Τροπολογία με την οποία επεκτείνεται η δυνατότητα άσκησης του εκλογικού δικαιώματος με επιστολική ψήφο και σε περίπτωση διενέργειας βουλευτικών εκλογών, όσον αφορά τους εκλογείς που βρίσκονται εκτός επικράτειας, κατέθεσε το υπουργείο Εσωτερικών τη Δευτέρα.
«Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η κυβέρνηση θεωρούμε ότι η συζήτηση αυτού του νομοσχεδίου και η συναίνεση που επετεύχθη την περασμένη εβδομάδα, ανοίγει το δρόμο για μια ακόμη μεγάλη αλλαγή. Για ένα ακόμη βήμα ενίσχυσης της συμμετοχής και της δημοκρατίας: την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου, για τους έλληνες πολίτες που ζουν στο εξωτερικό, όχι μόνο στις ευρωεκλογές, όχι μόνο στα δημοψήφισματα αλλά και στις εθνικές εκλογές», είπε νωρίτερα η υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως, εισπράττοντας τα θερμά χειροκροτήματα από τα έδρανα της κυβερνητικής πλειοψηφίας.
Και προσέθεσε: «Εχουμε σήμερα την ιστορική ευκαιρία αλλά και την ιστορική ευθύνη να διασφαλίσουμε όλοι μαζί την ισότιμη μεταχείριση των Ελλήνων του εξωτερικού και στις εθνικές εκλογές. Εχουμε όμως και την ευκαιρία να αποκαταστήσουμε και στις εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις την ισότητα στο δικαίωμα ψήφου για τους έλληνες πολίτες του εξωτερικού, αίροντας τα πραγματικά εμπόδια στην άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος. Θα δημιουργήσουμε μια ακόμη πιο ισχυρή γέφυρα, όπως μας είπαν και οι εκπρόσωποι της ομογένειας στην ακρόαση φορέων, μια ακόμη ισχυρή γέφυρα που ενώνει τους συμπολίτες μας με την Ελλάδα, ενισχύει την κοινή μας πορεία. Κρατούμε ακόμη πιο κοντά την Ελλάδα που ζει εκτός συνόρων, την Ελλάδα που ζει και δημιουργεί με το βλέμμα και τη σκέψη στη μητέρα πατρίδα, που θέλει και δικαιούται να έχει λόγο για την πολιτική κατάσταση στην πατρίδα μας, χωρίς εμπόδια και χωρίς περιορισμούς. Αυτό προβλέπει η τροπολογία που καταθέτουμε και η οποία απαιτεί την ψήφο τουλάχιστον 200 βουλευτών για να ισχύσει σύμφωνα με τις επιταγές του συντάγματος. Πρόκειται για δημοκρατικό χρέος, για μια ιστορική ευκαιρία και γι’ αυτό είναι και μεγάλη η ευθύνη που βαρύνει τον καθένα και την καθεμία από εμάς, τον κάθε βουλευτή, πέρα και πάνω από κόμματα».
Με την τροπολογία ορίζεται ως αποκλειστικός τρόπος ψηφοφορίας για τους εκτός της επικράτειας εκλογείς η επιστολική ψήφος και στις εθνικές εκλογές. Ορίζεται, επίσης, ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής αίτησης εγγραφής στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους επιστολικής ψήφου η επομένη της προκήρυξης των βουλευτικών εκλογών.
Για την υπερψήφιση της τροπολογίας απαιτείται πλειοψηφία τουλάχιστον 200 βουλευτών σύμφωνα με το Σύνταγμα.
«Ηδη κόμματα της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης που αριθμούν πάνω από 230 βουλευτές έχουν τοποθετηθεί θετικά σχετικά με την επιστολική ψήφου για τους Ελληνες του εξωτερικού στις ευρωεκλογές. Γιατί λοιπόν όχι και στις εθνικές εκλογές; Η Βουλή έχει την ιστορική και την ιστορική ευθύνη να εγκρίνει με τη μέγιστη δυνατή συναίνεση ένα σχέδιο νόμου που αίρει κάθε πραγματικό, και κάθε πρακτικό εμπόδιο στην άσκηση το εκλογικού δικαιώματος των Ελλήνων πολιτών όπου και αν κατοικούν, όπου και αν βρίσκονται. Η υπερψήφιση του νομοσχεδίου και της τροπολογίας με την ευρύτερη δυνατή συναίνεση θα αποτελέσει σημαντικό μήνυμα πολιτικού εκσυγχρονισμού, ένα δείγμα πολιτικής ωριμότητας και διάθεσης να πράξουμε το δημοκρατικά αυτονόητο, πέρα και πάνω από κομματικές αντιθέσεις, πέρα και πάνω από κόμματα και χρώματα, να αποδείξουμε όλοι μαζί ότι στα θέματα δημοκρατίας είναι πολλά περισσότερα αυτά που μας ενώνουν από αυτά που μας χωρίζουν.
