Παγκόσμια έκκληση απηύθυνε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ για την προστασία των γυναικών και των κοριτσιών στο σπίτι, καθώς τα περιοριστικά μέτρα που έχουν επιβληθεί για τον κορονοϊό επιδεινώνουν το φαινόμενο συζυγικής και ενδοοικογενειακής βίας.
«Η βία δεν περιορίζεται στα πεδία μάχης», υπογραμμίζει σε ανακοίνωση και σε βίντεο στα αγγλικά με υπότιτλους σε πολλές γλώσσες που εξέδωσε την Κυριακή, ο Αντόνιο Γκουτέρες.
«Δυστυχώς πολλές γυναίκες και νεαρά κορίτσια βρίσκονται ιδιαίτερα εκτεθειμένα στην βία ακριβώς εκεί όπου έπρεπε να προστατεύονται. Στα σπίτια τους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο απευθύνω σήμερα νέα έκκληση για ειρήνη στο σπίτι, στις οικογένειες, σε όλον τον κόσμο».
«Τις τελευταίες εβδομάδες καθώς επιδεινώνονται οι οικονομικές και κοινωνικές πιέσεις και εγκαθίσταται ο φόβος, ο κόσμος γνωρίζει μια τρομερή έξαρση της ενδοοικογενειακής βίας», σημείωσε ο επικεφαλής του ΟΗΕ.
«Καλώ όλες τις κυβερνήσεις να λάβουν μέτρα πρόληψης της βίας κατά των γυναικών και να προβλέψουν πού θα μπορούν να προσφεύγουν τα θύματα στο πλαίσιο του εθνικού σχεδίου δράσης τους απέναντι στην Covid-19», πρόσθεσε.
Ζητώντας να συνεχιστεί η δίωξη των υπευθύνων από την Δικαιοσύνη, ο Γκουτέρες ζήτησε επίσης να τεθούν σε λειτουργία «συστήματα συναγερμού εκτάκτου ανάγκης στα φαρμακεία και στα καταστήματα με τρόφιμα», που είναι τα μόνα που παραμένουν ανοιχτά σε πολλές χώρες μετά τα μέτρα που ελήφθησαν για την αναχαίτιση της εξάπλωσης του νέου κορονοϊού.
«Πρέπει να δράσουμε ώστε να εξασφαλίσουμε ότι οι γυναίκες θα μπορούν να ζητήσουν βοήθεια με ασφαλή τρόπο χωρίς να το αντιληφθούν αυτοί που τις κακομεταχειρίζονται», επέμεινε ο Γκουτέρες.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ο οποίος σημειώνει ότι δεν είναι σε θέση σε αυτό το στάδιο να υπολογίσει τον αριθμό των γυναικών ή των νεαρών κοριτσιών στον κόσμο που υφίστανται ενδοοικογενειακή βία λόγω του κατ’οίκον περιορισμού που έχει επιβληθεί σε πολλές χώρες, μια στις τρεις γυναίκες υφίσταται βία κατά τη διάρκεια της ζωής της.
Αυξημένα κρούσματα βίας κατά των γυναικών σε πολλές χώρες
Ηδη στις ΗΠΑ, πολλές πόλεις έχουν αναφέρει έναν αυξανόμενο αριθμό περιπτώσεων ενδοοικογενειακής βίας και κλήσεων που έχουν γίνει γι’αυτόν τον λόγο. Στην Ινδία, ο αριθμος των περιπτώσεων αυτών διπλασιάστηκε κατά την πρώτη εβδομάδα περιορισμού των μετακινήσεων, σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή για τις Γυναίκες.
Στην Ιταλία, υπήρξε και περιστατικό δολοφονίας μίας γυναίκας από τον σύντροφό της μέσα στο σπίτι τους.
Παράλληλα ακτιβίστριες στην Τουρκία απηύθυναν έκκληση για καλύτερη προστασία των γυναικών λόγω αύξησης των ανθρωποκτονιών με θύματα γυναίκες από τις 11 Μαρτίου, όταν η κυβέρνηση συνέστησε καραντίνα.
Η πρώτη εβδομάδα των περιορισμών στη Νότια Αφρική είχε ως αποτέλεσμα 90.000 μηνύσεις για άσκηση βίας, ενώ στη Γαλλία η ενδοοικογενειακή βία αυξήθηκε κατά ένα τρίτο σε μια εβδομάδα.
Η κυβέρνηση της Αυστραλίας ανακοίνωσε επίσης ότι διαπίστωσε αύξηση 75% στις αναζητήσεις στο Διαδίκτυο για στήριξη για επεισόδια ενδοοικογενειακής βίας.
Τα παραδείγματα αυτά αναφέρθηκαν από οργανώσεις ή χώρες που έχουν εδραιωμένα συστήματα για την προστασία των γυναικών. Την ώρα που ο νέος κορονοϊός εξαπλώνεται, ο ΟΗΕ επισημαίνει ότι αναμένει να έχει λιγότερες πληροφορίες από χώρες που έχουν αδύναμους θεσμούς, με στοιχεία που θα αφορούν μόνον τις χειρότερες περιπτώσεις.
«Μαζί μπορούμε και οφείλουμε να σταματήσουμε τη βία παντού, στις εμπόλεμες ζώνες όπως και μέσα στα σπίτια, την ώρα που προσπαθούμε να νικήσουμε την Covid-19», τόνισε ο Γκουτέρες.
