«Διπλάσια ανάπτυξη του μέσου όρου της ευρωζώνης» έχει η Ελλάδα το 2023, στο 2,4%: αυτό υπογράμμισε ο Επίτροπος Οικονομικών, Πάολο Τζεντιλόνι, παρουσιάζοντας, τη Δευτέρα, τις εαρινές οικονομικές προβλέψεις της Κομισιόν.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεώρησε ουσιαστικά προς τα πάνω τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη στην Ελλάδα», τόνισε ο ιταλός επίτροπος. Και όντως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ανάπτυξη για την Ελλάδα το 2023 στο 2,4%, από 1,2% που ήταν η πρόβλεψή της τον περασμένο Φεβρουάριο.
H Κομισιόν εκτίμησε ότι το ελληνικό ΑΕΠ θα συνεχίσει να αυξάνεται και το 2024, απλώς σε μειούμενο ρυθμό, της τάξεως του 1,9%, ενώ ο πληθωρισμός, ο οποίος παραμένει υψηλός, στο 4,2% για το 2023, θα αποκλιμακωθεί στο 2,4% το 2024.
Περαιτέρω μείωση θα καταγράψει και η ανεργία στη χώρα μας, σύμφωνα πάντα με τις προβλέψεις των Βρυξελλών: από το 12,5% του 2022 και το 12,2% του τρέχοντος έτους, στο 11,8% το 2024.
Ο Πάολο Τζεντιλόνι αναφέρθηκε και σε δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών που υπογραμμίζουν τις καλές επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας. «Γενικά πιστεύω ότι τα αποτελέσματα είναι πολύ θετικά, έχουμε πρόβλεψη 2,4% για ανάπτυξη εφέτος, που είναι το διπλάσιο του μέσου όρου της ευρωζώνης και φυσικά θα δούμε την εξέλιξη την επόμενη χρονιά», ανέφερε ο Επίτροπος Οικονομίας, προσθέτοντας: «είναι δύσκολο για μένα να υπογραμμίσω αρνητικά στοιχεία, όταν έχουμε πολλά θετικά στοιχεία».
Σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν, ο βασικός πληθωρισμός ήταν στη χώρα μας κατά μέσο όρο 9,3% το 2022, αλλά αναμένεται να μετριαστεί στο 2,4% έως το 2024, λόγω της μείωσης των τιμών της ενέργειας. Αν και παραμένει αρνητικό, το έλλειμμα του ισοζυγίου της γενικής κυβέρνησης συνεχίζει να συρρικνώνεται λόγω της βελτιωμένης συλλογής εσόδων. Το δημόσιο χρέος αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 154,4% του ΑΕΠ.
Ειδικότερα, η οικονομική ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί το 2023 και θα μετριαστεί περαιτέρω το 2024 σε 1,9%. Παρά την ενεργειακή κρίση και τις συναφείς πληθωριστικές πιέσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε κατά 5,9% το 2022. Η έντονη ιδιωτική κατανάλωση, η σημαντική επενδυτική δραστηριότητα και η ώθηση που δόθηκε από την ανάκαμψη του τουρισμού κατά τη θερινή περίοδο συνέβαλαν στην ισχυρή ανάπτυξη. Επιπλέον, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε σημαντικά το τελευταίο τρίμηνο του 2022 παρά τις εκτεταμένες πιέσεις στις τιμές που συνεπάγονται σημαντικό αποτέλεσμα μεταφοράς για το 2023.
Το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,4% φέτος, λόγω τόσο της εγχώριας όσο και της εξωτερικής ζήτησης. Ωστόσο, η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης αναμένεται να μειωθεί σημαντικά σε σύγκριση με την ανάκαμψη μετά την πανδημία πέρυσι, εν μέσω απώλειας του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και ενός ακόμη αρνητικού ποσοστού αποταμίευσης. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η συνεχιζόμενη εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRP) μετατοπίζεται από τις μεταρρυθμίσεις προς τις επενδύσεις και, ως εκ τούτου, πρόκειται να διατηρήσει τις κεφαλαιουχικές δαπάνες, ιδίως στις κατασκευές και σε μικρότερο βαθμό στον εξοπλισμό, αντισταθμίζοντας εν μέρει τον αντίκτυπο από τις αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης. Η πλήρης ανάκαμψη του διεθνούς τουρισμού στα προ πανδημίας επίπεδα αναμένεται να ενισχύσει τις ελληνικές εξαγωγές. Σύμφωνα με τη συγκράτηση της εγχώριας ζήτησης, η αύξηση των εισαγωγών αναμένεται να υποχωρήσει. Ωστόσο, το εμπορικό έλλειμμα αναμένεται να παραμείνει υψηλό παρά την πτώση των τιμών της ενέργειας και τη θετική επίδραση των όρων του εμπορίου.