»Στις ευρωεκλογές του 2024, πενήντα χρόνια μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα, να μην υπάρχει κανένα εμπόδιο για τη συμμετοχή όλων των πολιτών, σε Ελλάδα και εξωτερικό, στην εκλογική διαδικασία. Πιστεύω ότι η μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση γι αυτή την δημοκρατική αλλαγή είναι η καλύτερη αφετηρία για τα επόμενα 50 χρόνια της ελληνικής δημοκρατίας», κατέληξε η υπουργός.
Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση
Αιφνιδιασμό και «τρικ» παγίδευσης του πολιτικού συστήματος καταλόγισαν στην κυβέρνηση τα κόμματα της αντιπολίτευσης με αφορμή την κατάθεση της εν λόγω τροπολογίας, για την οποία και ο Πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας αναγνώρισε ότι είναι εκπρόθεσμη –«αξίζει τον κόπο να υπονομεύσουμε μια ιστορική εξέλιξη, επειδή είναι η τροπολογία εκπρόθεσμη; Αξίζει τον κόπο να φοβηθούμε ότι τάχα μπορεί να θεωρηθούμε ότι μας εκμεταλλεύονται την αδυναμία μας, ενώ στην ουσία αξιοποιούν την υπευθυνότητά μας;», είπε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος της Βουλής, χωρίς πάντως να κάμψει τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης.
«Είναι προφανής η αντίρρησή μας και η αντίδρασή μας επί της αρχής, κυρίως σε ό,τι αφορά την συμπεριφορά της κυβέρνησης, η οποία, για μια ακόμη φορά, αφού τσαλαπάτησε θεσμούς, αγνόησε ανεξάρτητες Αρχές, προσπαθεί με λαθροχειρίες και τροπολογίες της τελευταίες στιγμής να υφαρπάξει την συναίνεση, όχι της αντιπολίτευσης αλλά της κοινωνίας. Δεν θα το πετύχετε –και είστε τραγικά μόνοι σε αυτή σας την προσπάθεια», τόνισε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Θεόφιλος Ξανθόπουλος και παρέπεμψε σε τροπολογίες που κατέθεσε η αξιωματική αντιπολίτευση για το νομοσχέδιο. Ο ΣΥΡΙΖΑ, είπε, είχε καταθέσει πρόταση για τις Περιφέρειες Εξωτερικού για τις εθνικές εκλογές, προκειμένου «να δούμε εάν τους θέλετε τους Έλληνες του εξωτερικού για εκλογικό κοινό, ή τους θέλετε όντως εκλογείς με δικαιώματα έκφρασης»
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Μιχάλης Κατρίνης, ανέφερε πως «η κυβέρνηση απέδειξε με ένα πρωτοφανή κυνισμό και πολιτικό μικροτακτικισμό, ότι τα θεωρεί όλα αντικείμενα συσχετισμών, υπολογισμών και μικροπολιτικών επιδιώξεων». Η κυβέρνηση έρχεται να αιφνιδιάσει, γιατί «με τους υπολογισμούς που κάνετε εκεί στα γραφεία σας, βλέπετε ότι βγαίνουν και δεν βγαίνουν τα νουμεράκια» και αναρωτήθηκε «εάν αυτή είναι η σοβαρή στάση της κυβέρνησης για τον σεβασμό στους απόδημους και σε όσους έχουν αντικειμενικό πρόβλημα για να συμμετάσχουν στις εκλογές».
Ο εισηγητής του ΚΚΕ, Γιάννης Γκιόκας, από τη δική του πλευρά ανέφερε ότι «είναι προφανές πως η κυβέρνηση είναι σε πάρα πολύ δύσκολη θέση». Καταλόγισε στην υπουργό αιφνιδιασμό, καθώς δεν υπήρξε καμία σχετική συζήτηση στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή. Πρόκειται, είπε, για «ομολογία της δύσκολης θέσης που βρίσκεστε και κυρίως για το γεγονός ότι επιχειρείτε με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο να παρακάμψετε τις συνταγματικές αρχές».
Την κυβέρνηση επέκριναν, εξίσου, η Ελληνική Λύση, οι Σπαρτιάτες και η Νίκη.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς, Νάσος Ηλιόπουλος, έδωσε με τη σειρά του «συγχαρητήρια» στην κυβέρνηση, καθώς «με έναν αριστοτεχνικό σχεδιασμό» παγίδευσε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ που συναινούσαν στην επιστολική ψήφο για τις ευρωεκλογές, όπως είπε.
Η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου ανέφερε ότι το κόμμα της θα τοποθετηθεί εφόσον εξετάσει τη ρύθμιση. Παρ΄όλα αυτά, τόνισε ότι η τροπολογία αυτή είναι εκπρόθεσμη, αφορά κάτι διαφορετικά από το αντικείμενο του νομοσχεδίου που είναι η εκλογή ευρωβουλευτών και δευτερευόντως δημοψηφισμάτων. Η τροπολογία ρυθμίζει «ένα θέμα που κάλλιστα θα μπορούσαμε να το συζητήσουμε, η Πλεύση Ελευθερίας πάλι τις ίδιες θέσεις θα εκφράσει, δεν θα αλλάξει, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να συζητηθεί με αυτή την διαδικασία, δηλαδή ως εκπρόθεσμη τροπολογία και συνολικού αιφνιδιασμού» γιατί «έτσι υποβιβάζεται και το νομοσχέδιο που συζητάμε αλλά και η νέα σας πρωτοβουλία».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ, Θάνος Πλεύρης, απέδωσε «ακατανόητο πανικό της αντιπολίτευσης στην τροπολογία της υπουργού Εσωτερικών». Ερμήνευσε τις αντιδράσεις σε «αμηχανία» και καταλόγισε στους εκπροσώπους της αντιπολίτευσης ότι αρνούνται «να μιλήσουν για την ουσία της προτεινόμενης ρύθμισης».
