Υπάρχει ένα πολιτικό πρόβλημα που σοβεί στο εσωτερικό της Ενωσης, πέρα από την ίδια την οντότητά της και τη διάρθρωσή της, πρόβλημα το οποίο αφορά τη διαφορετική ερμηνεία που δίνουν οι δυτικοί και οι ανατολικοί εταίροι –οι παλαιοί και οι νέοι Ευρωπαίοι, αν προτιμάτε– στη σχέση της Δύσης με τη Ρωσία. Για τους Δυτικούς, για τη Γερμανία, για την Ιταλία κ.ά., η σχέση με την «αρκούδα» είναι ανταγωνιστική μέχρις ενός βαθμού στο εμπορικό πεδίο –και συμπληρωματική σε ορισμένα συγκεκριμένα ζητήματά του όπως η ενέργεια–, αλλά σε καμία περίπτωση εχθρική, τουλάχιστον προς το παρόν.
Δεν ισχύει το ίδιο και για τους Ανατολικούς, αφού δεν μπορούν να εμπιστευθούν το διάδοχο κράτος της Σοβιετικής Ενωσης. Από τους Σοβιετικούς δεινοπάθησαν ως δορυφόροι, ενώ τώρα φοβούνται ότι και από τους Ρώσους κινδυνεύουν εξίσου. Υπ’ αυτό το πρίσμα μπορεί να ερμηνευθεί και η απόφαση των Πολωνών να αμφισβητήσουν την πρωτοκαθεδρία της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, επισημαίνει ο Φαμπρίτσο Ντραγκοσέι στην Corriere della Sera.
Το Κρεμλίνο εξυπακούεται ότι δεν έχει υποκινήσει τη σύγκρουση Βαρσοβίας και Βρυξελλών περί υπεροχής του εθνικού ή του κοινοτικού δικαίου, λέει ο συντάκτης, ωστόσο τρύπωσε στο Ευρωκοινοβούλιο διά της ομιλίας του πολωνού πρωθυπουργού, ο οποίος αναφέρθηκε στην «απειλή του μεγάλου γείτονα». Εδώ και πολλά χρόνια οι Ανατολικοί, επιδεικνύοντας σχεδόν εμμονική στάση στο θέμα του «γείτονα», έχουν καταφέρει να επηρεάσουν μέχρι και τις αποφάσεις των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ, και η Ρωσία να αντιμετωπίζεται από τη Συμμαχία ως ο υπ’ αριθμόν 1 εχθρός.
Αλλά δεν είναι έτσι τα πράγματα, διατείνεται ο Ντραγκοσέι. Και κάνει αυτήν την επισήμανση τώρα, που βρισκόμαστε στα πρόθυρα του χειμώνα, καθώς η Γερμανία και οι υπόλοιποι, δυτικότερα και νοτιότερα, περιμένουν το ρωσικό φυσικό αέριο για να μην ξεπαγιάσουν. Δεν πρόκειται περί υστεροβουλίας, αλλά περί λογικής. Οι Ανατολικοί –θεωρεί– έχουν υπερβεί τα όρια, ισχυριζόμενοι ότι η τρέχουσα ενεργειακή κρίση βαραίνει τη Μόσχα.
Λένε οι Ανατολικοί ότι ο αγωγός φυσικού αερίου Nord Stream 2 που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της Βαλτικής δεν είναι παρά ένα όπλο που σημαδεύει την Ουκρανία και τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής, κυρίως τις βαλτικές. Ωστόσο, στο Βερολίνο και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, γράφει ο Ντραγκοσέι, η αντίληψη για τη δυναμική του ρωσικού καυσίμου είναι η αντίθετη ακριβώς.
Ο Nord Stream 2 διασφαλίζει την ομαλή τροφοδοσία της Ευρώπης με καύσιμα ενός αξιόπιστου προμηθευτή και σε ενεργειακή συγκυρία κρίσιμη, αφού οι «πράσινες» πηγές ενέργειας –που αποτελούν στρατηγική επιλογή της Κομισιόν–, δηλαδή η ηλιακή και αιολική, δεν επαρκούν για να κινήσουν την ευρωπαϊκή παραγωγή και τα οχήματα των Ευρωπαίων, ούτε για να ζεστάνουν τις κατοικίες σε κάθε χώρα-μέλος της ΕΕ. Η παραμένουσα στη θέση της Ανγκελα Μέρκελ στηρίζει συνεπώς τον αγωγό, παρά τις καταγγελίες των Ουκρανών και τις επιφυλάξεις των Αμερικανών.
Γράφοντας με αφορμή, λοιπόν, το ενεργειακό αλλά και την πολωνική άρνηση αποδοχής του κοινοτικού δικαίου ως υπερισχύοντος του πολωνικού, ο Ντραγκοσέι υποστηρίζει ότι το χάσμα νοοτροπίας στο εσωτερικό της Ενωσης είναι βαθύ: «Από πλευράς ιδρυτικών χωρών, η οικονομική ένωση θεωρούνταν πάντα ως το πρώτο βήμα προς τη βαθύτερη ολοκλήρωση, προς την ένωση των εθνών που είχαν ήδη πολλές ομοιότητες». Ενώ οι Ανατολικοί ήταν και «παραμένουν προσκολλημένοι σε μία πρακτική ιδέα της Ευρώπης». Ο συντάκτης θύμισε ότι ο πολωνός πρωθυπουργός επανέλαβε στην ομιλία του τον καημό του, ότι «η Ευρώπη είναι μεγάλη κατάκτηση, ισχυρή οικονομική συμμαχία, ωστόσο δεν είναι κράτος». Και, για την Πολωνία, δεν χρειάζεται να γίνει.
