας και την ασφάλεια εφοδιασμού μας με φυσικό αέριο» και ότι «η υλοποίηση του αγωγού είναι πλέον μη αναστρέψιμη».
Τι σημαίνουν οι υπογραφές
Εν συνεχεία, παρουσία των δυο υπουργών, ακολούθησε η υπογραφή διαφόρων συμφωνιών. Υπεγράφησαν:
- Η αναθεωρημένη Συμφωνία Μετόχων μεταξύ των εταιρειών της κοινοπραξίας ICGB που έχει την ευθύνη κατασκευής και λειτουργίας του αγωγού, δηλαδή της βουλγαρικής BEΗ (που έχει ποσοστό 50%) και της κοινοπραξίας IGI Poseidon που έχει το υπόλοιπο 50%, κατανεμημένο ισομερώς μεταξύ της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ) και της ιταλικής Edison,
- Η επέκταση του μετοχικού κεφαλαίου της ICGB,
- Η σύμβαση δανειοδότησης του έργου από την ΕTΕπ (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων), ύψους 110 εκατ. ευρώ,
- Η συμφωνία διαμετακόμισης αερίου με την Bulgartransgaz (βουλγαρικός ΔΕΣΦΑ).
Υπεγράφησαν επίσης και τα πρώτα συμβόλαια για την κατασκευή του αγωγού, μήκους 182 χλμ. και συνολικού κόστους της τάξης των 250 εκατ. ευρώ που ξεκινά από την Κομοτηνή (όπου προβλέπεται να διασυνδεθεί με τον Διαδριατικό αγωγό TAP) και καταλήγει στη Στάρα Ζαγόρα στη Βουλγαρία.
Η αρχική δυναμικότητα του αγωγού είναι 3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου/έτος (bcma) με δυνατότητα επέκτασης στα 5 δισ. bcma. Οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν άμεσα και να ολοκληρωθούν εντός 18 μηνών. Η έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του IGB προσδιορίζεται για τον Ιούλιο του 2021. Ο IGB περιλαμβάνεται στον κατάλογο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τα Εργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) και έχει ήδη εγκριθεί η συγχρηματοδότησή του από την ΕΕ με ποσό 84 εκατ. ευρώ μέσω του προγράμματος EEPR και των Διαρθρωτικών Ταμείων της Ενωσης.
Τα οφέλη για την Ελλάδα
- Η Ελλάδα εδραιώνεται ως κομβικό κράτος για τη διαφοροποίηση των πηγών και οδεύσεων εισαγωγής φυσικού αερίου και ως πρωταγωνίστρια στην υλοποίηση της Στρατηγικής του Νοτίου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου. Η Ελλάδα γίνεται διαμετακομιστής φυσικού αερίου από την Κασπία προς τη Βουλγαρία και μέσω αυτής προς τη Σερβία, τη Ρουμανία και προς άλλα κράτη της Ευρώπης. Η δυνητική επέκταση της δυναμικότητας του αγωγού είτε με επιπρόσθετες ροές από την Κασπία είτε με εισαγωγές LNG (Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου), εφόσον ο IGB συνδεθεί με τον σχεδιαζόμενο Σταθμό Αποθήκευσης και Αεριοποίησης LNG της Αλεξανδρούπολης (FSRU) θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο την πλέον θέση της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή στρατηγική του Νοτίου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου.
- Ενισχύεται η ασφάλεια εφοδιασμού σε φυσικό αέριο μέσω της δυνατότητας αντίστροφης ροής του αγωγού και δυνητικής πρόσβασης σε στρατηγικά αποθέματα άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε. σε περίπτωση κρίσης τροφοδοσίας.
- Δημιουργούνται νέες ευκαιρίες για διασυνοριακό εμπόριο που θα τονώσει τον ανταγωνισμό και στο εσωτερικό της ελληνικής αγοράς.
- Προκύπτουν δευτερογενή οφέλη για την τοπική οικονομία κατά τη φάση κατασκευής και λειτουργίας του έργου.
Αλλα διμερή ενεργειακά θέματα
Ακόμη, ο κ. Χατζηδάκης και ο υφυπουργός Ενέργειας Γεράσιμος Θωμάς συζήτησαν με τους βουλγάρους ομολόγους τους μια σειρά από διμερή θέματα. Μεταξύ αυτών ήταν: ο συντονισμός των αποφάσεων για το σταθμό FSRU στην Αλεξανδρούπολη, η πρόοδος της διασυνοριακής ηλεκτρικής διασύνδεσης Νέας Σάντας – Μαρίτσας, η διερεύνηση των προοπτικών για στενότερη συνεργασία μεταξύ του ελληνικού και του βουλγαρικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Θωμάς και ο πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Ενέργειας Αθανάσιος Σαββάκης είχαν επιμέρους συνάντηση με τους προέδρους του Βουλγαρικού Χρηματιστηρίου Αξιών, καθώς και του Χρηματιστηρίου Ενέργειας της γειτονικής χώρας.