Οπως είχαμε γράψει από το βράδυ του Σαββάτου, η Κυριακή στη Βενεζουέλα έφερε νίκη της αντιπολίτευσης στις εκλογές. Ωστόσο, μην περιμένετε κοσμογονικές αλλαγές και σαρωτικές μετατοπίσεις στο πολιτικό τοπίο της χώρας, καθώς η επικράτηση των αντιπάλων του Νίκολας Μαδούρο δεν είναι παρά μόνο το πρώτο βήμα προς μία διαφορετική κατεύθυνση. Κι αυτό γιατί ο πρόεδρος της χώρας δεν χάνει την πρωτοκαθεδρία, έτσι κι αλλιώς η θητεία του λήγει το 2019. Αλλά η Εθνοσυνέλευση (η Βουλή σε δικούς μας όρους) δεν ελέγχεται από τον ίδιο, πλέον. Τουλάχιστον με τους όρους που ισχύουν τη δεδομένη χρονική στιγμή.
Η νίκη της αντιπολίτευσης απέφερε στα κόμματα που την απαρτίζουν 99 έδρες (σε σύνολο 167) με το σοσιαλιστικό κόμμα του Μαδούρο να εκπροσωπείται με 46 θέσεις. Υπερδιπλάσια δύναμη, λοιπόν, για την αντιπολίτευση, με τον νυν πρόεδρο να αποδέχεται το αποτέλεσμα.
Η Μπολιβαριανή Επανάσταση (έτσι αποκαλείται από τους σοσιαλιστές της χώρας η 16χρονη, πλέον, περίοδος που άρχισε με τον Ούγκο Τσάβες) μπαίνει σε μια εξόχως ενδιαφέρουσα για τους πολιτικούς αναλυτές περίοδο, η οποία θα δείξει κατά πόσο θα προκαλέσει την «Αλλαγή» που τόσο ζητούσαν κάποτε οι σοσιαλιστές και που τόσο φοβούνται σήμερα, αφού θα είναι κάτι που θα τους πάρει το τιμόνι της εξουσίας από τα χέρια.
Τι να περιμένουμε
Με βάση τα όσα έχει δείξει ο Μαδούρο μέχρι στιγμής, αυτό που φαντάζει ως το πιο πιθανό είναι μία μάχη για τη διατήρηση της εξουσίας. Μένει να φανεί ο τρόπος που αυτή θα δοθεί, τα μέσα που ο Βενεζολάνος πρόεδρος θα χρησιμοποιήσει. «Θα κερδίσουμε τις εκλογές. Αλλά ακόμη κι αν συμβεί κάτι αρνητικό, θα κατέβω στον δρόμο και θα παλέψω με τον κόσμο, όπως κάνω πάντα. Η επανάσταση θα μπει σε νέο δρόμο», δήλωνε ο Μαδούρο μόλις πριν 10 μέρες, δείχνοντας ξεκάθαρα πως δεν έχει καμία διάθεση να αφήσει τα πράγματα να φύγουν από τον έλεγχό του. Θυμίζει λίγο ΣΥΡΙΖΑ που καλεί τον κόσμο στον δρόμο, σε πορείες, απεργίες, διαδηλώσεις ενάντια στην κυβερνητική πολιτική, έτσι;
Ο Μαδούρο έχασε την πρώτη μεγάλη μάχη, αλλά όχι τον πόλεμο. Κι όπως έχει αποδείξει η ιστορία, ο ίδιος χρησιμοποιεί όλα τα μέσα για να κερδίσει. Ο Λεοπόλντο Λόπες, φυσικός ηγέτης της αντιπολίτευσης, βρίσκεται στη φυλακή από το 2014. Η σύζυγός του, Λίλιαν Τιντόρι, έχει γυρίσει όλον τον κόσμο στο πλαίσιο του δικού της… Ανένδοτου Αγώνα ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ακόμη και με τον Πάπα συναντήθηκε.
Και την ώρα που τα έκανε όλα αυτά, 10 μέτρα δίπλα της, ο Λουίς Μανουέλ Ντίας (εξέχον μέλος της αντιπολίτευσης) δεχόταν μία σφαίρα στο κεφάλι και έπεφτε νεκρός κατά τη διάρκεια προεκλογικής ομιλίας του. Η ίδια η Τιντόρι κατηγόρησε τους ανθρώπους του Μαδούρο πως βρίσκονταν πίσω από τη δολοφονική ενέργεια. Το ίδιο έγινε κι όταν πήρε φωτιά το αεροσκάφος που χρησιμοποιούσαν οι συνεργάτες της. Ολα αυτά πριν λιγότερο από έναν μήνα.
