Στο εμπόριο το σκόντο εξηγείται με όρους προσφοράς και ζήτησης ή βάσει της (μηδαμινής) αξίας του εμπορεύματος, στην πολιτική απλώς έρχεται η ώρα που οι κυβερνήσεις πέφτουν. Η αλήθεια πάντως είναι ότι οι Τούρκοι δεν αγοράζουν το βιβλίο του προέδρου τους, έτσι αυτό πωλείται πλέον σε εξευτελιστική τιμή. O Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συγχρόνως με τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στην οποία παρευρέθη και ο ίδιος τον περασμένο Σεπτέμβριο, εξέδωσε ένα βιβλίο με τον αριστερίστικο και υποτίθεται πιασάρικο τίτλο «Ενας δικαιότερος κόσμος είναι εφικτός». Αυτό είναι λοιπόν η Βίβλος του (το Κοράνι του) για τον κόσμο.
Το εξώφυλλό κοσμείται από τη φωτογραφία του εμπνευστή και τιμητή τού νεο-οθωμανικού δικαίου στη γεωπολιτική σφαίρα (ιδίως στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή), και ήδη έχει μεταφραστεί σε μερικές από τις γλώσσες της πληθυσμιακής και διπλωματικής ισχύος. Της κυκλοφορίας του στα αγγλικά προηγήθηκε διαφήμιση στην καρδιά της Νέας Υόρκης: το βιβλίο με το πρόσωπο του Ερντογάν εμφανίστηκε τόσο στις φωτεινές επιγραφές της Times Square όσο και σε ολόκληρο το γραφικό Μανχάταν με καμιόνια που στα παραπέτα τους, αντί για μουσαμάδες, έφεραν ρεκλάμες τεραστίων διαστάσεων. Ωστόσο η Repubblica, στο περιοδικό της Il Venerdì, έγραψε ότι το όλο πρότζεκτ «αποδεικνύεται αποτυχία».
Γιατί είναι τόσο επικριτικοί οι Ιταλοί; Επειδή στην ίδια την Τουρκία οι πωλήσεις του βιβλίου είναι ασήμαντες, το προϊόν δεν περπατάει, σκονίζεται στα ράφια. Μάλιστα ο εκδοτικός οίκος που το εξέδωσε, ο οποίος λέγεται «Turkuvaz Kitap» και ανήκει σε μέλη της οικογενείας του «σουλτάνου», συνεννοήθηκε με τη φίλα προσκείμενη αλυσίδα βιβλιοπωλείων «Dogan» ώστε να γίνει γενναίο σκόντο στην τιμή πώλησης εκάστου τεμαχίου. Και αυτό ακριβώς έγινε. Οι φιλοσοφημένες σκέψεις του τούρκου ηγέτη, περί του κόσμου μας που «είναι πιο μεγάλος από τους πέντε μεγάλους του Συμβουλίου Ασφαλείας», ή περί του αγώνα που δίνει η Τουρκία υπέρ της πανανθρώπινης δικαιοσύνης, δεν συγκίνησαν τους τούρκους αναγνώστες. Κάτι θα ξέρουν.
Η τουρκική αντιπολίτευση άρχισε τις ειρωνείες, και στην Κωνσταντινούπολη ακούγονται πλέον δημοσίως άκομψες εκφράσεις, του στιλ «το χαρτί υγείας είναι ακριβότερο από το βιβλίο του Ερντογάν» – το Venerdì μετέφερε αυτούσια την παραπάνω φράση στις σελίδες του. Το βιβλίο περιλαμβάνει «μεταρρυθμιστικές προτάσεις» του Ερντογάν για τη λειτουργία του ΟΗΕ, οι οποίες αντανακλούν τη μεγάλη ιδέα της Τουρκίας για τον εαυτό της και για τον ρόλο της στο παγκόσμιο και περιφερειακό γίγνεσθαι. Ωστόσο το βάλτωμα του βιβλίου δείχνει ότι η τουρκική κυβέρνηση διέρχεται βαθιά κρίση, λένε οι Ιταλοί, και ας είναι ο Ερντογάν 19 συναπτά έτη στην εξουσία.
Ο πληθωρισμός εκεί ανεβαίνει συνεχώς (+ 20% σε σύγκριση με πέρυσι) και η λίρα πέφτει ασταμάτητα (η αξία της έναντι του δολαρίου έχει μειωθεί 5,5 φορές τα τελευταία δέκα χρόνια). Αυτοί οι δύο οικονομικοί δείκτες είναι οι πιο αποσταθεροποιητικοί παράγοντες για το πολιτικό status στην Τουρκία, κάτι που απεικονίζουν και τα γκάλοπ δείχνοντας την πτώση της απήχησης του κυβερνώντος κόμματος του προέδρου Ερντογάν. Οι εκλογές είναι προγραμματισμένο να γίνουν το 2023 βέβαια, ώστε να συμπέσουν με τα εκατόχρονα της Τουρκικής Δημοκρατίας και να προβάλει ο Ερντογάν σαν νέος Ατατούρκ, λιγότερο «κοσμικός» εντός και, εξυπακούεται, πανισλαμιστής εκτός. Ομως πολλοί αναλυτές ισχυρίζονται ήδη ότι το «σαράι» του «σουλτάνου» θα πέσει πολύ νωρίτερα…