Αλλη μία «μαύρη» ημέρα στην Τουρκία. Την Πέμπτη, 29 Δεκεμβρίου, οδηγήθηκαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου εννέα άνθρωποι του πνεύματος: συγγραφείς, δημοσιογράφοι και γλωσσολόγοι. Βρίσκονται στη φυλακή από το καλοκαίρι επειδή -σύμφωνα με τις εισαγγελικές Αρχές- συνδέονται με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο για την Αγκυρα είναι τρομοκρατική οργάνωση. Στην πραγματικότητα δικάζονται επειδή εξέφραζαν τη γνώμη τους και τη στήριξή τους σε μία εφημερίδα.
Η μόνη ευχάριστη είδηση της ημέρας από τη χώρα ήταν ότι το δικαστήριο αποφάσισε να αποφυλακιστούν τρεις κατηγορούμενοι -ανάμεσά τους και η διακεκριμένη συγγραφέας Ασλί Ερντογάν– χωρίς αυτό να σημαίνει ότι απαλλάσσονται από τις κατηγορίες. Η δίκη θα συνεχιστεί στις 2 Ιανουαρίου του νέου έτους.
Συνολικά, εννέα πρόσωπα δικάζονται από την Πέμπτη. Αλλά, πέντε έδρανα παρέμειναν κενά, καθώς οι συγκεκριμένοι κατηγορούμενοι είχαν καταφέρει να διαφύγουν πριν γίνουν οι συλλήψεις το περασμένο καλοκαίρι και δικάζονται ερήμην. Οι υπόλοιποι τέσσερις, ανάμεσά τους η βραβευμένη συγγραφέας Ασλί Ερντογάν, παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο Τσαγκλαγιάν, σε μία αίθουσα που «έτυχε» να είναι τόσο μικρή ώστε να μην υπάρχει χώρος για τους ευρωπαίους διπλωμάτες, τους αντιπροσώπους των ΜΚΟ, τους συγγενείς των κατηγορουμένων και τους δημοσιογράφους που ήθελαν να παρακολουθήσουν τη δίκη. Το τουρκικό υπουργείο Δικαιοσύνης -επίσης όλως τυχαίως- απέρριψε το αίτημα των δικηγόρων να διεξαχθεί η δίκη σε μεγαλύτερη αίθουσα.
Το δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης διέταξε την υπό όρους αποφυλάκιση της Ασλί Ερντογάν, από τις γυναικείες φυλακές του Μπακίρκιοϊ. Το ίδιο αποφασίστηκε και για τη συγκατηγορούμενή της, τη γλωσσολόγο Νετσμιγιέ Αλπάι, καθώς και για τον Ζάνα Μπιλίρ Καγιά, πρώην αρχισυντάκτη της φιλοκουρδικής εφημερίδας Özgür Gündem (Οζγκιούρ Γκιουντέμ) που έκλεισε με κυβερνητικό διάταγμα τον Οκτώβριο, με την κατηγορία ότι διέδιδε «τρομοκρατική προπαγάνδα» υπέρ των κούρδων ανταρτών.
Στη σιωπή, λοιπόν, και κεκλεισμένων των θυρών άρχισε η σημαντικότερη δίκη της χρονιάς στην Τουρκία. Οκτώ από τους εννέα κατηγορούμενους κινδυνεύουν ακόμη και με ισόβια κάθειρξη. Κατηγορούνται ότι έγραψαν άρθρα ή ότι εκδήλωσαν τη στήριξή τους στην εφημερίδα Özgür Gündem, φιλική στο κουρδικό κίνημα και στο ΡΚΚ.
Οι τέσσερις εξ αυτών βρίσκονται σε προσωρινή κράτηση από τα μέσα του περασμένου Αυγούστου.
Ανάμεσα στα δεκάδες πολιτικά μυθιστορήματά της, η συγγραφέας Ασλί Ερντογάν έχει γράψει και για τη φυλάκιση μίας γυναίκας, στο «Πέτρινο κτίριο» (2010). Σαν να προμήνυε ότι θα φυλακιζόταν και η ίδια τον περασμένο Αύγουστο. Κατηγορείται ότι «είναι μέλος μιας τρομοκρατικής οργάνωσης», δηλαδή του ΡΚΚ, καθώς αρθρογραφούσε για την εφημερίδα Οζγκιούρ Γκιουντέμ και ήταν μέλος της συντακτικής επιτροπής. Τον ίδιο μήνα, συγγραφείς και κριτικοί από όλο τον κόσμο υπέγραψαν επιστολή ζητώντζς την απελευθέρωσή της, αλλά η 49χρονη συγγραφέας παραμένει φυλακισμένη στην Κωνσταντινούπολη. Παρότι πάσχει από χρόνια ασθένεια που απαιτεί συγκεκριμένη δίαιτα και αντιμετωπίζει λόγω των άσχημων συνθηκών διαβίωσης μέχρι και παράλυση, βρίσκεται ακόμη στη φυλακή. Μάλιστα πέρασε και 30 ημέρες στην απομόνωση.
Πριν συλληφθεί έγραψε αυτή την προειδοποιητική επιστολή προς την Ευρώπη:
«Η επιστολή μου είναι μια επείγουσα έκκληση. Η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή, εξαιρετικά ανησυχητική. Είμαι πεπεισμένη ότι η ύπαρξη ενός αυταρχικού καθεστώτος στην Τουρκία θα καταρρακώσει αναπόφευκτα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ολόκληρη την Ευρώπη. Αλλά η Ευρώπη, επικεντρωμένη στην προσφυγική κρίση, μοιάζει να μην αντιλαμβάνεται τους κινδύνους που εγκυμονεί η εξαφάνιση της δημοκρατίας στην Τουρκία».
H γλωσσολόγος και μεταφράστρια Νετζμιγιέ Αλπάι, ετών 71, συνελήφθη μαζί με την Ασλί Ερντογάν τον Αύγουστο με την κατηγορία της συμμετοχής σε «τρομοκρατική οργάνωση». Αρχικά οι δύο γυναίκες κατηγορούνταν και για την απόπειρα κατά της ακεραιότητας του Κράτους αλλά αργότερα ο εισαγγελέας ανακάλεσε τη συγκεκριμένη κατηγορία.
Οι δημοσιογράφοι Ινάν Κιζίλκαγια και Ζάνα Κάγια κατηγορούνται ως συντάκτες της εφημερίδας που «στήριζε την κουρδική εξέγερση». Η Özgür Gündem έκλεισε προσωρινά με δικαστική εντολή στις 16 Αυγούστου του 2016. Λίγο αργότερα, με διάταγμα της κυβέρνησης που εκδόθηκε στις 29 Οκτωβρίου, η εφημερίδα έκλεισε οριστικά μαζί με άλλα 14 κουρδικά μέσα ενημέρωσης.
Μάλιστα, την ίδια ημέρα που θα διεξαγόταν η δίκη των διανοούμενων η κυβέρνηση επέλεξε να συλλάβει έναν από τους σπουδαιότερους δημοσιογράφους της χώρας, τον Αχμέτ Σικ. Ο ίδιος, τιμημένος με το Διεθνές Βραβείο Τύπου UNESCO/Guillermo Cano 2014, συνελήφθη για την ανάρτηση σχολίων στο Twitter τα οποία θεωρήθηκαν επικριτικά για το καθεστώς και για άρθρα του στην εφημερίδα Τζουμχουριέτ (Cumhuriyet). Κατηγορείται για «τρομοκρατική προπαγάνδα» και για προσβολή της τουρκικής Δημοκρατίας.