Μπορεί τα τελευταία οκτώ χρόνια η κούρσα διαδοχής στο βρετανικό Συντηρητικό Κόμμα να έχει μετατραπεί σε σίριαλ επιβίωσης, αλλά η επερχόμενη ήττα της παράταξης στις προσεχείς εκλογές έχει φουντώσει τα σενάρια για την επόμενη μέρα. Μετά την παραίτηση του Ντέιβιντ Κάμερον από την αρχηγία του κόμματος, οι Τόρις έχουν τέσσερις διαδοχικούς ηγέτες – τρεις εκ των οποίων μόλις στο τελευταίο έτος.
Η κατρακύλα του κόμματος στις τοπικές εκλογές στις αρχές του μήνα και ένα πεισματικά υψηλό προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις για το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα κάνουν τους βουλευτές των Συντηρητικών να σκέφτονται την προοπτική μιας εκλογικής ήττας το επόμενο έτος – και την πιθανότητα μιας νέας «αιματηρής» αναμέτρησης για την ηγεσία.
Ο Ρίσι Σούνακ, ο οποίος πρόσφατα συμπλήρωσε την 200ή ημέρα του στην εξουσία, έχει ελάχιστο χρόνο για να αλλάξει τα πράγματα. Σύμφωνα με τη νομοθεσία του Ηνωμένου Βασιλείου οι επόμενες γενικές εκλογές πρέπει να διεξαχθούν το αργότερο έως τον Ιανουάριο του 2025. «Γίνεται ξαφνικά αληθινό για τους πολιτευτές ότι την πού****αν» λέει ένας αθυρόστομος πρώην υπουργός, αναλογιζόμενος ιδιωτικές συνομιλίες σε συντηρητικές ομάδες του WhatsApp τις περασμένες εβδομάδες.
Στο Γουέστμινστερ, ομιλίες υψηλού προφίλ και δημόσιες εμφανίσεις από ανώτερα στελέχη των Τόρις αρχίζουν να βγαίνουν στο προσκήνιο, υπό το πρίσμα των μελλοντικών προσπαθειών για την ηγεσία. Διαφορετικές παρατάξεις βουλευτών έχουν αρχίσει να συγκεντρώνονται γύρω από τους επικρατέστερους βουλευτές, και το Politico έκανε μια έρευνα γύρω από τις πιθανές υποψηφιότητες για την ηγεσία του κόμματος.
Κέμι Μπέιντνοκ: Το φαβορί
Η υπουργός Επιχειρήσεων και Εμπορίου θεωρείται εδώ και πολύ καιρό ένα δυναμό των Τόρις και παραμένει το τρέχον φαβορί για τις στοιχηματικές εταιρίες. Ως η πιο εξέχουσα φιγούρα του «πολιτιστικού πολέμου» των Συντηρητικών –μην τολμήσει κανείς να αναφερθεί στις τουαλέτες με ουδέτερο φύλο παρουσία της–, η Μπέιντνοκ είναι δημοφιλής μεταξύ εκείνων των τμημάτων του κόμματος που έχουν σημασία αυτές τις μέρες: των δεξιών του Brexit.
Οταν πρωτοέθεσε υποψηφιότητα για την ηγεσία, το 2022, ενώ ήταν ακόμη μια ελάχιστα γνωστή νέα υπουργός, η Μπέιντνοκ καυχιόταν για την υποστήριξη του Μάικλ Γκάβ, του μεγαλοπρεπή πρώην υπουργού, που παραμένει ένας από τους μεγαλύτερους θαυμαστές της. Η υπουργός ξεπέρασε τις προσδοκίες και το αστέρι της έκτοτε βρίσκεται σε άνοδο.
Ωστόσο, μια πρόσφατη διαμάχη σχετικά με τα σχέδια του Ηνωμένου Βασιλείου να διαγράψει χιλιάδες νόμους της ΕΕ που παραμένουν στον νομικό κώδικα έχει θέσει σε κίνδυνο τη θέση της ως κορυφαίας υποψήφιας της Δεξιάς. Το υπουργείο της ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι θα αποδυναμώσει το πολυδιαφημισμένο νομοσχέδιο για το Brexit – εξοργίζοντας τους σκληροπυρηνικούς υπερμάχους του στο κόμμα της. Και η έντονη απάντησή της στην κριτική τους στο κοινοβούλιο δεν είχε θετικά αποτελέσματα.
Σουέλα Μπρέιβερμαν: Η σκληροπυρηνική του Brexit
Εχει αναδειχθεί σε σειρήνα των σκληροπυρηνικών υπερμάχων του Brexit στο κόμμα, έχοντας ανέλθει στη θέση της υπουργού Εσωτερικών υπό τη Λιζ Τρας – και αργότερα υπό τον Σούνακ. Ενας από τους στενότερους συμμάχους της είναι ο Τζον Χέιζ, βετεράνος βουλευτής των Τόρις από την παραδοσιακή πτέρυγα του κόμματος.
