Πότε σταματάει το επάγγελμα και αναλαμβάνει ο άνθρωπος; Πότε ακόμα και ένας μπαρουτοκαπνισμένος επαγγελματίας των κρίσεων –ο άνθρωπος που για να ζήσει αλλά και να ενημερώσει τον κόσμο πρέπει να κρατήσει ψηλά τη φωτογραφική του μηχανή και να καταγράψει την εικόνα– λυγίζει; Αυτές τις ημέρες το ανθρώπινο δράμα στα σύνορα του Μεξικού είναι μια αληθινή δοκιμασία για τον Τζον Μουρ, τον πολυβραβευμένο -και με Πούλιτζερ- φωτογράφο του φημισμένου πρακτορείου Getty.
Ο Μουρ, στα 50 του πια, έχει μεγάλη εμπειρία σε δύσκολα και απαιτητικά θέματα ανθρώπινου πόνου. Ενα από αυτά είναι η επί χρόνια καταγραφή της Οδύσσειας που βιώνουν οι μετανάστες στα σύνορα ΗΠΑ – Μεξικού, προκειμένου να καταφέρουν να περάσουν στην άλλη πλευρά, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον. Οπως όμως ο ίδιος είπε σε συνέντευξή του στο TIME, αυτή τη φορά, τα πράγματα έχουν αλλάξει προς το χειρότερο.
Ο φωτογράφος και αυτόπτης μάρτυρας της σκληρής πολιτικής που εφαρμόζει ο Ντόναλντ Τραμπ στα σύνορα ως αποτέλεσμα της «μηδενικής ανοχής» στο θέμα των παράνομων μεταναστών που είχε αναγγείλει, λέει ότι ο τρόπος με τον οποίο επιβάλλονται αυτές οι εντολές έχει αλλάξει τον όρο «επιβολή» όπως τον ξέραμε μέχρι σήμερα. Και ότι οδηγεί σε ένα κύμα τέτοιας ανθρώπινης απόγνωσης, που η Αμερική δεν μπορεί πλέον να αγνοήσει.
«Το σκηνικό είναι πολύ διαφορετικό πλέον. Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι αυτές οι οικογένειες μεταναστών μέχρι πριν από μία εβδομάδα δεν είχαν την παραμικρή ιδέα ότι θα αναγκάζονταν να αποχωριστούν τα παιδιά τους» λέει στο TIME ο Τζον Μουρ.
Η φωτογραφία του με το δύο ετών κοριτσάκι από την Ονδούρα που κλαίει ενώ ένας αμερικανός συνοριοφύλακας κάνει σωματικό έλεγχο στη μητέρα της έγινε ήδη viral και ένα πολύ δυνατό σύμβολο του ανθρώπινου κόστους -και της σκληρότητας όπως τονίζουν πολλοί- που προκαλεί η σκληρή πολιτική του Τραμπ για το Προσφυγικό.
Το κοριτσάκι που κλαίει έγινε το πρόσωπο μιας ολόκληρης κτηνωδίας που συντελείται, καθώς από τον Απρίλιο του 2018 περισσότερα από 2.000 παιδιά έχουν χωριστεί απάνθρωπα από τους γονείς τους.
«Οταν ο αστυνομικός είπε σε αυτήν τη μητέρα να αφήσει κάτω το κοριτσάκι που είχε στην αγκαλιά της προκειμένου να της γίνει σωματικός έλεγχος, το μόνο που έβλεπα ήταν τα μάτια αυτού του μικρού κοριτσιού. Με το που πάτησε τα ποδαράκια του στο έδαφος, άρχισε να ουρλιάζει» περιγράφει ο φωτογράφος.
Αναφέρει επίσης ότι η συγκεκριμένη μητέρα έδειχνε πολύ ανήσυχη με το που τη σταμάτησαν για έλεγχο. Ο ίδιος, πατέρας τριών παιδιών, μολονότι έχει πολυετή πείρα σε τέτοιου είδους ρεπορτάζ, δεν κατάφερε να αποκοπεί από τα έντονα συναισθήματα που του προκάλεσε η εικόνα της μητέρας που αμέσως μετά τον έλεγχο στοιβάχτηκε σε ένα φορτηγάκι μαζί με το κοριτσάκι της. Μετά από εκεί θα τους πήγαιναν σε ένα προσωρινό κέντρο κράτησης και πιθανότατα θα χώριζαν τη μάνα από το παιδί της. Το μόνο που ήξερε ήταν ότι έπρεπε να συνεχίσει να φωτογραφίζει όλη τη σκηνή.
«Ολο αυτό με δυσκόλεψε πολύ. Με το που τελείωσε, επιβιβάστηκαν σε φορτηγάκι. Ενιωσα την ανάγκη να σταματήσω και να πάρω βαθιές ανάσες. Το μόνο που ήθελα ήταν να πάρω το κοριτσάκι αγκαλιά. Αλλά δεν μπορούσα» συνεχίζει τη συγκινητική περιγραφή του.
Ο Μουρ ακολουθεί τις οικογένειες μεταναστών και τις δυνάμεις επιβολής από το 2014 και πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα λεύκωμα που περιέχει πολλές από τις πιο συγκλονιστικές του εικόνες, με τίτλο «Undocumented: Immigration and the Militarization of the United States-Mexico Border». Ο ίδιος είναι πεπεισμένος ότι παρά την τόσο αυστηρή πολιτική, οι μετανάστες δεν πρόκειται να χάσουν το πείσμα που τους οδηγεί στο να κάνουν αυτή την επικίνδυνη διαδρομή ως τις ΗΠΑ. Μόνο που το αμερικανικό όνειρο μετατρέπεται σε εφιάλτη, προτού καταφέρουν να πατήσουν το πόδι τους επί αμερικανικού εδάφους.
«Ολα αυτά τα χρόνια, ήταν εύκολο για τους αμερικανούς πολίτες να αγνοούν την απελπισία που οδηγεί τόσους ανθρώπους να βάλουν σε κίνδυνο τη ζωή τους, προκειμένου να αναζητήσουν μία καλύτερη» λέει ο Μουρ. Και καταλήγει λέγοντας ότι όσα χρόνια κι αν περάσουν, υπάρχουν κάποιες φωτογραφίες που έχει τραβήξει και ξέρει ότι θα τον στοιχειώνουν για μια ολόκληρη ζωή.
