«Οχι» στην κυβερνητική τροπολογία για το μπλόκο σε μορφώματα τύπου Κασιδιάρη και πάσης φύσεως εγκληματικές οργανώσεις που επιχειρούν να κατέβουν στις εκλογές με τον μανδύα πολιτικού κόμματος, είπε -όπως αναμενόταν- ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, καλώντας την κυβέρνηση σε συμβιβαστική διατύπωση ώστε να επιτευχθεί η αναγκαία ευρεία συναίνεση την οποία είχε ζητήσει μία ημέρα νωρίτερα από το βήμα της Βουλής ο Πρωθυπουργός.
Μιλώντας στο κοινοβούλιο την Τετάρτη, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε να υποτάξει στην προεκλογική αντιπαράθεση και το θέμα της τροπολογίας και κατηγόρησε προσωπικά τον Κυριάκο Μητσοτάκη για «δολώματα» προς άγραν ψήφων με αναφορές όπως αυτή για το ΕΑΜ στην αντιπαράθεση κορυφής που είχαν την Τρίτη.
Μία ημέρα πριν η κυβέρνηση φέρει τη «ρύθμιση για τον αποκλεισμό των νεοναζί», ο κ. Μητσοτάκης «εμφανίστηκε στη Βουλή και με ένα διχαστικό παραλήρημα βγαλμένο από τη μετεμφυλιακή περίοδο, μας ζήτησε πιστοποιητικά εθνικοφροσύνης και έθεσε εκ νέου εκτός νόμου την εθνική μας αντίσταση», σχολίασε.
«Ο καημός του -επέμεινε στην παρέμβασή του στη Βουλή ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης- δεν είναι να αποκλείσει τους ναζί, τα φασιστικά μορφώματα, να βάλει φρένο στον ακροδεξιό και εθνικιστικό λαϊκισμό», αλλά «να πάρει τις ψήφους των ακροδεξιών και των εθνικιστών».
«Αφού αφήσατε τους εγκληματίες νεοναζί ανενόχλητους να κάνουν πολιτικό αγώνα από τη φυλακή», τώρα, «πιστεύετε ότι με τον αποκλεισμό από τις εκλογές του κόμματος Κασιδιάρη και την ταυτόχρονη στροφή σας στην ακροδεξιά ρητορική, θα καταφέρετε να κερδίσετε τους ψηφοφόρους που φαίνεται στις δημοσκοπήσεις να πηγαίνουν προς τα εκεί», υποστήριξε, για να τολμήσει και μία (προεκλογική) πρόβλεψη, λέγοντας ότι «ούτε οι ακροδεξιοί θα σας ψηφίσουν και θα χάσετε και το κέντρο».
Εκφράζοντας την ανησυχία του ότι ο τρόπος, ο χρόνος και η επιχειρηματολογία που συνοδεύει την κυβερνητική τροπολογία, μπορεί «αντί να απομονώσει, να γιγαντώσει την ακροδεξιά και τους νεοναζί», ο Αλέξης Τσίπρας έκανε λόγο για «μία συνταγματικά, εξαιρετικά προβληματική τροπολογία», διερωτώμενος:
«Τι σας εμποδίζει να ορίσετε σαφώς στη διάταξη σε ποια κόμματα, ποιας ιδεολογίας, ποιας δράσης, ποιου είδους κίνητρα εμπεριέχουν οι εγκληματικές πρακτικές τους; Να τους ονοματίσετε. Τι σας εμποδίζει να περιγράψετε ρητώς τα ρατσιστικά και ναζιστικά κίνητρα των εγκλημάτων, όπως άλλωστε περιγράφονται και στον αντιρατσιστικό νόμο;
»Σας εμποδίζει το γεγονός ότι έχετε ενδεχομένως αρκετούς βουλευτές που δεν θα ψήφιζαν κάτι τέτοιο; Ή μήπως σας εμποδίζει ότι θέλετε μεν τον Κασιδιάρη και τη Χρυσή Αυγή εκτός νομιμότητας, αλλά δεν θέλετε τον χρυσαυγιτισμό εκτός νομιμότητας;»
«Δικαστές θα αποφασίζουν εν λευκώ»
Σε μία επιεικώς απαξιωτική αναφορά για τους δικαστές του Αρείου Πάγου, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κατηγόρησε επίσης την κυβέρνηση ότι ανοίγει τον δρόμο σε ένα τμήμα του Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας να αποφασίζει εν λευκώ, για το ποιος συνδυασμός υπηρετεί και ποιος όχι την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Πρόκειται, υποστήριξε για «ένα ανοιχτό παράθυρο διάπλατο, ώστε αύριο κάποιος να ισχυριστεί ότι ο νόμος που ψηφίσατε δεν αφορά μόνο τους νεοναζί, αλλά και οποιοδήποτε κόμμα ο οποιοσδήποτε δικαστής κρίνει ότι δεν υπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του πολιτεύματος».
Μεταξύ άλλων ισχυρίστηκε ότι με τη διατύπωση της κυβερνητικής τροπολογίας δίνεται «ευρύτατη διακριτική ευχέρεια και εξουσία στον Αρειο Πάγο να προβαίνει σε πολιτικές κρίσεις» και να μετατραπεί σε «παράγοντα του πολιτικού συστήματος, ανατρέποντας μια θεμελιώδη θεσμική και συνταγματική παραδοχή που ουδέποτε αμφισβητήθηκε από τη μεταπολίτευση και μετά: ότι τα δικαστήρια δεν εμπλέκονται στην πολιτική αντιπαράθεση».
Και αφού μίλησε για «επαναφορά της θεωρίας των δύο άκρων από το παράθυρο», ξεκαθάρισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να δώσει «πράσινο φως σε μια τέτοια επικίνδυνη εξέλιξη».
