Στις 23 του μηνός η Λιζ Τρας και ο Κουάσι Κουαρτένγκ επισκέφθηκαν τις εγκαταστάσεις της εταιρείας Berkeley Modular η οποία κατασκευάζει προκάτ σπίτια | REUTERS/Dylan Martinez/Pool/File Photo
Επικαιρότητα

Βρετανία: Η στερλίνα πέφτει… στο κεφάλι της Τρας και των Τόρις

Η ελεύθερη πτώση του βρετανικού νομίσματος έρχεται μετά την εξαγγελία των φοροεκπτώσεων και τη διατάραξη της δημοσιονομικής τάξης που ερέθισε τους οίκους αξιολόγησης. Η δραστική περικοπή των δημοσίων δαπανών είναι μια κάποια λύση, μόνο που συνιστά πολιτική αυτοκτονία
Protagon Team

H πτώση της λίρας δεν είναι απλώς μία νομισματική καταιγίδα. Δηλώνει την κρίση εμπιστοσύνης των διεθνών αγορών στη σταθερότητα της βρετανικής οικονομίας. Κάτι που μεταφράζεται σε πολιτικές συνέπειες για την ηλικίας τριών εβδομάδων κυβέρνηση των Τόρις υπό τη Λιζ Τρας – μάλιστα κάποιοι χαρακτηρίζουν ήδη αυτές τις συνέπειες καταστροφικές.

Την περασμένη Παρασκευή ξεκίνησε ο πανικός, όταν ο νέος υπουργός Οικονμομικών Κουάσι Κουαρτένγκ ανακοίνωσε δραστική μείωση φόρων με στόχο την αναπτυξιακή τόνωση της οικονομίας που βαλτώνει στην ύφεση. Καλές οι προθέσεις, όμως το πακέτο των φοροελαφρύνσεων και οι επιδοτήσεις για την ενέργεια στέλνουν το δημόσιο έλλειμμα στο 9%. Την εικόνα στο Νησί συμπληρώνουν ο πληθωρισμός που τρέχει με 10% και το ράλι αύξησης των επιτοκίων (πλέον στο 2,25%) από την Τράπεζα της Αγγλίας.

Κατόπιν αυτών η στερλίνα υποχώρησε έναντι του δολαρίου, το επιτόκιο των 10ετούς διαρκείας κρατικών ομολόγων εκτινάχθηκε στο 4,25% και το δημόσιο χρέος πήρε την ανιούσα με τη μεγαλύτερη μηνιαία άνοδο εδώ και 43 χρόνια. Οι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας αναμένεται τώρα να υποβαθμίσουν το χρέος του Λονδίνου. Η Corriere della Sera έγραψε ότι δεν βοήθησε το γεγονός ότι ο Κουαρτένγκ συνέχισε τις δηλώσεις του περί περαιτέρω φορολογικών περικοπών, ούτε το ότι η Τράπεζα της Αγγλίας παραιτήθηκε από την ιδέα της άμεσης παρέμβασης προς στήριξη του νομίσματος.

Οι αγορές προσδοκούν αύξηση των βρετανικών επιτοκίων μέχρι και 6%. Σε τέτοια περίπτωση πανάκριβου χρήματος, τα αποτελέσματα θα είναι δραματικά για τους καταναλωτές αλλά και για τις τράπεζες, αφού ήδη αρκετά πιστωτικά ιδρύματα και πολλές χρηματοπιστωτικές εταιρείες αποσύρουν στεγαστικά δάνεια από την αγορά. Τα δημοσιονομικά πράγματα η νέα βρετανική κυβέρνηση υποσχέθηκε ότι θα τα ξεκαθαρίσει και θα τα ελέγξει στο τέλος Νοεμβρίου. Στο μεσοδιάστημα, ωστόσο, μπορεί να προβεί σε δραστική περικοπή δημοσίων δαπανών – σε ένα κλασικά αντιδημοφιλές μέτρο δηλαδή, με σίγουρο πολιτικό κόστος.

Πάντως ήδη το Εργατικό Κόμμα προπορεύεται στα γκάλοπ των Τόρις 17 ολόκληρες μονάδες, κάτι πρωτοφανές έπειτα από την περίοδο Τόνι Μπλερ. Η Corriere χαρακτήρισε τη θέση της Τρας δεινή, την ισορροπία της στον πρωθυπουργικό θώκο πολύ δύσκολη, αφού έχουν αρχίσει τη μουρμούρα και οι Συντηρητικοί βουλευτές. Καθώς η Βρετανία είναι αντιμέτωπη με την κατάρρευση της οικονομίας, στο Λονδίνο κυκλοφορούν φήμες για αποσταλείσες στο πρωθυπουργικό γραφείο επιστολές περί άρσης εμπιστοσύνης. Οι Τόρις ανησυχούν ότι η Τρας θα τους οδηγήσει αμέσως σε συντριβή, αφού η οικονομική στρατηγική της μοιάζει με αποστολή αυτοκτονίας.

Η δημοσιονομική τάξη στο Νησί καταστρέφεται από το μείγμα της εξαγγελθείσης νεοθατσερικής πολιτικής: ελάχιστα παρεμβαίνον κράτος μεν, αλλά και συρρίκνωση των φορολογικών εσόδων λόγω της χαμηλής φορολογίας. Οπως σχολίασε ο επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας UBS, το Συντηρητικό Κόμμα μοιάζει πλέον με «αίρεση» του καπιταλιστικού δόγματος. Και ο ίδιος ο υπουργός, ο Κουαρτένγκ, κέρδισε κιόλας το παρατσούκλι «καμικάζι».