Αποκαλύψεις και αναστοχασμούς για την περίοδο της οικονομικής –και όχι μόνον– κρίσης που πέρασε η χώρα από το 2009 και μετά, είχε η παρουσίαση την Τρίτη, στον αίθριο χώρο του Βυζαντινού Μουσείου, του βιβλίου του Βαγγέλη Βενιζέλου, «Εκδοχές Πολέμου 2009-2022» (εκδ. Πατάκη). Ηταν επίσης η όλη εκδήλωση, μια καλοκαιρινή μάζωξη πολιτικών και οικονομικών παραγόντων –η παρουσία τους είχε τη σημασία τους. Παρόντες ήταν ο Πρόεδρος της Βουλής, Κωνσταντίνος Τασούλας, ο πρώην Πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, οι υπουργοί Κωστής Χατζηδάκης, Κυριάκος Πιερρακάκης, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, Θοδωρής Λιβάνιος, οι πρώην υπουργοί του ΠΑΣΟΚ, Αννα Διαμαντοπούλου, Γιάννης Μανιάτης, Πάνος Μπεγλίτης, Γιώργος Φλωρίδης, Δημήτρης Ρέππας, Εφη Χριστοφιλοπούλου, ο πρώην επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο πρώην υπ. Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης, ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας Σπυρόπουλος, οι βουλευτές του κόμματος Κώστας Σκανδαλίδης και Χαρά Κεφαλίδου, ο επιχειρηματίας Ευάγγελος Μυτιληναίος, ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Φ. Καραβίας κ.α .
Στο βιβλίο ο κ. Βενιζέλος –πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης (2012-2015) αφηγείται στον δημοσιογράφο, Γιώργο Κουβαρά τα γεγονότα της κρίσης των μνημονίων 2009-2019, καθώς και τις πολιτικές προεκτάσεις τους. «Υπερασπίζομαι τρεις κυβερνήσεις, του Γιώργου Παπανδρέου, του Λουκά Παπαδήμου και του Αντώνη Σαμαρά» ήταν το μήνυμά του.
Και η αποκάλυψη; Ο κ. Βενιζέλος ανέφερε ότι στο κρίσιμο εννεάμηνο που διατέλεσε υπουργός Οικονομικών (επί κυβέρνησης Παπανδρέου) βρέθηκε, όχι μία αλλά τρεις φορές ενώπον των σεναρίων για έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη με αποκορύφωμα την περιβόητη συνάντηση με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, στο Βρότσλαβ της Πολωνίας, στα μέσα Σεπτεμβρίου του 2011 – ως γνωστόν ο τότε υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας είχε καλέσει τον κ. Βενιζέλο να συζητήσουν για την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, σε ένα υπόγειο μπαρ του ξενοδοχείου «Μονοπόλ».
Ο κ. Βενιζέλος είπε ότι το αίτημα του Grexit ετέθη στον ίδιο άλλες δύο φορές, αρχής γενομένης από τον Ιούλιο του 2011 στο Βερολίνο, αλλά και μετά το Βρότσλαβ, στη φθινοπωρινή Σύνοδο του ΔΝΤ το ίδιο έτος, όπου πρωτοσυναντήθηκε με τον τότε επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι.
Ο ίδιος είπε ότι βρέθηκε αντιμέτωπος με τρία «σενάρια» για την Ελλάδα, η οποία όπως περιέγραψε χαρακτηριστικά αποτέλεσε «εργαστήρι» για τη δημοσιονομική τελειοποίηση της ΕΕ: δημοσιονομική προσαρμογή, εκχώρηση της διακυβέρνησης στην τρόικας και στο βάθος στο ΔΝΤ ή έξοδος από την Ευρωζώνη.
