Το πώς γυρίστηκαν οι ταινίες της τριλογίας του «Νονού» θα μπορούσε να αποτελεί ταινία από μόνο του –για την ακρίβεια μάλιστα στη συλλεκτική κασετίνα των DVD υπάρχει ένα αριστουργηματικό making off. Κάθε καινούργια αποκάλυψη, λοιπόν, για τα παρασκήνια των θρυλικών φιλμ του Φράνσις Φορντ Κόπολα αποτελούν είδηση.
Τώρα, μια νέα άγνωστη ως τώρα επιστολή που βγαίνει σε πλειστηριασμό αποκαλύπτει τις προσπάθειες του σκηνοθέτη να πείσει τον Μάρλον Μπράντο να πρωταγωνιστήσει στο δεύτερο μέρος του «Νονού».
Ηταν Μάιος του 1973, ο Κόπολα είχε μόλις πάρει την εκδίκησή του από τους παραγωγούς του Χόλιγουντ, θριαμβεύοντας στα Οσκαρ με τον πρώτο «Νονό», ενώ ο Μπράντο στα 49 του χρόνια είχε μεν τιμηθεί με το Οσκαρ α’ ανδρικού ρόλου για την ερμηνεία του ως ντον Βίτο Κορλεόνε αλλά είχε στείλει μια ινδιάνα να πάρει το βραβείο και ο ίδιος είχε φύγει να ζήσει απομονωμένος στο νησί του στον Ειρηνικό.
Ο Κόπολα ετοίμαζε ήδη τον «Νονό 2», άλλωστε ο καμβάς, το εξαιρετικό σύμπαν των Κορλεόνε του συγγραφέα Μάριο Πούτσο ήταν στη διάθεσή του και η Paramount είχε αντιληφθεί ότι έχει στη διάθεσή της την κότα με τα χρυσά αυγά. Με βάση το σενάριο υπήρχε πάλι ρόλος για τον Βίτο Κορλεόνε αλλά ως νέο, στα πρώτα του βήματα στη Νέα Υόρκη του Μεσοπολέμου. Σύμφωνα με την επιστολή που δημοσιεύει η βρετανική Daily Mail, ο Κόπολα ήθελε και πάλι τον Μπράντο.
Του έστειλε λοιπόν γράμμα.
«Εμαθα ότι επέστρεψες από τον Νότιο Ειρηνικό, αλλά δεν ήθελα να σου τηλεφωνήσω γιατί νιώθω πάντα ανόητος όταν σου μιλάω για τον “Νονό”. Το πρόβλημά μου είναι ότι όλο το αναβάλλω (να αρχίσω τα γυρίσματα) διότι έχω την υποψία ότι ίσως είναι δυνατό να παίξεις εσύ τον νεαρό Βίτο Κορλεόνε. Είδα και στο παρελθόν ότι ακόμα και η παραμικρή πιθανότητα μπορεί να καταλήξει σε γεγονός, έτσι προσπαθώ να το ξαναζεστάνω όσο καλύτερα μπορώ», ανέφερε ο Κόπολα εκλιπαρώντας ουσιαστικά τον Μπράντο να του επαναλάβει τη χάρη που του έκανε στο πρώτο φιλμ, αναλαμβάνοντας τον ρόλο. Ο Μπράντο είχε υπογράψει για μόλις 50.000 δολάρια για τον «Νονό», ποσό πολύ μικρό αν σκεφτεί κανείς ότι ο πρωτόβγαλτος τότε Αλ Πατσίνο είχε συμφωνήσει να εισπράξει 35.000 δολάρια. Είχε βέβαια βάλει ρήτρα να παίρνει ποσοστά επί των εισπράξεων, αλλά και αυτά τα δικαιώματα τα πούλησε για ψίχουλα.