Ο ΟΗΕ κρίνει τέλος ότι η βία που ασκείται στις γυναίκες κινδυνεύει να πάρει πιο περίπλοκες μορφές: η έκθεση στον κορονοϊό να χρησιμοποιείται ως απειλή, γυναίκες να διώχνονται από το σπίτι τους χωρίς να έχουν πουθενά αλλού να πάνε, αστυνομία και Δικαιοσύνη να κατακλύζονται από υποθέσεις και να βάζουν προτεραιότητες κ.ά.
Ο ΟΗΕ ζητεί από τις κυβερνήσεις όσον αφορά το θέμα αυτό να συνεχίσουν να προβλέπουν την ύπαρξη κέντρων στα οποία να μπορούν να καταφεύγουν οι κακοποιημένες γυναίκες και να διατηρήσουν στον ορισμό των βασικών τους υπηρεσιών την υπόθεση της ενδοοικογενειακής βίας.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα το νούμερο της γραμμής SOS για την ενδοοικογενειακή βία είναι το 15900.
«Μένουμε σπίτι, αλλά μένουμε ασφαλείς». Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνουν σε όλες τις γυναίκες της χώρας μας η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων και η Ελληνική Ιατροδικαστική Εταιρία.
Οι ειδικοί συμβουλεύουν τις γυναίκες, κάθε ηλικίας, ότι την περίοδο αυτή που είμαστε σε κατ’ οίκον περιορισμό, σε μία προσπάθεια να περιοριστεί η εξάπλωση της επιδημίας του κορονοϊού, «λέμε όχι στη βία!». «Οι γυναίκες που πέφτουν θύματα έμφυλης ή/και ενδοοικογενειακής βίας, δεν είναι μόνες, αλλά έχουν στο πλευρό τους επιστήμονες που θα τις βοηθήσουν».
Καθώς εντείνεται η ανησυχία για πιθανή αύξηση των περιστατικών βίας κατά των γυναικών, λόγω της αναγκαστικής συμβίωσης που επιβάλλει η «καραντίνα» του κορονοϊού, φορείς ενώνουν τις δυνάμεις τους.
Οπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, τα μέλη της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρείας προσφέρουν δωρεάν εξέταση σε γυναίκες – θύματα βίας που δεν θέλουν να προχωρήσουν άμεσα σε μήνυση, ενώ σε περίπτωση που οι γυναίκες αυτές χρειάζεται να φύγουν μαζί με τα παιδιά τους από το σπίτι τους, υπάρχει η δυνατότητα να φιλοξενηθούν και να σιτιστούν δωρεάν σε ξενώνες φιλοξενίας και άλλους ειδικούς χώρους σε όλη τη χώρα.
Οι ειδικοί χώροι φιλοξενίας για όσο διάστημα κρατούν τα περιοριστικά μέτρα λόγω κορονοϊού, δεν θα γνωστοποιηθούν για λόγους ασφαλείας, ενώ το «Χαμόγελο του Παιδιού» καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής των γυναικών και των παιδιών τους στους χώρους στέγασης θα προσφέρει δωρεάν ιατρικές εξετάσεις στα παιδιά.
Οι γυναίκες – θύματα βίας μπορούν να καλέσουν στη Γραμμή SOS 15900 και να μιλήσουν με ψυχολόγους και κοινωνιολόγους σε 24ωρη βάση, 365 μέρες το χρόνο. «Οι ειδικοί της Γραμμής, τηρώντας τους κανόνες της εχεμύθειας, συμβουλεύουν τις γυναίκες για τις επόμενες κινήσεις τους, τις βοηθούν και τις ενημερώνουν για τις επιλογές τους» αναφέρει η Γενική Γραμματέας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων Μαρία Συρεγγέλα.
Σε περίπτωση που οι γυναίκες δεν μπορούν να τηλεφωνήσουν, υπάρχει η δυνατότητα ηλεκτρονικής επικοινωνίας. Σύμφωνα με την κυρία Συρεγγέλα, οι γυναίκες μπορούν να στείλουν ένα e-mail στη διεύθυνση sos15900@isotita.gr και τα στελέχη της Γραμμής θα τις βοηθήσουν. «Ενθαρρύνουμε τις γυναίκες να βγουν από την απομόνωση, να σπάσουν τη σιωπή τους και να κατανοήσουν ότι δεν ευθύνονται για τη βία που υφίστανται» σημειώνει η κ. Συρεγγέλα.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρίας Γρηγόρης Λέων κάνει λόγο για «κρυφά» περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Όπως τονίζει, «σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά δεδομένα, στη χώρα μας προκύπτει μία ποσοστιαία αύξηση 6,4% των καταγγελιών ενδοοικογενειακής βίας μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου 2020. Συγκριτικά, όμως, με άλλες χώρες προκύπτει σαφώς ότι το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας κατά την περίοδο απαγόρευσης της κυκλοφορίας παραμένει «κρυφό», δηλαδή η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων αρνείται ή διστάζει να το καταγγείλει».
«Γι’ αυτόν τον λόγο λάβαμε την πρωτοβουλία μαζί με την Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων να δώσουμε τη δυνατότητα στα θύματα να μιλήσουν. Ας μην ξεχνάμε εξάλλου ότι η πιο συχνή μορφή βίας προέρχεται από τον ερωτικό σύντροφο, ενώ οι μισές από τις γυναίκες – θύματα ανθρωποκτονίας έχουν δολοφονηθεί από (νυν ή πρώην) σύζυγο ή σύντροφο» καταλήγει ο κ. Λέων.