Η Μπρέιβερμαν πιθανώς υπερηφανεύεται για την υποστήριξη που έχει από τα απομεινάρια της Ευρωπαϊκής Ερευνητικής Ομάδας των σκληροπυρηνικών βουλευτών του Brexit σε κάθε αναμέτρηση ηγεσίας, αφού στοιχήθηκαν πίσω της στις περυσινές εσωκομματικές εκλογές, όπου τερμάτισε στην έκτη θέση. Ωστόσο, κάποιοι αμφιβάλλουν ότι η υποστήριξή της θα διατηρηθεί μεταξύ της ευρύτερης δεξιάς πτέρυγας των Τόρις.
Πένι Μόρντεντ: Η «ξιφομάχος» της στέψης
Οσοι δεν είναι ήδη εξοικειωμένοι με την Μόρντεντ αποκλείεται να μην την πρόσεξαν στο επίκεντρο της τελετής στέψης του βασιλιά Καρόλου Γ’. Τα «κατορθώματά» της με το σπαθί κέρδισαν τις καρδιές όλων των μελών της κοινοβουλευτικής ομάδας των Τόρις, με αρκετούς να παρατάσσονται για να της αποδώσουν επαίνους όταν επέστρεψε στην καθημερινή της δουλειά – την εκκίνηση των κοινοβουλευτικών εργασιών, ως αρχηγός του κόμματος στο κοινοβούλιο.
Οι πιθανότητές της να αναλάβει την ηγεσία των Τόρις μετά τον Σούνακ μειώθηκαν στη συνέχεια. Η Μόρντεντ είναι πλέον το τρίτο φαβορί, πίσω μόνο από την Μπέιντνοκ και τον Μπόρις Τζόνσον, με ξεκάθαρα διαπιστευτήρια ως υπέρμαχος του Brexit. Οι βουλευτές των Τόρις, ωστόσο, επέλεξαν να μην την ψηφίσουν σε καμία από τις κούρσες ηγεσίας του 2022, καθώς παραμένουν πολλά ερωτήματα σχετικά με το πού στέκεται πολιτικά και την πιθανή πολιτική πλατφόρμα της.
Μπόρις Τζόνσον: Ολική επαναφορά;
Πολλοί Τόρις διατηρούν ακόμα ελπίδες για μια ολική επαναφορά του Τζόνσον. Γεγονός που φάνηκε στο πρόσφατο συνέδριο της Συντηρητικής Δημοκρατικής Οργάνωσης, όπου μια ομάδα δυσαρεστημένων Τόρις συγκεντρώθηκε για να γκρινιάξει για την εκπαραθύρωση του Τζόνσον, ενάντια στη θέληση των μελών της βάσης του κόμματος. Ο ίδιος δεν ήταν παρών στο συνέδριο.
Αστειευόμενος, ένα πρώην υπουργός λέει ότι «ο Μπόρις είναι ικανός να κυκλοφορεί ολόγυμνος μπροστά στους ψηφοφόρους, και όμως να κερδίσει στις εκλογές». Ενα από τα προβλήματα μιας τέτοιας επιστροφής είναι η πιθανότητα οι Τόρις να χάσουν τις επόμενες εκλογές και ο Μπόρις να χάσει την έδρα του.
Αλλοι πρώην υποστηρικτές του ισχυρίζονται ότι, όπως έχουν αυτή τη στιγμή τα πράγματα, η επαναφορά του Τζόνσον στην ηγεσία θα ήταν «σκέτη τρέλα». Το ζήτημα είναι ότι, για μια πιθανή θριαμβευτική επιστροφή του τύπου Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο πρώην πρωθυπουργός θα χρειαστεί να προσπεράσει ορισμένα εμπόδια.
Το πρώτο είναι η πτώση της δημοφιλίας του μετά το σκάνδαλο «Partygate». Το δεύτερο είναι η έρευνα της επιτροπής προνομίων του κοινοβουλίου για τη συμπεριφορά του, η οποία εξακολουθεί να τον βαραίνει. Εάν η έρευνα διαπιστώσει ότι παραπλάνησε το κοινοβούλιο και συστήσει αναστολή του για περισσότερες από 10 ημέρες, ο Τζόνσον αντιμετωπίζει το φάσμα μιας ενδιάμεσης εκλογής στο Αξμπριτζ –την εκλογική του περιφέρεια–, που θα μπορούσε να τελειώσει την καριέρα του.
Ντέιβιντ Φροστ: Ουίσκι στο υπουργικό συμβούλιο
Εχοντας μεταμορφωθεί από λομπίστα της παραγωγής ουίσκι που υποστήριζε την παραμονή στην ΕΕ, σε μέλος των Τόρις που υποστηρίζει το Brexit, ο Ντέιβιντ Φροστ διεκδικεί τώρα να γίνει και βουλευτής – ενώ θα έβλεπε με ενδιαφέρον έναν μελλοντικό αγώνα για την ηγεσία.
Από τότε που άφησε τη θέση του ως υπουργός του Brexit στο υπουργικό συμβούλιο του Τζόνσον, το 2021, ο Φροστ χρησιμοποίησε τη στήλη του στη «Βίβλο» των Τόρις, Daily Telegraph, για να απαιτήσει φορολογικές περικοπές, την ανάκληση της αυτονομίας της Β. Ιρλανδίας και τον τερματισμό της προσπάθειας της κυβέρνησης για καθαρές μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα – θέσεις ιδιαίτερα δημοφιλείς στις τάξεις των Τόρις.
