Μια ερευνητική αποστολή που πραγματοποιήθηκε μέσα στο καλοκαίρι έφερε στο φως ένα πολύτιμο εύρημα, ένα άγαλμα από την πρώτη θέση του «Τιτανικού», αλλά και μια πικρή αλήθεια: το πιο διάσημο ναυάγιο στον κόσμο σταδιακά χάνεται και η διάλυση αυτή φαίνεται να επιταχύνεται από τη φυσική φθορά, η οποία προκαλεί κατάρρευση στις βασικές δομές του πλοίου.
Ενα χάλκινο άγαλμα της ρωμαϊκής θεάς Ντιάνα (Αρτεμις) που κάποτε κοσμούσε το σαλόνι της πρώτης θέσης του «Τιτανικού», βρέθηκε, όπως γράφουν οι Times, μισοθαμμένο στον πυθμένα του ωκεανού, από μια ερευνητική αποστολή που χρησιμοποίησε υποβρύχια για να εξερευνήσει και να φωτογραφίσει το ναυάγιο.
Το άγαλμα εμφανίστηκε στη δέσμη φωτός ενός υποβρυχίου τις τελευταίες ώρες της αποστολής, τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με την RMS Titanic Inc, την εταιρεία που εδρεύει στις ΗΠΑ και κατέχει το δικαίωμα να διασώσει αντικείμενα από το ναυάγιο.
Η ερευνητική ομάδα είχε ξεκινήσει την αποστολή τον Ιούλιο, με ένα σκάφος που ονομάζεται «Dino Chouest», για να φωτογραφίσει το ναυάγιο και να χαρτογραφήσει το πεδίο των συντριμμιών πριν από τις προσπάθειες ανάκτησης σημαντικών αντικειμένων από τον πυθμένα της θάλασσας.
Ενα από αυτά είναι η χάλκινη Ντιάνα, αντίγραφο ρωμαϊκού μαρμάρινου αγάλματος που βρίσκεται τώρα στο Λούβρο και είναι γνωστό ως Ντιάνα των Βερσαλλιών.
Η Ντιάνα του «Τιτανικού» έχει ύψος 70 εκ. και ήταν «το κεντρικό διακοσμητικό κομμάτι του σαλονιού της πρώτης θέσης», είπε η εταιρεία. Οταν ο Τιτανικός βυθίστηκε, στις 15 Απριλίου 1912, το πλοίο χωρίστηκε στα δύο, το σαλόνι διαλύθηκε και η Ντιάνα, μαζί με άλλα συντρίμμια, βρέθηκε στον πάτο της θάλασσας.
Το άγαλμα εντοπίστηκε αρχικά το 1986, από μια ερευνητική αποστολή που δεν αποκάλυψε την τοποθεσία του, είπε η RMS Titanic Inc. Το 1994 η εταιρεία απέκτησε το αποκλειστικό δικαίωμα ανάκτησης αντικειμένων από το ναυάγιο και ανέσυρε 5.500 τεχνουργήματα μεταξύ 1997 και 2004, τα οποία έχουν παρουσιαστεί σε εκθέσεις στο Ορλάντο και το Λας Βέγκας. Ωστόσο, η Ντιάνα παρέμεινε στον βυθό της θάλασσας.
Η εύρεση του αγάλματος ήταν ένας από τους στόχους της ερευνητικής ομάδας που έφτασε πάνω από το ναυάγιο με το Dino Chouest τον Ιούλιο. Διεξήχθησαν αρκετές έρευνες χωρίς επιτυχία, έως ότου το βίντεο από μια από τις αποστολές της εταιρείας αποκάλυψε τη θέση του αγάλματος.
«Είναι πραγματικά μια βελόνα στα άχυρα που βρίσκεται σχεδόν 4 χιλιόμετρα κάτω από το νερό μέσα σε κατάμαυρο σκοτάδι», είπε ο Τζέιμς Πένκα, ο οποίος ηγήθηκε των προσπαθειών. «Τη βρήκαμε λίγες ώρες πριν ολοκληρωθεί η αποστολή».
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης κάτι που είναι ήδη γνωστό από προηγούμενες παρατηρήσεις: το ναυάγιο καταρρέει σταθερά. Μέρος της εμβληματικής πλώρης του πλοίου, που απαθανατίστηκε από τον Τζέιμς Κάμερον στην ταινία «Τιτανικός», έχει καταρρεύσει. Οι ερευνητές το εντόπισαν στον πυθμένα της θάλασσας.
Οι θαλάσσιοι βιολόγοι παρατηρούν και τεκμηριώνουν τη διάλυση του ναυαγίου εδώ και χρόνια. Μια ρωσική αποστολή στο ναυάγιο τη δεκαετία του 1980 κατέγραψε κοραλλιογενείς συστάδες σε αυτό, οι οποίες είχαν μεγαλώσει αρκετά μέχρι το 2022, όταν η OceanGate Expeditions πραγματοποίησε επτά καταδύσεις στο ναυάγιο.
Ο ιδρυτής της εταιρείας, Στόκτον Ρας, είχε πει στους Times εκείνη τη χρονιά ότι τα βακτήρια εξαφανίζουν σταθερά το ναυάγιο. «Τα ανώτερα καταστρώματα αρχίζουν να καταρρέουν το ένα μέσα στο άλλο», είπε. «Πιθανώς η κατάρρευση θα επιταχυνθεί όταν διαλυθούν κάποιες από τις πρωταρχικές δομές μέσα στο σκάφος». Πέρυσι η RMS Titanic Inc είπε ότι τα χάσματα που ανοίγουν στο ναυάγιο καθώς αυτό φθείρεται θα μπορούσαν να προσφέρουν μια νέα ευκαιρία για φωτογράφηση και εξερεύνηση του εσωτερικού του.
Υποστήριξε αυτό το επιχείρημα ως μέρος μιας δικαστικής διαμάχης με την Εθνική Διοίκηση Ωκεανών και Ατμόσφαιρας, η οποία από την πλευρά της λέει ότι η εταιρεία χρειάζεται κρατική άδεια για «οποιαδήποτε έρευνα, εξερεύνηση, διάσωση ή άλλη δραστηριότητα που θα άλλαζε το σημείο του ναυαγίου».
Ο Πολ-Ανρί Ναργκολέ, θαλάσσιος εξερευνητής και εμπειρογνώμονας του «Τιτανικού» ο οποίος υπηρέτησε ως διευθυντής υποβρύχιας έρευνας της εταιρείας, είπε στο δικαστήριο στη Βιρτζίνια ότι ίσως είναι δυνατό να μπει κάποιος στην αίθουσα ασυρμάτου του πλοίου και να ανακτήσει τον ασύρματο.
Ακόμη και αν αυτό ισχύει, δεν θα τον ανακτήσει ο ίδιος, καθώς λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 2023, ο Ναργκολέ ήταν ένας από τους πέντε άνδρες που έχασαν τη ζωή τους στον «Τιτάνα», το υποβρύχιο της OceanGate, το οποίο εξερράγη κατά τη διάρκεια μιας κατάδυσης στο ναυάγιο.