Ενα τεράστιο πολυκατάστημα στο κέντρο του Βερολίνου ενδέχεται σύντομα να μετατραπεί στη μεγαλύτερη δημόσια κεντρική βιβλιοθήκη της γερμανικής πρωτεύουσας, και οι Βερολινέζοι αρχίζουν ήδη να το οραματίζονται. Η πρόταση αποτελεί μια πρωτοποριακή ιδέα ενός γερουσιαστή της πόλης, υπεύθυνου για θέματα πολιτισμού.
Σύμφωνα με τις προτάσεις του γερουσιαστή Τζο Τσιάλο, το γαλλικό πολυκατάστημα «Galeries Lafayette» μπορεί να μετατραπεί στην πρώτη κεντρική βιβλιοθήκη της πρωτεύουσας, κάτι για το οποίο οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων διαφωνούν για περισσότερα από 100 χρόνια, αλλά οι γερμανοί βιβλιοθηκονόμοι επιμένουν ότι είναι «η ευκαιρία του αιώνα».
Ο Τσιάλο είπε αυτή την εβδομάδα ότι ετοιμάζεται να προωθήσει τα σχέδια στην Tishman Speyer, την αμερικανική εταιρεία real estate που έχει την ιδιοκτησία του Quartier 207, του κτιρίου στο οποίο η «Lafayette» νοικιάζει αυτή τη στιγμή έναν πενταώροφο χώρο 10.000 τ.μ., ώστε να το πουλήσει στην πόλη.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Guardian, ο γερουσιαστής έθεσε ακόμη και το τίμημα για μια πιθανή πώληση, καθώς και το κόστος μετατροπής του κτιρίου σε χώρο βιβλιοθήκης, δηλώνοντας στην επιτροπή πολιτισμού της Βουλής των Αντιπροσώπων του Βερολίνου ότι το έργο θα απαιτούσε 589 εκατ. ευρώ.
Η συμφωνία ενοικίασης της γαλλικής αλυσίδας καταστημάτων λήγει στα τέλη του 2024. Οι ιδιοκτήτες της στο Παρίσι φέρεται να σκέφτονται σοβαρά την απόσυρση από τη γερμανική πρωτεύουσα μετά από 28 χρόνια, επισημαίνοντας τις ολοένα και πιο δύσκολες συνθήκες στο εμπόριο λιανικής.
Ο Τσιάλο ισχυρίζεται ότι μια βιβλιοθήκη θα μπορούσε να είναι έτοιμη να λειτουργήσει στο κτίριο –που σχεδιάστηκε από τον γάλλο αρχιτέκτονα Ζαν Νουβέλ και εγκαινιάστηκε το 1996– μέχρι το 2026. Οι βουλευτές της πόλης του Βερολίνου φάνηκαν να βρίσκονται σε κατάσταση σοκ μετά την ανακοίνωση της πρότασης.
Οι Σοσιαλδημοκράτες, εταίροι του συνασπισμού με τους Χριστιανοδημοκράτες του Τσιάλο στην τοπική κυβέρνηση, συγκαταλέγονται στους πιο σκεπτικιστές, επικαλούμενοι αμφιβολίες για την κατάσταση του κτιρίου, την καταλληλότητά του για χρήση ως βιβλιοθήκη και, κυρίως, για το κόστος – για το οποίο λένε ότι δεν υπάρχει χώρος στον προϋπολογισμό.
Αλλά, όπως ήταν αναμενόμενο, οι βιβλιοθηκονόμοι της χώρας ανταποκρίθηκαν ενθουσιωδώς στο κάλεσμα για να προχωρήσει το έργο, και εκφράζουν σχεδόν ομόφωνα την επιθυμία τους να συμβεί.
«Το Βερολίνο έχει αποτύχει να ενεργήσει αποφασιστικά για τη δημιουργία μιας σωστής κεντρικής και περιφερειακής βιβλιοθήκης εδώ και τουλάχιστον 120 χρόνια» δήλωσε η Ρεγγίνα Κίτλερ, επικεφαλής του βερολινέζικου παραρτήματος της Ενωσης Γερμανικών Βιβλιοθηκών, σε ένα παθιασμένο άρθρο της στην εφημερίδα Berliner Morgenpost.
Η Κίτλερ έγραψε ότι δύο τοποθεσίες –μία στο πρώην Ανατολικό Βερολίνο και μία στο πρώην Δυτικό– όπου η πόλη διατηρεί το απόθεμα της βιβλιοθήκης της «βρίσκονται στα όρια της διάλυσης». Οι πλημμύρες και η υπερθέρμανση είναι από τα προβλήματα που έχουν επιβαρύνει τη δεινή θέση τους τα τελευταία χρόνια.
Μαζί με 700 άλλους βιβλιοθηκονόμους, οι οποίοι υπέγραψαν μια επιστολή που απευθυνόταν στους βουλευτές του Βερολίνου, η Κίτλερ χαρακτήρισε την προοπτική να συγχωνευθούν τελικά οι δύο τοποθεσίες σε μια μεγάλη και κεντρική τοποθεσία ως «την ευκαιρία του αιώνα».
Στα 33 χρόνια από την επανένωση, πολλές τοποθεσίες έχουν θεωρηθεί κατάλληλοι χώροι, για να απορριφθούν στη συνέχεια. Χιλιάδες ευρώ έχουν δαπανηθεί σε μελέτες σχετικά με την οικονομική σκοπιμότητα της μετατροπής σε Κεντρική Βιβλιοθήκη, είτε του σοβαρά υποβαθμισμένου και επί του παρόντος ανενεργού Διεθνούς Συνεδριακού Κέντρου της δεκαετίας του 1970, είτε του τεράστιου αεροδρομίου Τέμπελχοφ, που έπαψε να λειτουργεί το 2008. Κανένα εκ των δύο δεν κρίθηκε κατάλληλο.
Ο Φόλκερ Χέλερ, διευθυντής του ομοσπονδιακού ιδρύματος της Ενωσης Γερμανικών Βιβλιοθηκών, μιλώντας στην επιτροπή πολιτισμού τη Δευτέρα, είπε ότι το κτίριο της «Galeries Lafayette» στη Φρίντριχστρασε, το οποίο θεωρείται ένα από τα χαρακτηριστικότερα κτίρια του Βερολίνου μετά την πτώση του τείχους, με έναν κάθετο κήπο στη γυάλινη πρόσοψή του σχεδιασμένο από τον παριζιάνο βοτανολόγο Πατρίκ Μπλαν, είναι «τέλειο, σχεδιασμένο σαν γάντι για βιβλιοθήκη».