Η Κίνα κατέχει σημαντικού ύψους αμερικανικό χρέος εδώ και χρόνια, και αυτό μπορεί να παίξει σοβαρό ρόλο στην αντιπαράθεσή της με τις ΗΠΑ για τη γεωπολιτική πρωτοκαθεδρία. Οι τίτλοι του αμερικανικού κράτους που έχει αποθησαυρίσει η Κίνα υπερβαίνουν το 1 τρισ. δολάρια, άρα μάλλον είναι σε θέση να ελέγχει, σε κάποιον βαθμό τουλάχιστον, την αναχρηματοδότηση του τεραστίου χρέους των ΗΠΑ. Και είναι βέβαιο ότι η Κίνα θα χρησιμοποιήσει αυτό το όπλο τη στιγμή που ο Λευκός Οίκος θα επιχειρήσει να επιβάλει κυρώσεις εις βάρος της, με αφορμή και το Ουκρανικό.
Πέραν αυτού του καθοριστικού σε διμερές επίπεδο πλαισίου, η Κίνα φροντίζει να χρηματοδοτεί και τις αναπτυξιακές ανάγκες άλλων χωρών που την ενδιαφέρουν είτε γεωπολιτικά είτε από απόψεως φυσικών πόρων: από το 2000 έχει χορηγήσει 240 δισ. δολάρια με τη μορφή οικονομικής βοήθειας σε 22 χώρες, έχοντας καταστεί έτσι «βασίλισσα των δανείων έκτακτης ανάγκης», όπως έγραψε η Corriere della Sera. Μάλιστα, κατά το διάστημα 2019-2021 έδωσε 104 δισ. δολάρια στις: Ουκρανία, Λευκορωσία, Τουρκία, Βενεζουέλα, Αίγυπτο, Αργεντινή, Μογγολία, Πακιστάν, Σρι Λάνκα κ.ά.
Τα στοιχεία αυτών των χορηγήσεων παρουσιάστηκαν σε μελέτη του αμερικανικού ινστιτούτου AidData, της Παγκόσμιας Τράπεζας, της Σχολή Κένεντι του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του Ινστιτούτου του Κιέλου για την Παγκόσμια Οικονομία. Οπως σχολίασαν χρηματοοικονομικοί αναλυτές, η Κίνα πλησιάζει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε ετήσιο όγκο δανείων! Μόνο το 2021 έδωσε 40,5 δισ. δολάρια σε κυβερνήσεις που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, και κατ’ αυτόν τον τρόπο άγγιξε σχεδόν το ύψος των δανείων του ΔΝΤ κατά το ίδιο διάστημα, που ήταν 68 δισ. δολάρια!
Οι αναλυτές σημειώνουν ότι η Κίνα έχει ήδη αντικαταστήσει τις ΗΠΑ στον ρόλο του «δανειστή επειγούσης ανάγκης» σε αναξιόχρεες χώρες. Η τελευταία σχετική παρέμβαση των Αμερικανών χρονολογείται το 2002, όταν η κεντρική κυβέρνηση χορήγησε πίστωση 1,5 δισ. δολαρίων στην Ουρουγουάη. Εκτοτε τίποτα. Μόνο η FED (η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ) προσφέρει βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση (ολίγων εβδομάδων) σε βιομηχανικές χώρες που επείγονται για ρευστότητα.
Ο Μπραντ Παρκς, διευθυντής της AidData, σχολίασε ότι η Κίνα έχει δημιουργήσει ένα νέο σύστημα δανείων έκτακτης ανάγκης, ωστόσο ενεργεί με αδιαφάνεια, αφού δεν συνεργάζεται με τους καθ’ ύλην αρμοδίους διεθνείς οργανισμούς. Η μελέτη θίγει και το ζήτημα των επιτοκίων, δηλαδή της νόμιμης καπιταλιστικής τοκογλυφίας: ενώ το ΔΝΤ βάζει επιτόκια 2% κατά μέσον όρο (και καρυκεύει την προσφορά με το αλατοπίπερο των αυστηρών ελέγχων του), η κομμουνιστική Κίνα βάζει επιτόκιο μέχρι και 5% στα δικά της «πακέτα»…
Πολλές από τις κυβερνήσεις που διασώθηκαν από το κινεζικό σχέδιο είχαν λάβει και επενδύσεις στο πλαίσιο του «εξωστρεφούς» πρότζεκτ της κινεζικής οικονομίας «Belt and Road», ήδη από το 2013. (Το 2017 και το 2019 η Κίνα είχε διοργανώσει δύο διεθνή Φόρουμ για το «Belt and Road», ενώ προετοιμάζεται για το εφετινό, τρίτο στη σειρά.) Το «όραμα» του Σι περί εξαγωγής του κινεζικού κρατικοκαπιταλιστικού μοντέλου σε όλη τη Γη προϋπολόγιζε αστρονομικές επενδύσεις ύψους 1,3 τρισ. δολαρίων για την κατασκευή 2.000 υποδομών διασκορπισμένων σε 100 χώρες. Ωστόσο, πολλά από αυτά τα φαραωνικά έργα αποδείχθηκαν μη βιώσιμα, όχι μόνο από οικονομικής απόψεως, αλλά και από περιβαλλοντικής.