Με εκ διαμέτρου αντίθετη λογική αντιμετώπισαν δύο βρετανικές εφημερίδες το περιβόητο «μανιφέστο που σκοτώνει τον μπλερισμό», δηλαδή το πρόγραμμα προεκλογικής χρήσης το οποίο εκπόνησε το επιτελείο του Τζέρεμι Κόρμπιν για λογαριασμό των Εργατικών και ενόψει της εθνικής κάλπης τής 12ης Δεκεμβρίου. Οι Financial Times ασκούν αμείλικτη κριτική, ενώ ένας αρθρογράφος του Guardian δηλώνει ένθερμος υποστηρικτής του «μανιφέστου».
Πρόκειται για ένα εγχειρίδιο με σκοπό «την οικοδόμηση του σοσιαλισμού σε μία μόνο χώρα», για έναν συνδυασμό «τιμωρητικών φόρων» και «εθνικοποιήσεων που γυρίζουν το ρολόι του κόσμου σαράντα χρόνια πίσω» είναι οι φράσεις που συμπυκνώνουν τη λυσσαλέα πολεμική των FT.
Ο καθένας έχει το δικαίωμα να σκεφθεί ότι το έντυπο του Σίτι δεν θα μπορούσε να γράψει κάτι διαφορετικό –αν και το «σοσιαλισμός σε μία χώρα», ως φράση με ιστορικό περιεχόμενο, αφορά τη Σοβιετική Ενωση του Στάλιν-, ωστόσο οι Financial Times είναι σοβαρή και ισορροπημένη εφημερίδα, οπότε αξίζει να επισημανθεί η κατεδαφιστική κριτική της.
«Ενώ οι προκάτοχοι του Κόρμπιν στην κομματική ηγεσία –οι Τόνι Μπλερ, Γκόρντον Μπράουν και Εντ Μίλιμπαντ- αποδέχθηκαν την οικονομία της αγοράς, η σημερινή ακροαριστερή κλίκα επιδιώκει αντικατάσταση του καπιταλισμού με ένα κρατικιστικό μοντέλο» υποστηρίζει το κύριο άρθρο του εντύπου. Το «μανιφέστο» θυμίζει το πρόγραμμα του Φρανσουά Μιτεράν, το πρόγραμμα του μακρινού 1981, γράφουν οι FT μόνο και μόνο για να υπενθυμίσουν αμέσως ότι και ο αείμνηστος γάλλος πρόεδρος άλλαξε άρδην στάση ύστερα από λίγον καιρό.
Το φύλλο εκτιμά ότι η «τραγωδία» στην υπόθεση του «μανιφέστου» των Εργατικών είναι τόσο η λανθασμένη εκτίμηση της κατάστασης όσο και η λανθασμένη θεραπεία: ύστερα από μία δεκαετία Συντηρητικής διακυβέρνησης, με τους μισθούς να μην έχουν επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα, με τις δημόσιες υπηρεσίες, την πρόνοια, το δικαστικό σύστημα σε «τρομερή» κατάσταση, η «θεραπεία» των Εργατικών πάσχει η ίδια – πάσχει από τη θεμελιώδη «αμαρτία» του ηγέτη τους, ο οποίος θεωρεί την ιδιωτική επιχείρηση το «κακό» που «κατ’ ανάγκην» θα κληθεί να διαχειριστεί και όχι μέρος της επίλυσης των προβλημάτων.
Ατζαμής σουτάρει στα περιστέρια
Ως μεγαλύτερο σφάλμα οι Financial Times θεωρούν τη νέα φορολογική επιβάρυνση των επιχειρήσεων με 83 δισ. λίρες ετησίως και τις εξαγγελίες για κρατικοποίηση διαφόρων κλάδων – «πρόκειται για αδικαιολόγητη παρέμβαση, η οποία θα αποθαρρύνει τις επενδύσεις». Την εφημερίδα του Σίτι ενοχλεί σφόδρα και το ζήτημα-ταμπού των συλλογικών διαπραγματεύσεων για την εφαρμογή συμβάσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Συγκαταβατικοί εμφανίζονται οι FT μόνον απέναντι στις θέσεις του Κόρμπιν για το ΝΑΤΟ και για τις δαπάνες των Ενόπλων Δυνάμεων. Αλλά μέχρις εκεί. Το γενικό πνεύμα του άρθρου είναι καταδικαστικό όσον αφορά την κατασπατάληση της ευκαιρίας για κάποιο «υπεύθυνο κεντροαριστερό πρόγραμμα». Για τους FT «ο Κόρμπιν έχασε το γκολ, μόνος του απέναντι στο ανυπεράσπιστο τέρμα»…
«Ενας άλλος κόσμος» κ.λπ κ.λπ.