Απέρριψε τα περί «πραξικοπήματος», λέγοντας ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να λέγεται όταν γίνεται επίκληση συνταγματικής διάταξης όπου δίνεται η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου στους Ελληνες του εξωτερικού. Αναρωτήθηκε ποιος είναι ο αιφνιδιασμός, όταν προβλέπεται ότι για να ψηφιστεί θα πρέπει να λάβει 200 ψήφους, και δεν αρκεί η απλή πλειοψηφία.
Η τροπολογία, πρόσθεσε ο κ. Πλεύρης, ανακοινώθηκε με την έναρξη της τριήμερης συζήτησης και είναι μια ευκαιρία για να δούμε «εάν τα κόμματα, όσα λένε στους ομογενείς τα εννοούν, ή τα λένε “έτσι”…». Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ, τόνισε ότι «όποτε βρίσκουμε συγκλίσεις στο θέμα αυτό της επιστολικής ψήφου, προσπαθούμε να το εξαντλήσουμε και αυτό κάνουμε και τώρα» γι’ αυτό και «ερχόμαστε να ολοκληρώσουμε μια πάγια θέση της ΝΔ».
Τέλος, ο κ. Πλεύρης κατηγόρησε τα αντιδρώντα κόμματα της αντιπολίτευσης, ότι «είναι δίγλωσσα, καθώς χρησιμοποιούν άλλη γλώσσα όταν απευθύνονται στους Ελληνες του εξωτερικού και άλλη στο εσωτερικό».
ΥΠΕΣ: Γιατί ήρθε τώρα η τροπολογία
«Η κατάθεση της τροπολογίας με την οποία καθιερώνεται η επιστολική ψήφος για τους έλληνες πολίτες που ζουν στο εξωτερικό όχι μόνο στις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα αλλά και στις εθνικές εκλογές, απαντά στο αυτονόητο ερώτημα που εξέφρασαν ομόφωνα οι φορείς της Ομογένειας», ανέφεραν το βράδυ της Δευτέρας πηγές του υπουργείου Εσωτερικών αναφορικά με τις σχετικές αντιδράσεις που σημειώθηκαν από την αντιπολίτευση.
Και πρόσθεσαν: «Από τη στιγμή που κόμματα που εκπροσωπούν πάνω από 230 βουλευτές τοποθετήθηκαν θετικά υπέρ της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού μέσω επιστολικής ψήφου, γιατί όχι και στις εθνικές εκλογές;
»Στο ερώτημα “γιατί έρχεται τώρα η συγκεκριμένη τροπολογία”, η απάντηση είναι ότι “την περασμένη εβδομάδα διαμορφώθηκε μία πρωτοφανής ιστορική συναίνεση στην επιστολική ψήφο για Ελληνες του εξωτερικού στις ευρωεκλογές, γεγονός που καταδεικνύει ότι το πολιτικό μας σύστημα επέδειξε τη δέουσα ωριμότητα και φάνηκε ικανό να συναινέσει στην εφαρμογή του μέτρου της επιστολικής για τους Ελληνες του εξωτερικού και στις εθνικές εκλογές. Εφόσον λοιπόν διαφάνηκε η ιστορική αυτή συναίνεση, που τιμά το Κοινοβούλιο, η φυσική συνέχεια ήταν η αυτονόητη επέκταση της επιστολικής ψήφου για Ελληνες του εξωτερικού και στις εθνικές εκλογές. Και αυτός είναι και όλος ο πλούτος του κοινοβουλευτικού διαλόγου, να βελτιώνονται νομοσχέδια ως αποτέλεσμα μίας διαδικασίας που οδηγεί σε συναινέσεις. Αλίμονο αν τα νομοσχέδια ψηφίζονται αυτολεξεί όπως κατατίθενται στην αρχή μιας διαδικασίας”».
Οπως σημείωσαν, ακόμη, από το υπουργείο, η συγκεκριμένη τροπολογία κατατέθηκε στην αρχή μίας τριήμερης συνεδρίασης της Ολομέλειας, προκειμένου να υπάρχει επαρκής χρόνος για να συζητηθεί.
«Η συζήτηση για τη διευκόλυνση του δικαιώματος άσκησης του εκλογικού δικαιώματος από τους Ελληνες του εξωτερικού συζητείται στη Βουλή τα τελευταία 50 χρόνια. Ας μην αφήσουμε να περάσουν 50 ακόμα χρόνια. Η πατρίδα μας έχει μόνο να κερδίσει από την περαιτέρω σύσφιξη των δεσμών της με τον απόδημο Ελληνισμό», κατέληξαν.