Αν η σκηνή της συνάντησης του αμερικανού προέδρου με τον βορειοκορεάτη δικτάτορα μετά από δεκαετίες αμοιβαίας εχθρότητας ήταν μια ιστορική στιγμή, το μέλλον μπορεί να μας επιφυλάσσει μια ακόμη εντυπωσιακότερη σκηνή.
Τον Κιμ Γιονγκ-ουν να περνά το κατώφλι του Λευκού Οίκου.
Μετά το πέρας των συναντήσεων, κατ’ ιδίαν και σε επίπεδο αντιπροσωπειών, αλλά και του αρκετά πλούσιου γεύματος, ο Ντόναλντ Τραμπ μίλησε για όλα στους δημοσιογράφους.
Ανάμεσα στα πολλά και εντυπωσιακά που είπε ήταν ότι θα συναντήσει «την κατάλληλη στιγμή» τον Κιμ στην Ουάσινγκτον, μετά την αποδοχή της πρόσκλησης εκ μέρους του. Φυσικά δεν υπάρχουν ημερομηνίες και μάλλον θα πρέπει πρώτα να δούμε απτά βήματα για την αποπυρηνικοποίηση της Βόρειας Κορέας.
«Ηταν μια έντιμη ευθεία και παραγωγική συνάντηση» υπογράμμισε ο αμερικανός πρόεδρος στη συνέντευξη Τύπου. Χαρακτήρισε μάλιστα τον Κιμ «πολύ ταλαντούχο άτομο».
Εμπιστεύτηκε το ένστικτό του με τον Κιμ – είχε πει εξάλλου ότι από το πρώτο λεπτό θα καταλάβαινε πού το πάνε οι Βορειοκορεάτες και αν εννοούν στα σοβαρά όσα λένε.
Ο Τραμπ θέλησε να δείξει έτοιμος να κάνει το επόμενο βήμα, λέγοντας ότι είχε από την περασμένη εβδομάδα έτοιμο έναν κατάλογο με «300 πολύ δυνατές κυρώσεις» κατά της Βόρειας Κορέας τις οποίες ακύρωσε σε ένδειξη σεβασμού προς τον συνομιλητή του.
Οι κυρώσεις που υφίστανται σήμερα θα αρθούν «μόνο όταν θα είμαστε σίγουροι ότι δεν θα είναι παράγοντας (κινδύνου)».
Περί παραλιών και πολεμικών παιχνιδιών
Σε πολλά σημεία της συνέντευξης Τύπου, ο Τραμπ μιλούσε περισσότερο σαν επιχειρηματίας που διαπιστώνει ότι έχει μπροστά του μια χρυσοφόρα και παρθένα αγορά, παρά σαν πολιτικός – πόσο μάλλον σαν πρόεδρος.
Σε μια από τις πλέον παράδοξες αποστροφές, αλλά και τόσο χαρακτηριστικές του στιλ του, είπε ότι βλέπει μεγάλη οικονομική προοπτική στη Βόρεια Κορέα. Είδε ωραίες παραλίες στα βίντεο με τις βορειοκορεατικές στρατιωτικές ασκήσεις και εξήγησε:
«Είπα, “τι θέα και αυτή!”, δεν θα ήταν μέρος για καλά διαμερίσματα; Εξήγησα ότι, αντί να τα κάνετε αυτά (τις ασκήσεις), θα μπορούσατε εκεί να έχετε τα καλύτερα ξενοδοχεία στον κόσμο. Σκεφτείτε το από την πλευρά του real estate. Εχετε τη Νότια Κορέα, έχετε την Κίνα και έχουν τη χώρα τους στη μέση. Αυτό είναι πολύ καλό».
Αλλη χειρονομία καλής θέλησης θα είναι η διακοπή των «προκλητικών παιχνιδιών πολέμου» στην Κορεατική Χερσόνησο από τις ΗΠΑ.