Το 2024, η Επιτροπή προβλέπει ότι η οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα θα βρίσκεται στο 1,9%, σταδιακά συγκλίνοντας προς το μακροπρόθεσμο αναπτυξιακό δυναμικό. Οι επενδύσεις πρόκειται να παραμείνουν βασικός συντελεστής στην αύξηση της παραγωγής, αν και με χαμηλότερους ρυθμούς από ό,τι το 2021-2023, ενώ οι δαπάνες των νοικοκυριών είναι πιθανό να υποστηριχθούν από την αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων, προβλέπει η Επιτροπή.
Η αγορά εργασίας βελτιώθηκε σημαντικά το 2022 εν μέσω διαρκούς δημιουργίας θέσεων εργασίας. Παρόλο που οι άνθρωποι συνέχισαν να επιστρέφουν στην αγορά εργασίας μετά την πανδημία, υποδηλώνοντας αύξηση του εργατικού δυναμικού, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 12,5% το 2022 και αναμένεται να μειωθεί στο 11,8% έως το 2024. Παρά την αναμενόμενη ανάκαμψη της αύξησης των ονομαστικών μισθών φέτος και στη συνέχεια, η αύξηση των πραγματικών μισθών δεν αναμένεται να γίνει θετική πριν από το 2024, εκτιμά η Επιτροπή.
Ο γενικός πληθωρισμός στην Ελλάδα ήταν κατά μέσο όρο 9,3% το 2022, αλλά μειώθηκε στο 6,3% έως το 1ο τρίμηνο του 2023. Οι πιέσεις στις τιμές αναμένεται να μετριαστούν περαιτέρω φέτος χάρη στη χαλάρωση των τιμών της ενέργειας. Οι τιμές καταναλωτή προβλέπεται να αυξηθούν κατά 4,2% και 2,4% το 2023 και το 2024 αντίστοιχα. Ωστόσο, η καθυστερημένη μετάβαση των υψηλών τιμών ενέργειας και τροφίμων σε υπηρεσίες και μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά, η οποία έχει γίνει πιο ορατή από το τελευταίο τρίμηνο του 2022, θα ωθήσει τον πυρήνα του πληθωρισμού το 2023. Παρά την αύξηση κατά 9,4% του ελάχιστου μισθού τον Απρίλιο του 2023, οι κίνδυνοι μιας σπείρας μισθού-τιμής φαίνεται συγκρατημένη. Ωστόσο, οι ανοδικοί κίνδυνοι για τις προοπτικές για τον πληθωρισμό προκύπτουν από μια πιο γρήγορη προσαρμογή των μισθών που θα μπορούσε να οδηγήσει σε υψηλότερο πυρήνα πληθωρισμού.
Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης το 2022 αποδείχθηκε σημαντικά χαμηλότερο από το αναμενόμενο, φθάνοντας το 2,3% του ΑΕΠ σε σύγκριση με το 4,1% του ΑΕΠ που προβλεπόταν το φθινόπωρο. Το πρωτογενές ισοζύγιο κατέγραψε πλεόνασμα 0,1% του ΑΕΠ. Αυτή η βελτίωση οφείλεται κυρίως στα καλύτερα από τα αναμενόμενα φορολογικά έσοδα, ιδίως από τον φόρο προστιθέμενης αξίας και τους άμεσους φόρους.
Μετά το καλύτερο από το αναμενόμενο αποτέλεσμα το 2022, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να συρρικνωθεί περαιτέρω στο 1,3% το 2023. Αυτό μπορεί να αποδοθεί κυρίως στη σταδιακή κατάργηση των υπόλοιπων μέτρων που σχετίζονται με την πανδημία (τα οποία εκτιμάται ότι ανήλθαν σε 1,5% του ΑΕΠ το 2022) και σε σημαντική μείωση του κόστους των μέτρων για τον μετριασμό των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων των υψηλών τιμών της ενέργειας (από 2,5% του ΑΕΠ το 2022 σε 0,2% το 2023). Ταυτόχρονα, η αύξηση των μισθών του Δημοσίου και των κοινωνικών παροχών αναμένεται να παραμείνει ισχνή. Η πρόβλεψη επηρεάζει επίσης δύο προσωρινά μέτρα που εισήχθησαν ως απάντηση στις πληθωριστικές πιέσεις με εκτιμώμενο δημοσιονομικό κόστος 0,3% του ΑΕΠ: (α) ένα κουπόνι 35 ευρώ το μήνα για την περίοδο Φεβρουαρίου έως Ιουλίου 2023 για νοικοκυριά που πληρούν ορισμένα εισοδηματικά κριτήρια και ( β) εφάπαξ συνταξιοδοτικό επίδομα για συνταξιούχους των οποίων η σύνταξη επί του παρόντος δεν είναι αναπροσαρμοσμένη.
Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 0,6% του ΑΕΠ το 2024, υποδηλώνοντας πρωτογενές πλεόνασμα 2,5%. Η βελτίωση του δημοσιονομικού ισοζυγίου οφείλεται στη σταδιακή κατάργηση των υπόλοιπων ενεργειακών μέτρων έως το 2024. Παρά την προγραμματισμένη μεταρρύθμιση του μισθολογίου με εκτιμώμενη δημοσιονομική επίπτωση 0,2% του ΑΕΠ για το 2024, οι δημόσιες δαπάνες αναμένεται να παραμείνουν συνολικά σίγαση βελτιώνοντας έτσι την ισορροπία.
Ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ μειώθηκε απότομα το 2022, κυρίως λόγω της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ. Ο δείκτης αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 160,2% του ΑΕΠ το 2023 και στο 154,4% το 2024, βοηθούμενος από τα πρωτογενή πλεονάσματα και την οικονομική ανάπτυξη.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι δημοσιονομικές προοπτικές εξακολουθούν να υπόκεινται σε ανοδικούς και καθοδικούς κινδύνους. Ειδικότερα, οι αρνητικοί κίνδυνοι προέρχονται από εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις, με κυριότερο τις δικαστικές υποθέσεις κατά της Εταιρείας Δημόσιας Περιουσίας (ΕΤΑΔ). Ανοδικά, εάν συνεχιστεί η βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, τα έσοδα θα μπορούσαν να είναι υψηλότερα από τα αναμενόμενα επί του παρόντος.
Σταϊκούρας: Επιβεβαίωση της θετικής πορείας της ελληνικής οικονομίας
Ως επιβεβαίωση της θετικής πορείας της αναπτυξιακής δυναμικής και των ευοίωνων προοπτικών της ελληνικής οικονομίας, χαρακτήρισε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας τις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Παράλληλα, σύμφωνα με τον ίδιο, πιστοποιούν την αποτελεσματικότητα της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης.
Σε δήλωσή του, ο κ. Σταϊκούρας αανέφερε ότι «η χώρα μας, παρά τις πληθωριστικές πιέσεις και τις αυξημένες αβεβαιότητες στο διεθνές περιβάλλον, εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να παρουσιάζει ρυθμό ανάπτυξης σημαντικά υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο την τριετία 2022- 2024. Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναβαθμίζει αισθητά τις προβλέψεις της για την ελληνική οικονομία φέτος, εκτιμώντας ότι θα αναπτυχθεί με υπερδιπλάσιο ρυθμό έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Επιπρόσθετα, η Ελλάδα εμφανίζεται πρωταθλήτρια στην Ευρώπη στις επενδύσεις για την τριετία 2022- 2024, με διψήφια, μάλιστα, άνοδο των επενδύσεων και για το 2022. Επενδύσεις, οι οποίες, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα συνεχίσουν να αποτελούν βασικό παράγοντα αύξησης του ΑΕΠ της χώρας μας τα επόμενα χρόνια».
Προσθέτει δε, ότι «ακόμη, η ανεργία στην Ελλάδα προβλέπεται ότι θα συνεχίσει να υποχωρεί τα επόμενα χρόνια, μετά και τη σημαντική συρρίκνωσή της τα τελευταία έτη, εν μέσω σταθερής βελτίωσης της αγοράς εργασίας και δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης». Ενώ, «σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό, αναμένεται σημαντική αποκλιμάκωσή του σε επίπεδα αισθητά χαμηλότερα του ευρωπαϊκού μέσου όρου τόσο το 2023 όσο και το 2024, ενώ η καταναλωτική δαπάνη προβλέπεται να υποστηριχθεί από τις αυξήσεις μισθών, οι οποίες, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα οδηγήσουν σε αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων από το 2024».
Τέλος, σύμφωνα με τον υπουργό, «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάνει λόγο για ουσιαστική βελτίωση των δημοσίων οικονομικών, αναφερόμενη τόσο στην επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος από το 2022- νωρίτερα των εκτιμήσεων- όσο και στη δραστική μείωση του δημοσίου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ. Μάλιστα, εκτιμά ότι η Ελλάδα θα σημειώσει υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα το 2023 και το 2024, τόσο σε σχέση με τις προηγούμενες εκτιμήσεις της όσο και σε σχέση με τις προβλέψεις του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης».
Στη δήλωσή του, ο υπουργός καταλήγει λέγοντας ότι «όλα τα ανωτέρω πιστοποιούν τη μεθοδική και αποτελεσματική κοινή προσπάθεια όλων-κοινωνίας και πολιτείας- να ισχυροποιήσουμε την ελληνική οικονομία, εν μέσω μεγάλων εξωγενών προκλήσεων, και να καταστήσουμε τη χώρα μας ολόπλευρα πιο ισχυρή. Προσπάθεια την οποία είμαι βέβαιος ότι, με την ψήφο των πολιτών την προσεχή Κυριακή, θα συνεχίσουμε ακόμα πιο εντατικά, ακόμα πιο αποτελεσματικά».