Πολλά του προσάπτουν του Ταγίπ Ερντογάν οι τούρκοι ψηφοφόροι μετά από 20 σχεδόν συνεχή χρόνια στην εξουσία.
Ο ανεξέλεγκτος πληθωρισμός, η κατακόρυφη πτώση της λίρας, η πολύ κακή κατάσταση της τουρκικής οικονομίας, η καθυστερημένη αντίδραση στους φονικούς σεισμούς του Φεβρουαρίου, η διαφθορά, η διάβρωση των βασικών ανθρωπίνων και πολιτικών δικαιωμάτων και ελευθεριών και η υπερσυγκέντρωση εξουσιών στο πρόσωπο του τούρκου προέδρου είναι τα βασικά προβλήματα που παρέθεσαν οι κάτοικοι του Ικονίου, νότια της Αγκυρας, προπύργιο του Ερντογάν, στον δημοσιογράφο Ανταμ Σάμσον των Financial Times.
Και όμως, ενώ δηλώνουν ότι θέλουν αλλαγή, την ίδια στιγμή παραδέχονται ότι βρίσκουν λίγους λόγους για να ψηφίσουν τον αντίπαλο του Ερντογάν, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.
«Δεν τους έχω εμπιστοσύνη», ήταν μία από τις φράσεις που άκουγε συχνά ο βρετανός δημοσιογράφος στο ρεπορτάζ του από τους ψηφοφόρους, όταν αναφέρονταν στον εξακομματικό συνασπισμό της αντιπολίτευσης.
Τα πράγματα για τον Ερντογάν και το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) δεν είναι εύκολα. Οι δημοσκοπήσεις φέρνουν τον Ερντογάν πολύ κοντά με τον Κιλιτσντάρογλου, τον 74χρονο ηγέτη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, ο οποίος εκπροσωπεί την ενωμένη αντιπολίτευση στις προεδρικές εκλογές της 14ης Μαΐου.
Ωστόσο, οι απαντήσεις των κατοίκων του Ικονίου, δείχνουν γιατί οι εκλογές θεωρούνται αμφίρροπες, παρά την απογοήτευσή τους από τον τούρκο πρόεδρο.
Ο 69χρονος Ερντογάν πάντα βασιζόταν στην υποστήριξη συντηρητικών περιοχών στην καρδιά της Ανατολίας, όπως το Ικόνιο. Τρεις στους τέσσερις ψηφοφόρους στην ευρύτερη επαρχία τον υποστήριξαν στις προηγούμενες ποεδρικές εκλογές του 2018.
Αυτή τη φορά όμως, η διαφορά είναι ότι η «τεράστια οικονομική κρίση» της Τουρκίας έχει προκαλέσει «τη μείωση της βάσης του ΑΚΡ», δήλωσε ο Μπερκ Εσεν, καθηγητής στο πανεπιστήμιο Σαμπάντσι, έξω από την Κωνσταντινούπολη.
Αλλά αυτό δεν μεταφράστηκε απαραίτητα σε ψήφους για την αντιπολίτευση, με τον Κιλιτσντάρογλου να αγωνίζεται να πείσει τους ψηφοφόρους ότι είναι αυτός που θα φέρει μια σημαντική αλλαγή.
«Σε μέρη όπως το Ικόνιο, όπου υπάρχει ένα πολύ συντηρητικό μπλοκ πολιτών, οι περισσότεροι ψηφοφόροι του ΑΚΡ αποφάσισαν να μην εγκαταλείψουν “το πλοίο”. Εν μέρει, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η αντιπολίτευση δεν έχει δημιουργήσει μια ελκυστική, αξιόπιστη εναλλακτική λύση».
Η αίσθηση της απογοήτευσης είναι εμφανής στο Ικόνιο, γράφουν οι FT, μια επαρχία 2,3 εκατ. κατοίκων που ονομάζεται και «σιταποθήκη της Τουρκίας».
Τα πρώτα χρόνια που ο Ερντογάν ήταν στην εξουσία, το εισόδημα των κατοίκων του Ικονίου έκανε άλμα, από 4.250 δολάρια το 2004, σε 9.690 δολάρια το 2013, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Αλλά από τότε, το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο προϊόν έχει διολισθήσει στα 7.340 δολάρια, αντανακλώντας την κατάσταση σε όλη την χώρα, επισήμαναν οι FT.
Κάτι αντίστοιχο συνέβη και με τον Ερντογάν. Οταν εξελέγη πρόεδρος, το 2004, θεωρήθηκε ένας μετριοπαθής, φιλικός προς τις επιχειρήσεις ισλαμιστής που θα μπορούσε να χαράξει μια νέα πορεία για την Τουρκία. Και όμως, ενώ η κυβέρνησή του, ιδίως τα πρώτα χρόνια, προώθησε σημαντικές μεταρρυθμίσεις, υπονόμευε σταθερά τις πολιτικές ελευθερίες.
Κατέστειλε βίαια τις διαδηλώσεις το 2013, ενώ η απόπειρα πραξικοπήματος το 2016, του έδωσε την αφορμή που έψαχνε για να κάνει το δημοψήφισμα το οποίο του έδωσε σαρωτικές εξουσίες.
Αρκετοί από τους κατοίκους που μίλησαν στον Σάμσον, δεν έδωσαν το όνομά τους για τον φόβο συνεπειών για αντίποινα από την κυβέρνηση.
Πολλοί δήλωσαν ότι κανένας από τους δύο υποψηφίους δεν τους καλύπτει. Το ερώτημα είναι αν όσοι δηλώνουν απογοητευμένοι από τον τούρκο πρόεδρο, του δώσουν μία ακόμα ευκαιρία ή αποφασίσουν να ψηφίσουν την αλλαγή, ακόμα και αν ο Κιλιτσντάρογλου δεν τους ενθουσιάζει.