Μπεν Γουόλας: Στην ηγεσία των Τόρις, ή Γ.Γ. του NATO;
Εμφανής ήταν η απουσία του από τις δύο περσινές καμπάνιες για την ηγεσία των Τόρις. Εν ολίγοις, ο Γουόλας επέλεξε να μη θέσει υποψηφιότητα. Ο υπουργός Αμυνας παραμένει μια σταθερά ισχυρή φιγούρα στην κορυφή των πινάκων του υπουργικού συμβουλίου του ιστοτόπου Conservative Home, που εξακολουθεί να είναι η πιο αξιόπιστη πηγή δημοφιλίας των στελεχών στη βάση των Τόρις.
Η εντυπωσιακή ανταπόκρισή του στον πόλεμο της Ουκρανίας βοήθησε τις μετοχές του να ανέβουν. Το αν θα είναι υποψήφιος στην επόμενη εκλογική διαδικασία παραμένει αναπάντητο ερώτημα. Ενα πρόβλημα για τους υποστηρικτές του είναι ότι έχει επίσης συνδεθεί με τη θέση του γενικού γραμματέα του NATO, που σύντομα θα κενωθεί – και έχει δώσει ισχυρές ενδείξεις από τον Φεβρουάριο ότι θα τον ενδιέφερε.
Τζέιμς Κλέβερλι: ΥΠΕΞ παντός καιρού
Δύο από τους πέντε τελευταίους υπουργούς Εξωτερικών της Βρετανίας ανήλθαν στην ηγεσία και στην πρωθυπουργία των Τόρις. Ο Κλέβερλι έχει τη δυνατότητα να γίνει ο τρίτος που θα επιτύχει τουλάχιστον ένα από αυτά τα δύο. Ως αξιόπιστος και πιστός εκπρόσωπος στα μέσα ενημέρωσης, αρχικά για τον Τζόνσον και μετά για τον Σούνακ, είναι πολύ δημοφιλής στο κόμμα.
Αρχικά μπήκε στην πολιτική ως στενός σύμμαχος του τότε δημάρχου του Λονδίνου, Τζόνσον, προτού γίνει βουλευτής το 2015. Διατήρησε έξυπνα τη θέση του στο υπουργικό συμβούλιο όταν ο Σούνακ εισήλθε στην Ντάουνινγκ Στριτ, πέρυσι, παρά την προηγούμενη εγγύτητά του με τον Τζόνσον και τον βασικό του ρόλο στην κυβέρνηση της Λιζ Τρας.
Τομ Τούγκεντατ: Δελφίνος της πτέρυγας Κάμερον
Η άλλοτε κυρίαρχη φιλελεύθερη πτέρυγα των Συντηρητικών, που αυτοαποκαλείται «Ενα Εθνος», είναι αδρανής από τότε που ο πρώην πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον επέλεξε την έξοδο από την Ντάουνινγκ Στριτ, μετά την ήττα του στο δημοψήφισμα για το Brexit, το 2016.
Ο σημερινός υπουργός Εσωτερικών για θέματα Ασφαλείας, υποστηρικτής της παραμονής στην ΕΕ και βετεράνος του πολέμου στο Ιράκ, Τομ Τούγκεντατ, ήρθε πιο κοντά από οποιονδήποτε άλλον από αυτή τη φατρία στην περυσινή κούρσα για την αντικατάσταση του Τζόνσον, τερματίζοντας πέμπτος, σε ένα συνωστισμένο τοπίο υποψηφίων.
Ωστόσο, ο Τούγκεντατ συζητείται ως δυνητικός υποψήφιος για τη δημαρχία του Λονδίνου, η ψηφοφορία της οποίας θα διεξαχθεί το επόμενο έτος. Αν επιλέξει το δημαρχείο, μάλλον θα αποποιηθεί του «στέμματος» της ομάδας «Ενα Εθνος», η οποία θα οδηγηθεί σε πολυδιάσπαση.
Ρίσι Σούνακ: Ηγείται και ηττημένος;
Φυσικά, δεν θα χρειαστεί αγώνας διαδοχής εάν ο Σούνακ σταματήσει την δημοσκοπική κατηφόρα των Τόρις και αρπάξει τη νίκη στις επόμενες εκλογές. Με μάξιμουμ 18 μήνες μέχρι την ψηφοφορία, ο πρωθυπουργός έχει με το μέρος του σχετικά αξιοπρεπείς προσωπικές αξιολογήσεις εντός του κόμματος.
Για να παραμείνει μετά το 2024 δεν χρειάζεται απαραίτητα να κερδίσει τις επόμενες εκλογές, πιστεύουν ορισμένοι. «Αν ο Ρίσι τα καταφέρει ώστε οι Εργατικοί να μην κερδίσουν την απόλυτη πλειοψηφία, ίσως υπάρχει περίπτωση να τον κρατήσουν» λέει πρώην στρατηγικός σχεδιαστής εκστρατειών για την ηγεσία των Τόρις.