Ο λόγος –και εδώ μιλά και πάλι ο επιχειρηματίας Τραμπ παρά ο ηγέτης Τραμπ– είναι ότι τα παιχνίδια αυτά είναι πολύ… ακριβά. Τα αεροσκάφη που κάνουν πτήσεις κοντά στη Βόρεια Κορέα πετούν από το Γκουάμ, μια απόσταση 6,5 ωρών είπε και πρόσθεσε: «Ξέρω πολλά για τα αεροπλάνα, είναι ακριβά».
Είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα αυτός ο περιορισμός των ασκήσεων οι οποίες ήταν εδώ και δεκαετίες ένα από τα κλασικά μέσα άσκησης ψυχολογικής πίεσης προς την Πιονγιάνγκ. Οι ΗΠΑ επιστράτευαν ό,τι καλύτερο και καταστροφικό (όπως τα μαχητικά F-22 ή το βομβαρδιστικό B-1B) για να δείξουν την ισχύ τους απέναντι στα παμπάλαια βορειοκορεατικά αεροσκάφη.
Μίλησαν και για τα ανθρώπινα δικαιώματα
Είπε πάντως ότι συζητήθηκαν και μάλιστα για πολύ τα ανθρώπινα δικαιώματα, λέγοντας ότι ο Κιμ τού είπε ότι «θα γίνουν ενέργειες».
Απέδωσε μάλιστα τη συνάντηση στον θάνατο του Οτο Γουόρμπιερ, ο οποίος ήταν κρατούμενος στη Βόρεια Κορέα και επιστράφηκε στις ΗΠΑ σε ημιθανή κατάσταση, πιθανόν λόγω της φυλάκισης. Η υπόθεση έφερε σε σύγκρουση τις δύο χώρες – αλλά για τον Τραμπ αυτά είναι περασμένα.
Πολλές από τις απαντήσεις του Τραμπ ήταν εξάλλου του τύπου «θα δούμε» και τίποτα περισσότερο από ευχολόγια. Η αισιοδοξία εκ μέρους του ήταν πάντως εμφανής σε όσα έλεγε.
Νωρίτερα, σε δηλώσεις λίγο μετά τη συνάντηση, όπως αυτήν που έκανε στον Τζορτζ Στεφανόπουλος του ABC, o Τραμπ εμφανίστηκε αισιόδοξος για τα μελλοντικά αποτελέσματα της συνάντησης και δήλωσε ότι υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ αυτού και του Κιμ. Ακόμη επιβεβαίωσε ότι μίλησαν τηλεφωνικώς πριν από τη συνάντηση σε χρόνο που δεν προσδιόρισε.
Ηταν επιτυχία ή απλά ένα σόου για τις κάμερες;
Τα τέσσερα σημεία της συμφωνίας που υπέγραψαν οι δύο άνδρες αμέσως προσέλκυσαν την προσοχή των αναλυτών που τα έκριναν αόριστα και ασαφή.
Η Βόρεια Κορέα είχε δεσμευτεί και άλλες φορές για την αποπυρηνικοποίηση, αυτή τη φορά όμως όχι μόνο υπέγραψε ότι θα εργαστεί «προς αυτή την κατεύθυνση», αλλά έλαβε «δεσμεύσεις ασφαλείας» από τις ΗΠΑ.
Από την πλευρά, το μάλλον θερμό κλίμα βοήθησε στο να μείνουν στο περιθώριο κάποια πραγματικά καυτά ζητήματα όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα και η συστηματική παραβίαση από την πλευρά της Βόρειας Κορέας ακόμη και πολύ μικρότερης σημασίας συμφωνηθέντων.
Ο Τραμπ, εκτιμούν οι πιο αυστηροί σχολιαστές, δεν κέρδισε απολύτως τίποτα. Αντιθέτως, κατάφερε να κάνει στα μάτια όλου του κόσμο έναν δικτάτορα ισότιμο συνομιλητή του κρύβοντας κάτω από το χαλί του ανοιχτά προβλήματα.