Πιο αναλυτικά, ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης (2012-2015) και πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, είπε:
«Στο ξενοδοχείο Monopol, στο υπόγειο, διαδραματίστηκαν αυτά που ακούσατε. Σε μία πάρα πολύ ωραία συνέντευξη που πήρε ο Γιώργος Παππάς από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, συμπτωματικά το προηγούμενο Σάββατο και δημοσιεύτηκε στα “Νέα”, ο Σόιμπλε διευκρινίζει και νομίζω είναι ακριβής, το λέω κι εγώ διά μακρών στο βιβλίο, ότι για πρώτη φορά μου έθεσε το ζήτημα αυτό, πάλι παρουσία του Γιώργου Ζανιά, πάλι στο περιβόητο σχήμα “One plus one”, ένας κι ένας υπουργοί και από ένας συμπαραστάτης, πάλι με τον Γιέρκ Άσμουσεν στο Βερολίνο, αρχές Ιουλίου του 2011, λίγες μόνο ημέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου στο Υπουργείο Οικονομικών. Όπως σωστά διευκρινίζει, εκεί ρώτησε εάν έχουμε την επιθυμία, τη βούληση να αναλάβουμε το εγχείρημα της δημοσιονομικής και διαρθρωτικής προσαρμογής, εάν θέλουμε να παραδώσουμε τη διακυβέρνηση της χώρας επιτροπικά, όπως είπε, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δηλαδή στη Γερμανία, κατά βάθος το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο – είναι διαφορετικό να έχεις τη σκληρή και συνεχή εποπτεία της τρόικας και των θεσμικών εταίρων και τελείως διαφορετικό να παραδώσεις στην πραγματικότητα τη διακυβέρνηση σε έναν gauleiter- ή εάν θέλουμε να βγούμε προσωρινά από την Ευρωζώνη.
»Στην πραγματικότητα έγινε τρεις φορές η συζήτηση αυτή, μία φορά στο Βερολίνο τον Ιούλιο του 2011. Μια φορά, την κρισιμότερη, την πιο βαριά – υπάρχει ένα τραγούδι που αρέσει στο Γιώργο Ζανιά, “βαριά-βαριά, αργά-αργά”, το οποίο μου το έλεγε πολλές φορές σε αυτές τις κρίσιμες φάσεις, ήταν, λοιπόν, αργά-αργά τη νύχτα και βαριά-βαριά – στο Βρότσλαβ. Αυτό επαναλήφθηκε λίγες εβδομάδες αργότερα στη φθινοπωρινή Σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, στον τελευταίο όροφο, ψηλά, του κτιρίου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην Ουάσιγκτον και όταν εκεί επιβεβαιώθηκε η συζήτηση, πιο γρήγορα και πιο εύκολα βέβαια, έγινε και η πρώτη μου συνάντηση κατ’ ιδίαν, μόνοι μας, με τον Μάριο Ντράγκι, στο απέναντι κτίριο της Παγκόσμιας Τράπεζας στα γραφεία της ιταλικής αντιπροσωπείας. Ήταν πρώτη μας επαφή, η πρώτη μας γνωριμία και η πρώτη μας μεγάλη συμφωνία πια στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας».
Κατά τον κ. Βενιζέλο «τη δεκαετία 2010-2019 δοκιμάστηκε η Μεταπολίτευση», Στο βιβλίο αφηγείται με μεγάλη ακρίβεια τα γεγονότα και τίς πολύ δύσκολες διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους και το ΔΝΤ καθώς και τις κρίσιμες συζητήσεις εντός των κυβερνήσεων. Πώς αποφασίστηκε το ΕΤΗΔΕ, ο πρόδρομος του ΕΝΦΙΑ, πως έγινε το PSI, τι συνέβη στις Κάννες και με το δημοψήφισμα . «Πιστεύω ότι είναι πραγματικός αναστοχαστικός εορτασμός της Μεταπολίτευσης. Να συνειδητοποιήσουμε τι έχει συμβεί», σημείωσε, ενώ αναγνωρισε στον κ. Σαμαρά ότι έκανε μεγάλη υπέρβαση να εφαρμόσει μια πολιτική που είχε πολιτικό κόστος .
«Παραδώσαμε όρθια τη χώρα, ζήσαμε τη διακινδύνευση του πρώτου εξαμήνου του 2015», τόνισε επίσης ο κ. Βενιζέλος. Σχετικά με τη σημερινή συγκυρία του πολέμου της Ουκρανίας υπογράμμισε ότι « θα κριθεί στο εσωτερικό των δυτικών κοινωνιών. Θα κριθεί εντός των θεσμών και των μηχανισμών της αμερικανικής Δημοκρατίας».
Για το βιβλίο μίλησε ακόμη ο καθηγητής Γιώργος Ζαννάς, επικεφαλής του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων στο υπουργείο Οικονομικών αναφερόμενος σε προσωπικές πτυχές των δύσκολων εκείνων περιόδων
Εξήγησε ότι κρατήθηκε μυστική η συνάντηση με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο Βρότσλαβ γιατί «αν την είχαμε δημοσιοποιήσει, το “lets talk for the exit of Greece”, την επόμενη ημέρα θα είχαν αδειάσει οι τράπεζες».
Από την πλευρά του ο συγγραφέας, Χρήστος Χωμενίδης σημείωσε ότι «τότε έζησαν ο Βενιζέλος μαζί με το Ζανιά τις προσωπικές τους Θερμοπύλες».