«Ενα βήμα πίσω όλοι και να συγκλίνουμε στις προτάσεις Αλιβιζάτου-Κοντιάδη»
Σύμφωνα με τον ίδιο, η εκδοχή νομοθετικής διάταξης που κατέθεσε το κόμμα του «διευκρινίζει σαφώς ώστε ο δικαστής να έχει σαφή εικόνα για ποιες περιπτώσεις να αποφασίζει: να στερούνται το δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές κόμματα η δράση των οποίων παραβιάζει τον αντιρατσιστικό νόμο ή που στελέχη ή και απλά μέλη τους έχουν καταδικαστεί για τα εγκλήματα της συμμετοχής σε εγκληματική ή τρομοκρατική οργάνωση, εφόσον έχουν τελεστεί με ρατσιστικό ή ναζιστικό κίνητρο».
Κλείνοντας κάλεσε τη Νέα Δημοκρατία να βρεθεί μια άλλη φόρμουλα κοινής αποδοχής: «κάντε ένα βήμα πίσω, να κάνουμε και εμείς ένα βήμα πίσω και να καταλήξουμε σε μια τροπολογία που θα ακυρώνει την κάθοδο των απογόνων της Χρυσής Αυγής στις εκλογές αλλά δεν αφήνει παράθυρο παρερμηνειών για ανιστόρητους συμψηφισμούς, δεν θα αναγορεύει τους δικαστές σε κριτές της πολιτικής, δεν θα έρχεται σε κατάφορη σύγκρουση με το γράμμα και το πνεύμα του Συντάγματος», ανέφερε χαρκακτηριστικά .
Μία τέτοια σύγκλιση, εκτίμησε, μπορεί να γίνει πάνω σε ήδη κατατεθειμένες προτάσεις στον δημόσιο διάλογο από έγκριτους συνταγματολόγους «που κάθε άλλο παρά μπορούν να κατηγορηθούν ότι είναι κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ», όπως είναι οι προτάσεις Αλιβιζάτου, Κοντιάδη και άλλων, οι οποίες, όπως ανέφερε, αποκλείουν τη συμμετοχή στις εκλογές, κόμματος ή συνδυασμού που έχει στα ψηφοδέλτιά του υποψήφιους που έχουν οριστικά καταδικαστεί για πράξεις των άρθρων 187 και 187Α, δηλαδή για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση.
«Κάνουμε ένα βήμα πίσω και περιμένουμε από εσάς, την κοινοβουλευτική πλειοψηφία να αποδείξετε ότι πραγματικά σας ενδιαφέρει η σύμπτωση όλων των κομμάτων σε αυτή τη κρίσιμη ψηφοφορία», κατεληξε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ
Στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ εισάγεται μια «θέσπιση πρόσθετης αρνητικής προϋπόθεσης για την κατάρτιση συνδυασμού. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι προϋπόθεση για την κατάρτιση συνδυασμού είναι να μη συμμετέχει σε αυτόν ως υποψήφιος πρόσωπο το οποίο έχει καταδικαστεί σε οποιονδήποτε βαθμό για τα εγκλήματα των άρθρων 187 (εγκληματική οργάνωση) και 187Α (τρομοκρατικές πράξεις, τρομοκρατική οργάνωση) του Ποινικού Κώδικα, εφόσον αυτά έχουν τελεστεί στο πλαίσιο ή υπό το πρόσχημα της δράσης πολιτικού κόμματος».
Με την προτεινόμενη διάταξη, σημειώνεται ότι αυτό που «επιδιώκεται είναι να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της κατάχρησης της μορφής του πολιτικού κόμματος ως κέλυφος και προκάλυμμα για τη λειτουργία εγκληματικής ή τρομοκρατικής οργάνωσης».
Υπογραμμίζεται πως «η διάταξη αυτή τίθεται με πλήρη σεβασμό στις συνταγματικές επιταγές. Αφενός, δεν θεσπίζεται ούτε απαγόρευση λειτουργίας πολιτικού κόμματος ούτε στέρηση του δικαιώματος κατάρτισης συνδυασμού από αυτό, παρά μόνο τίθεται μια αρνητική προϋπόθεση για την άσκησή του. Κανένα κόμμα δεν εμποδίζεται να συμμετάσχει στις εκλογές, εφόσον δεν περιλάβει μεταξύ των υποψηφίων του πρόσωπα που έχουν καταδικαστεί για τα προβλεπόμενα στη διάταξη εγκλήματα. Αφετέρου, και δεδομένου ότι κατά το άρθρο 51 παρ. 3 του Συντάγματος στέρηση του εκλογικού δικαιώματος μόνο ως συνέπεια αμετάκλητης ποινικής καταδίκης είναι επιτρεπτή, ο αποκλεισμός προσώπων που έχουν καταδικαστεί για τα προβλεπόμενα εγκλήματα από συνδυασμούς που καταρτίζονται από κόμμα ή συνασπισμό κομμάτων ή συνασπισμό ανεξάρτητων υποψηφίων δεν τους στερεί πάντως το δικαίωμα να συμμετέχουν στις εκλογές ως μεμονωμένοι υποψήφιοι».
Η διατύπωση της προτεινόμενης νομοθετικής διάταξης είναι ότι «προϋπόθεση για την κατάρτιση συνδυασμού είναι να μη συμμετέχει σε αυτόν ως υποψήφιος πρόσωπο το οποίο έχει καταδικαστεί σε οποιονδήποτε βαθμό για τα εγκλήματα των άρθρων 187 και 187Α του Ποινικού Κώδικα, εφόσον αυτά έχουν τελεστεί στο πλαίσιο ή υπό το πρόσχημα της δράσης πολιτικού κόμματος».