Αγαλμα που έστησαν οι Ισπανοί στη Θέουτα, στον δικό τους αφρικανικό θύλακα, και υποτίθεται ότι δείχνει τον Ηρακλή και τις «στήλες» του | Getty Images
Επικαιρότητα

«Βρήκαμε τις Ηράκλειες Στήλες!» διατείνονται οι Ισπανοί

Μύθος και Ιστορία αλληλεπιδρούν, σκέφτηκαν οι αρχαιολόγοι της Σεβίλλης και προσπάθησαν να εναρμονίσουν τα ενάλια ευρήματά τους με τον υποτιθέμενο «ναό» του έλληνα ημιθέου, ένα έργο με τεράστιες λιμενικές εγκαταστάσεις…
Protagon Team

Ο μύθος των Ηρακλείων Στηλών, ο οποίος σχετίζεται και με τους άθλους του ημιθέου, ζωντανεύει με πρόσφατη ανακοίνωση ισπανών αρχαιολόγων οι οποίοι διατείνονται ότι ανακάλυψαν ερείπια των «Στηλών του Ηρακλέους». Βέβαια, οι (Ελληνες) αρχαίοι όταν αναφέρονταν στις Ηράκλειες Στήλες απλώς προσδιόριζαν το δυτικό άκρο της Μεσογείου: η βόρεια «στήλη» ήταν στο Γιβραλτάρ, όπου και ο διάσημος «βράχος» του, ενώ η νότια «στήλη» ήταν η απέναντι αφρικανική ακτή (στην εποχή μας ερίζουν για αυτό το νότιο σημείο [και για τουριστικούς λόγους] ο ισπανικός θύλακας Θέουτα και το Μαρόκο).

Τώρα μία ομάδα από το Ανδαλουσιανό Ινστιτούτο Ιστορικής Κληρονομιάς σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης ανακοίνωσε ότι εντόπισε την πιθανή τοποθεσία του μυθικού «ναού» των Ηρακλείων Στηλών κοντά στο Κάδιξ, βασισμένη, λέει, στις αναφορές του Στράβωνος. Οι Ισπανοί εικάζουν ότι ο «ναός» αυτός «πρέπει να ήταν ένα σύνολο κτιρίων στον χώρο των οποίων μπορούσε κανείς να εισέλθει από μία κεντρική είσοδο με δύο μεγάλους κίονες στα πλευρά της». Εικάζουν, επίσης, ότι «πέριξ της εισόδου υπήρχαν ανάγλυφα των 12 άθλων του Ηρακλέους».

Το έμβλημα της Ισπανίας («εθνόσημο») περιλαμβάνει και τις φανταστικές Ηράκλειες Στήλες

Το μεγάλο ερωτηματικό για όσους πίστευαν ή ακόμη πιστεύουν σε αυτήν την υπόθεση ήταν πάντα η τοποθεσία του «ναού». Πού βρισκόταν; Η Repubblica, δίνοντας βάση στις ισπανικές ανακοινώσεις, έγραψε ότι τα τωρινά στοιχεία «αντιστοιχούν στις πληροφορίες των αρχαίων συγγραφέων», έτσι οι αρχαιολόγοι θα ερευνήσουν περαιτέρω τα περίχωρα του Κάδιξ «σε μία προσπάθεια ανασύνθεσης της Ιστορίας». Τι θα επιδιώξουν ακριβώς; «Να προσδιορίσουν χρονολογικώς τα ευρήματά τους».

Οι ενάλιες έρευνές τους στον βυθό κατά μήκος της ακτής επικεντρώνονται «σε ένα μεγάλο λιμενικό συγκρότημα που ήκμασε μεταξύ του 3ου και του 1ου αιώνα π.Χ.», ενώ η ανακοίνωση της ανακάλυψης, τον περασμένο μήνα, προκάλεσε αίσθηση αλλά και σκώμματα στους κόλπους της ακαδημαϊκής κοινότητας – δεν είναι λίγοι όσοι μίλησαν περί «αρχαιολογίας του εντυπωσιασμού», του σόου δηλαδή, ακόμη και για «φανταστική αρχαιολογία» (και τον συγκεκριμένο προσδιορισμό τον χρησιμοποίησαν με την ελληνική σημασία του).

Ο διευθυντής του Τμήματος Προϊστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Σεβίλλης, Χοσέ Γκαρθία, είπε στο ισπανικό Μέσο El País ότι τα αποτελέσματα των ερευνών του «είναι όντως θεαματικά». Κυρίως τον ενθουσίασαν τα «ενάλια ευρήματα», διότι «εξαιτίας τους πιστεύουμε ότι εδώ υπήρξαν μεγάλες κατασκευές, κτίρια, κυματοθραύστες, προβλήτες, κ.ά.». Η θεωρία πρέπει να επιβεβαιωθεί, παραδέχθηκε ο Γκαρθία, «με πολλή δουλειά τα επόμενα χρόνια». Ο ίδιος δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι «ο θρύλος είναι ορθός, αφού αυτό αποδεικνύει η επιστήμη», αλλά και ότι «τα ευρήματα και οι ανακαλύψεις ενισχύουν με τη σειρά τους τούς μύθους».