Εκκινώντας από το άλλο άκρο της πολιτικής σκέψης και υποστηρίζοντας ότι «δεν είναι και μικρό πράγμα να φαντάζεσαι το τέλος του καπιταλισμού όπως τον γνωρίζουμε», ο Γκάρι Γιουντζί, αρθρογράφος της εφημερίδας Guardian, επιδαψιλεύει τιμές και επαίνους στον Κόρμπιν, διατυμπανίζοντας ταυτοχρόνως και τη δική του ανάγκη ανορθώσεως ηθικού: «Υστερα από μία δεκαετία αποσύνθεσης, οι Εργατικοί μάς προσφέρουν ελπίδα».
Το μανιφέστο, κατά τον Γιουντζί, «ζωγραφίζει έναν κόσμο πιο πράσινο και πιο δίκαιο, και μας υπενθυμίζει τις αξίες που έφεραν στην ηγεσία του κόμματος τον Κόρμπιν».
Ολο το άρθρο διατρέχει η αντίληψη ότι ο Κόρμπιν αποκαθιστά τη φθαρμένη από τη γειτνίαση ή και την ταύτιση με τη νεοφιλελεύθερη Δεξιά βρετανική σοσιαλδημοκρατία. «Το ζήτημα είναι αν οι κεντροαριστεροί μπορούν να προσφέρουν ένα όραμα για μία διαφορετική κοινωνία στην οποία οι φτωχοί δεν θα πληρώνουν για την κρίση των πλουσίων και ο πλανήτης μας δεν θα πληρώνει για όλα τα δεινά».
Το μανιφέστο των Εργατικών είναι ό,τι πρέπει διότι «δεσμεύεται να φορολογήσει τις πετρελαϊκές εταιρείες, να επιβάλει φόρους στους τεχνολογικούς ‘γίγαντες’, να εθνικοποιήσει τους σιδηροδρόμους, να προσφέρει δωρεάν εκπαίδευση στους ενηλίκους». Ο Γιουντζί γράφει ότι τα παραπάνω «είναι αλλαγές που θα ήθελα να δω, μάλιστα είμαι διατεθειμένος να πληρώσω και το μερίδιό μου».
Επιπλέον, το «μανιφέστο» του Κόρμπιν «υποστηρίζει αξίες που έχουν στο κέντρο τους τον άνθρωπο και όχι το κέρδος, διευρύνει την έννοια όχι μόνο του τι είναι επιθυμητό αλλά του τι θα μπορούσε να είναι εφικτό» και κατ’ αυτόν τον τρόπο «αναγκάζει άλλα κόμματα και αναλυτές να εξηγήσουν γιατί δεν θέλουν αυτά τα πράγματα ή γιατί δεν είναι διατεθειμένοι να τους δώσουν προτεραιότητα». Οσοι «διατείνονται ότι τα μέτρα αυτά θα καταστρέψουν την οικονομία πρέπει να εξετάσουν ποιος, τελικά, είναι αυτή η οικονομία: όταν η πέμπτη πλουσιότερη χώρα του κόσμου δεν μπορεί να ταΐσει τα παιδιά της, να στεγάσει τους φτωχούς εργαζομένους της, να περιθάλψει τους αρρώστους της, η οικονομία της έχει ήδη καταστραφεί» κλείνει δραματικά το κειμενό του ο Γιουντζί.
«Τσίμπησε» στα γκάλοπ το «μανιφέστο»
Η στροφή των Εργατικών σε φιλολαϊκότερες θέσεις αντικατοπτρίζεται και σε πρόσφατο γκάλοπ: το προβάδισμα των Τόρις περιορίστηκε την τελευταία εβδομάδα, σύμφωνα με νέα δημοσκόπηση της εταιρείας ICM που διενεργήθηκε για λογαριασμό του πρακτορείου Reuters. Οι Συντηρητικοί του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον συγκεντρώνουν 41%, χάνοντας μία ποσοστιαία μονάδα, ενώ οι Εργατικοί κερδίζουν δύο μονάδες, φτάνοντας το 34%. Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες παραμένουν σταθεροί στο 13%, ενώ το κόμμα Brexit έχασε μία μονάδα (4%). Η δημοσκόπηση της ICM διενεργήθηκε διαδικτυακά με δείγμα 2.004 ανθρώπους στο διάστημα μεταξύ 22 και 25 Νοεμβρίου.