Οι ηγέτες του Μάλι, του Νίγηρα και της Μπουργκίνα Φάσο στην πρώτη σύνοδο της Συμμαχίας του Σαχέλ | REUTERS/ Mahamadou Hamidou
Επικαιρότητα

Το ΝΑΤΟ επεκτείνεται ανατολικά, όμως η Δύση χάνει την Αφρική

Τριμερές μέτωπο συνέπηξαν τρεις χούντες του Σαχέλ, ο Νίγηρας, το Μάλι και η Μπουρκίνα Φάσο, και απειλούν να κόψουν κάθε δεσμό με τη Δύση – οπωσδήποτε, δε, με τη Γαλλία. Ηδη πάτησαν πόδι εκεί οι Ρώσοι και οι Τούρκοι
Protagon Team

Με μελανά χρώματα περιέγραψε η Corriere della Sera την κατάσταση που επικρατεί πλέον στο Σαχέλ, στη ζώνη δηλαδή μεταξύ Σαχάρας και Υποσαχάριας Ηπείρου, ιδίως στα κράτη-χούντες που συνέπηξαν «αντιδυτική συμμαχία», όπως είναι ο Νίγηρας, το Μάλι και η Μπουρκίνα Φάσο. Οι χθεσινοί φίλοι των χωρών αυτών, οι Δυτικοί, πρωτίστως δε οι Γάλλοι, έχουν εκδιωχθεί από εκεί και κοντά σε αυτούς πήραν και οι Αμερικανοί την άγουσα (τα τελευταία στρατεύματα των ΗΠΑ θα αποχωρήσουν τον προσεχή Σεπτέμβριο). Αντιθέτως, πόδι πατούν οι Ρώσοι, αλλά και –έκπληξη;– οι Τούρκοι.

Αν κρίνει κανείς από τις μάλλον εύγλωττες δηλώσεις που κάνουν οι επικεφαλής των τριών δικτατοριών, η τριμερής στρατηγική συμφωνία (Νίγηρας, Μάλι, Μπουρκίνα Φάσο) προσανατολίζεται στην απαλλαγή από τον ζυγό των ξένων δυνάμεων, στην πραγματική και όχι προσχηματική ανεξαρτησία και στον πατριωτικό αντιιμπεριαλισμό. Ακολουθεί ένα συνοπτικό δείγμα των σχετικών διακηρύξεων.

«Οι Δυτικοί νομίζουν ότι τους ανήκουμε, όπως και τα πλούτη μας. Νομίζουν ότι πρέπει να συνεχίσουν να μας λένε τι είναι καλό για εμάς. Αυτή η εποχή τελείωσε για πάντα. Οι πόροι μας θα παραμείνουν στους λαούς μας. Θα αποτινάξουμε τον έλεγχο των ξένων δυνάμεων και θα δημιουργήσουμε μια κοινότητα ειρήνης, αλληλεγγύης και ευημερίας, που θα βασίζεται στις αφρικανικές αξίες. Η ανεξαρτησία που παραχωρήθηκε στα αφρικανικά κράτη τη δεκαετία του 1960 ήταν επίπλαστη και την ακολούθησε η λεηλασία των φυσικών πόρων μας και η τρομοκρατία».

Οι ίδιοι στρατιωτικοπολιτικοί ηγέτες αναφέρθηκαν και στο πρόβλημα των ισλαμιστικών εξεγέρσεων, όπως έγραψε η Corriere, το οποίο μαίνεται από το 2014. Ορκίστηκαν να εδραιώσουν τη μεταξύ τους συνεργασία ώστε να καταπνίξουν την ισλαμιστική βία. Και κατήγγειλαν τη Γαλλία «που δεν παρείχε ικανή υποστήριξη στον αγώνα κατά των τζιχαντιστών». Οι Ιταλοί έγραψαν ότι το κενό θα καλύψουν οι Ρώσοι, οι Τούρκοι και οι Ιρανοί, με τους οποίους οι Αφρικανοί θέλουν να αποκτήσουν εταιρική σχέση σε πολλά επίπεδα, βασικά όμως στην οικονομία και στην άμυνα.

Η Corriere έγραψε ότι ήδη η Τουρκία παραδίδει όλο και περισσότερα drones στο Μάλι, στον Νίγηρα και στην Μπουρκίνα Φάσο, ενώ η Ρωσία προμηθεύει αυτές τις χώρες με όπλα, στρατιωτικό εξοπλισμό και στρατεύματα, μισθοφόρους κυρίως, τμήματα της άλλοτε Ομάδας Βάγκνερ του Πριγκόζιν, που πλέον υπάγονται στη δικαιοδοσία του ρωσικού υπουργείου Αμυνας.

Τα στρατεύματα της Γαλλίας εκδιώχθηκαν από τα εδάφη των τριών αφρικανικών χωρών μεταξύ 2020 και 2023, ενώ τα αμερικανικά αποσύρονται μαζί με τον εξοπλισμό τους – ήδη από τον Νίγηρα έχουν φύγει, «αν και τα τελευταία χρόνια πολέμησαν εκεί την Αλ Κάιντα και τον ISIS».

Σύμφωνα με αναλύσεις διεθνολόγων, η τριμερής συμμαχία του Σαχέλ θα επιδιώξει να σφυρηλατήσει και στενότερους οικονομικούς δεσμούς δια της κυκλοφορίας κοινού νομίσματος που θα αντικαταστήσει το λεγόμενο αφρικανικό φράγκο, ένα γαλλικό κατασκεύασμα για τις πρώην αποικίες στην Αφρική. Η νομισματική ανεξαρτησία, λένε οι αφρικανικές ηγεσίες, θα επισφραγίσει την εθνική και την πολιτική.

Είναι γεγονός, κατέληξε η Corriere, ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση έριξε πολύ χρήμα την τελευταία δεκαετία στο Σαχέλ, όμως πλέον δεν είναι ευπρόσδεκτη. Με τη Γαλλία επήλθε οριστική ρήξη, ενώ μέσα σε έναν χρόνο και τα τρία κράτη διέκοψαν τη συνεργασία ασφαλείας με τις Βρυξέλλες. Μόνο η Ιταλία έχει διατηρήσει ένα συγκεκριμένο επίπεδο επαφών με τις αρχές του Νίγηρα. Ολα αυτά δεν μαθεύονται.

«Μπορεί στην Ουάσινγκτον να ορίσαμε την ενταξιακή πορεία της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ως μη αναστρέψιμη, αν και χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα, ωστόσο το καυτό Ανατολικό Μέτωπο δεν αφήνει περιθώρια για μεγαλύτερη δέσμευση όσον αφορά την Αφρική» έγραψαν οι Ιταλοί και προφήτευσαν χειρότερες ημέρες στη Μαύρη Ηπειρο όσον αφορά τα συμφέροντα της Δύσης.