Σε κάθε περίπτωση, στην επιστολή προς τον Μπράντο, ο Κόπολα περιέγραψε τον εαυτό του ως έναν άνθρωπο των παρασκηνίων που μπορεί να πείσει την Paramount να πληρώσει αυτή τη φορά καλά τον Μπράντο για ένα δεύτερο φιλμ. «Τους λέω ότι η ταινία δεν μπορεί να γίνει χωρίς εσένα. Αλλά εγώ είναι που σε θέλω. Μάρλον, σε σέβομαι σε υπέρτατο βαθμό. Αν μου πεις ότι δεν θέλεις να το κάνεις… Θα το αποδεχτώ. Και δεν θα το αναφέρω ποτέ ξανά».
Ο Μπράντο δεν ήθελε να το κάνει. Είχε μόλις τελειώσει το «Τελευταίο τανγκό στο Παρίσι» του Μπερτολούτσι και θα έκανε τέσσερα χρόνια για να ξαναμπεί στη βάσανο γυρισμάτων, με τους «Φυγάδες του Μιζούρι».
Κανείς, άλλωστε, δεν ξέρει τι θα συνέβαινε αν τελικά δεχόταν. Θα ήταν και πάλι ο «Νονός 2» ένα αριστούργημα όπως έγινε με τον Ρόμπερτ ντε Νίρο, στα 30 του, να υποδύεται τον νεαρό Βίτο Κορλεόνε και να παίρνει το Οσκαρ β’ ανδρικού ρόλου;
Ο «Νονός 2», με τον Αλ Πατσίνο και τον Ντε Νίρο, έγινε η πρώτη συνέχεια στην ιστορία του κινηματογράφου που παίρνει Οσκαρ καλύτερης ταινίας, το 1975. H δεύτερη ταινία θεωρείται από τους κριτικούς ανώτερη της πρώτης και εξάλλου τιμήθηκε με έξι Οσκαρ, έναντι τριών του αρχικού «Νονού».
Ο δε Κόπολα κατάφερε να βάλει τον Μπράντο, ή έστω την αύρα του, με έναν θαυμάσιο σκηνοθετικά τρόπο. Στο τέλος της ταινίας, σε ένα ακόμα flashback, η οικογένεια έχει καθίσει γύρω από το τραπέζι. Οι Ιάπωνες έχουν επιτεθεί στο Περλ Χάρμπορ και ο Μάικλ Κορλεόνε (Πατσίνο) ανακοινώνει στα εμβρόντητα αδέλφια του, τον Σόνι (Τζέιμς Κάαν), τον Φρέντο (Τζον Καζάλ) και τον Τομ (Ρόμπερτ Ντιβάλ) ότι παράτησε το κολέγιο και κατετάγη για να πολεμήσει. Τα αδέλφια του διαμαρτύρονται και του επιτίθενται, άλλωστε είναι η ημέρα των γενεθλίων του πατέρα τους και αυτός χαλάει την ατμόσφαιρα. Κάποια στιγμή η αδελφή τους, η Κόνι (Τάλια Σάιρ) μπαίνει στην τραπεζαρία και φωνάζει: «Ηρθε!» Ακολουθεί μια παύση. Ο Μάικλ έχει μείνει μόνος στο τραπέζι. «Εκπληξη!» ακούγεται από το βάθος. Ο Βίτο Κορλεόνε είναι στην ταινία χωρίς να είναι σε αυτήν ο Μπράντο…
Ολα άλλωστε κλείνουν ιδανικά. Η πρώτη ταινία ξεκινάει με έναν γάμο και τον Μάικλ να επιστρέφει από τον πόλεμο, η δεύτερη ταινία κλείνει με γενέθλια και τον Μάικλ να πηγαίνει στον πόλεμο. Και αυτή είναι μόλις μία από τις μαγείες αυτών των ταινιών…
* Οι φωτογραφίες αντλήθηκαν από το εμβληματικό λεύκωμα «The Godfather Family Album» του Στιβ Σαπίρο (εκδ. Taschen)