Μερικές φορές τα πάντα είναι ζήτημα ελευθερίας. Σπουδαίο παράδειγμα, η τζαζ που κατά τον μεγάλο του τζαζ σαξοφώνου Τσαρλς Λόιντ «αναπτύχθηκε από την αναζήτηση των Αφροαμερικανών για ελευθερία». Τον Τσαρλς Λόιντ που από το γύρισμα στον 21ο αιώνα συνάντησε την Μαρία Φαραντούρη στην Καλιφόρνια, εκείνη έγινε «δασκάλα του», όπως γλαφυρά το λέει, και εκείνος κατέληξε φίλος της Ελλάδας και της μουσικής της.
Έτσι, έγραψε την «Ελληνική Σουίτα» του, η οποία «είναι τελικά μια αντανάκλαση των σύγχρονων ελληνικών αγώνων ενάντια στην τυραννία και την οικονομική εκμετάλλευση». Έργο εμπνευσμένο από ελληνικά μουσικά θέματα, παραδοσιακά και μη, από το Βυζάντιο έως το Ρεμπέτικο, που διασκεύασε και ενορχήστρωσε ο Τάκης Φαραζής και ηχογραφήθηκαν από την περίφημη δισκογραφική (και της Ελένης Καραΐνδρου) ECM.
Για τον Τσαρλς Λόιντ «κάθε συνάντηση με τη Μαρία είναι σαν να επιστρέφω στο σπίτι μου. Είναι μια συνεργασία που διευρύνεται και εξελίσσεται σταθερά, βασισμένη κυρίως στην αγάπη και τον σεβασμό», δηλώνει ο μεγάλος της τζαζ «ελευθερίας», συγκινημένος ακόμη από την «αγνή μουσικότητα» της Μαρίας Φαραντούρη. Ή την λύρα του Σωκράτη Σινόπουλου, που είναι «η ακατέργαστη, αρχαία φωνή».
Αυτούς τους τρεις θα συναντήσει και φέτος, ύστερα από μαγικές βραδιές – και ηχογραφημένες – στο Ηρώδειο και αλλού στην Ελλάδα, ο Τσαρλς Λόιντ. Την «αγνή μουσικότητα» της Μαρίας Φαραντούρη, το πιάνο του Τάκη Φαραζή και την λύρα του Σωκράτη Σινόπουλου. Σε μία καλοκαιρινή νύχτα «ελευθερίας» και ελληνικής έμπνευσης στον γοητευτικό – κάτω από το φεγγάρι – λόφο της Σάνης, στην Χαλκιδική (το Σάββατο 13 Ιουλίου). Ως τρίο αυτή τη φορά, με τον Ρούμπεν Ρότζερς στο μπάσο και τον Έρικ Χάρλαντ στα ντραμς.
Θα είναι μία από τις «σπέσιαλ» βραδιές που προσφέρει κάθε χρόνο, 27 χρόνια τώρα, το Sani Festival (με την καλλιτεχνική επιμέλεια της Ολγας Ταμπουρή-Μπάμπαλη), το οποίο φέτος ξεκινάει το Σάββατο 6 Ιουλίου με το Christian Sands Trio, με το ανερχόμενο ταλέντο του νεότατου αμερικανού δεξιοτέχνη πιανίστα της τζαζ Κρίστιαν Σαντς για πρώτη φορά στα μέρη μας, και κλείνει το Σάββατο 17 Αυγούστου με την σύμπραξη από σκηνής της Άλκηστης Πρωτοψάλτη με τον Νίκο Πορτοκάλογλου. Ίσως αυτό, το τελευταίο, να δικαιώνει και τον Τσαρλς Λόιντ, που θεωρεί ότι «η μουσική, η υψηλότερη μορφή τέχνης, συμβαίνει πάντα σε χρόνο ενεστώτα και μιλάει για το παρόν».
Όμως το πρόγραμμα του φετινού Sani Festival, πέρα από τον Τζούλιαν Σαντς, σηματοδοτεί και η πρώτη και αποκλειστική εμφάνιση της 44χρονης σουηδής τραγουδίστριας της τζαζ Γκάνχιλντ Κάρλινγκ (Σάββατο 3 Αυγούστου), που έχει το… προνόμιο να παίζει τρεις τρομπέτες ταυτόχρονα και να ξεδιπλώνει το ταλέντο της, μέσα στο ίδιο τραγούδι, όχι μόνον στην τρομπέτα, αλλά και στην άρπα, στην γκάιντα, το τρομπόνι και την φλογέρα! Η Κάρλινγκ ήταν δε εκείνη που κλήθηκε να δώσει το μουσικό «παρών» στα 70ά γενέθλια του Βασιλιά της Σουηδίας, Κάρολου Γουσταύου και έχει μεταφέρει στην «τρελή» δεκαετία του ’20 το Dancing Queen των ABBA.