Η στρατηγική που μέχρι στιγμής ακολούθησε ο Μαδούρο βάδιζε σε δύο άξονες. Ο ένας ήταν ο φόβος. Τον επέβαλε με τους παραπάνω τρόπους στον κόσμο, τρομοκρατία κανονική, τουλάχιστον με βάση τα όσα καταγγέλλει η αντιπολίτευση. Ο άλλος ήταν ένας ιδιαίτερα γνωστός και σε εμάς. Αυτός των παροχών. Εκτός από τις καταγγελίες για εξαγορά ψήφων μέσω αρκετών δολαρίων, ο Μαδούρο δεν δίστασε να δώσει 2.500 νέα αυτοκίνητα στους οδηγούς ταξί. Το ίδιο έκανε και την περασμένη εβδομάδα η κυβέρνηση με υπολογιστές και τάμπλετ σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες. Οπως αναφέρουν διεθνείς αναλυτές, όλα τα παραπάνω αναμένεται να ενταθούν το επόμενο διάστημα.
Ο ρόλος των ΗΠΑ
Ο Μαδούρο έχει την τύχη να μην έχει απέναντί του τον Τζορτζ Μπους, αλλά τον Μπαράκ Ομπάμα. Τύχη γιατί ο Μπους είχε κλιμακώσει τόσο τη δράση του (μέσω περιοριστικών οικονομικών μέτρων), όσο κυρίως τη ρητορική του απέναντι στον Τσάβες. Ο Ομπάμα δεν κάνει το ίδιο. Αλλά το κάνουν οι υποψήφιοι για τη διαδοχή του. Η Χίλαρι Κλίντον έχει μιλήσει με ιδιαίτερα καυστικό τρόπο για τον Μαδούρο, ενώ το ίδιο έχουν κάνει και οι Τεντ Κρουζ και Μάρκο Ρούμπιο. Μάλιστα, το τελευταίο δίδυμο έχει και ξεχωριστό ρόλο. Τα λόγια τους έχουν βαρύνουσα σημασία, αφού οι πρόγονοί τους ήταν Λατίνοι και οι ίδιοι έχουν Κουβανοαμερικανικές ρίζες. Για παράδειγμα, ο Ρούμπιο έχει χαρακτηρίσει τον Μαδούρο ως «κλόουν της διαπλοκής».
Ολα τα παραπάνω δείχνουν ξεκάθαρα πως ο Μαδούρο έχει μπροστά μου μια δύσκολη εξίσωση να λύσει. Οχι τόσο πολύ γιατί τέτοιου είδους καταστάσεις δεν έχει διαχειριστεί ξανά ο ίδιος και το κόμμα του, αλλά –κυρίως- γιατί το σύστημά τους δείχνει να έχει μείνει από δυνάμεις και στηρίγματα. Τόσο διεθνώς, όσο και εγχώρια. Οι διεθνείς αναλυτές προβλέπουν πως σε σύντομο χρονικό διάστημα, η αντιπολίτευση –μέσω της Εθνοσυνέλευσης που ελέγχει πλέον- θα ζητήσει δημοψήφισμα για την καθαίρεση του Μαδούρο. Σε μία τέτοια περίπτωση, δεν αποκλείεται οι σοσιαλιστές να αρνηθούν να μπουν σε διαδικασίες εκλογής και να επιλέξουν τον δρόμο που θα οξύνει τα πράγματα. Τόσο πολύ που τα όσα είδαμε στην Ουκρανία πριν λίγους μήνες θα φαντάζουν τσακωμός μαθητών σε Δημοτικό σχολείο. Το έχει δηλώσει, εξάλλου, ο Μαδούρο: «We would not give up the revolution and … we would govern with the people in a civil-military union».
Υ.Γ. Υπάρχει και η περίπτωση του Ντιοσδάδο Καμπέγιο, τον οποίο γεωπολιτικοί αναλυτές χαρακτηρίζουν ως τον Φρανκ Αντεργουντ (από το House of Cards, προφανώς) της πολιτικής ζωής της Βενεζουέλας. Διαβάστε εδώ γιατί.