Μικρότερη κόρη του Τσάρλι Τσάπλιν και εγγονή του Ευγένιου Ο’ Νιλ, η Βικτόρια Τσάπλιν φέρνει ξανά στα μέρη μας, αυτή τη φορά στη Σάνη, την Παρασκευή 26 και το Σάββατο 27 Ιουλίου, το «Αόρατο Τσίρκο» / Le Cirque Invisible της παντομίμας της, μαζί με τον Ζαν-Μπατίστ Τιερί, ένα θέαμα για όλη την οικογένεια που περιοδεύει ασταμάτητα από το 1990.
Μια ακόμη έκπληξη επιφυλάσσει, για το Σάββατο 10 Αυγούστου, ο Διονύσης Σαββόπουλος που για το φετινό Sani Festival εμπνεύσθηκε ένα αφιέρωμα στα «συνθήματα και τα τραγούδια μιας Oυτοπίας και μιας δίψας αξεδίψαστης». Ήτοι, στο φεστιβάλ του Γούντστοκ, που έφερε κοντά τόσους μουσικούς σε έναν ανοιχτό χώρο έξω από την Νέα Υόρκη, πριν από πενήντα χρόνια. Στο αφιέρωμα θα παρουσιάσει συνθέσεις του από εκείνη την εποχή, από το «Περιβόλι του τρελού», τον «Μπάλο» και το «Βρώμικο ψωμί», μαζί με εμβληματικά τραγούδια από το Γουντστοκ, της προώρα χαμένης Τζάνις Τζόπλιν, του Τζο Κόκερ, της Τζόαν Μπαέζ, των Who κ.α.
Στο πρόγραμμα, δύο ακόμη συναυλίες με ιδιαίτερο χρώμα. Πιο κλασικό. Καταρχάς, την Τετάρτη 7 Αυγούστου, ένα Γκαλά όπερας με άριες και ντουέτα με τη σοπράνο Σοφία Κυανίδου στον ρόλο «Αυτής» και τον τενόρο Δημήτρη Πακσόγλου στον ρόλο «Αυτού». Δύο καλλιτέχνες με διεθνή καριέρα, που συμπράττουν με την ορχήστρα δωματίου ContraTempo, που ιδρύθηκε το 2012 με πρωτοβουλία του Αρχιμουσικού Βλαδίμηρου Συμεωνίδη, υπό την αιγίδα του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης. Και, τέλος, ένα συμπίλημα κλασικής μουσικής και κουβανικών ρυθμών υπό την «μπαγκέτα» του Αμερικανού πιανίστα της τζαζ Χόακιμ Χόρσλεϊ. Γνωστού για έργα όπως «Ο Μπετόβεν στην Αβάνα» ή «Η Σεχραζάντ στο Πράσινο Ακρωτήρι», δεινού συνθέτη, ενορχηστρωτή και περφόρμερ, μετρ του «αφρο-καραϊβικού» στυλ, που έχει στο ενεργητικό του και μουσικές για ταινίες της Ντίσνεϊ και ενορχηστρώσεις για τον κρούνερ Μάικλ Μπουμπλέ και τον Τζον Λέτζεντ (Σάββατο 20 Ιουλίου, στο Sani Festival, στην πρώτη και αποκλειστική εμφάνισή του στην Ελλάδα). Κατά τον ίδιο, «το ζήτημα στη μουσική είναι αν μπορείς να σπάσεις τους φραγμούς και να ανοίξεις νέους ορίζοντες ακόμη και για το κοινό της κλασικής μουσικής. Με δυο λόγια να πλάσεις μια Ωδή στην δημιουργικότητα, στον αντικομφορμισμό και στις νέες δυνατότητες».
Info
Sani Festival, από το 1992 στη Σάνη Χαλκιδικής και το Sani Resort
Jazz on The Hill, το Σάββατο 6 Ιουλίου με το Christian Sands Trio
Charles Lloyd Sky Trio, το Σάββατο 13 Ιουλίου με τους Reuben Rogers και Eric Harland και καλεσμένους τους Μαρία Φαραντούρη, Τάκη Φαραζή, Σωκράτη Σινόπουλο
Classical Waves, το Σάββατο 20 Ιουλίου με τον Joachim Horsley
Le Cirque Invisible de Victoria Chaplin et Jean-Baptiste Thierrée στις 26 και 27 Ιουλίου
International Sounds το Σάββατο 3 Αυγούστου με την Gunhild Carling & Βand
Gala Όπερας: διάσημες άριες & ντουέτα, με τους Σοφία Κυανίδου (σοπράνο), Δημήτρη Πακσόγλου (τενόρο) και την Ορχήστρα Δωματίου ContraTempo, υπό τη διεύθυνση του Βλαδίμηρου Συμεωνίδη, στις 7 Αυγούστου
Διονύσης Σαββόπουλος, «Woodstock – μια δίψa, αξεδίψαστη», στις 10 Αυγούστου
Aλκηστις Πρωτοψάλτη παρέα με τον Νίκο Πορτοκάλογλου, «Σε απευθείας σύνδεση» από το Πύργο της Σάνης, στις 17 Αυγούστου