Δύο βήματα από το Βρετανικό Μουσείο, η ήρεμη Πλατεία Γκόρντον έγινε στις αρχές του 20ου αιώνα το άτυπο κέντρο ενός κινήματος διανοουμένων που έβγαλε σπουδαία ονόματα.
Μερικά από αυτά ήταν η Βιρτζίνια Στίβεν, που έγινε γνωστή ως Βιρτζίνια Γουλφ, η αδελφή της Βανέσα και οι αδελφοί της Τόμπι και Αντριαν, ενώ και ο οικονομολόγος Τζον Μέινανρντ Κέινς, έζησε πολύ κοντά στην πλατεία.
Το πέρασμά τους από εκεί δείχνουν οι φημισμένες γαλάζιες πλακέτες (blue plaques) του Λονδίνου, που υπενθυμίζουν στους περαστικούς τού σήμερα ότι κάποιο σπουδαίο πρόσωπο έζησε στο σημείο κατά το παρελθόν.
Η τελευταία τέτοια πλακέτα παρουσιάστηκε στα τέλη Αυγούστου κοντά στην Πλατεία Γκόρντον, σε κτίριο στην οδό Τάβιτον 4. Οπως σημείωσαν οι Times, είναι η πρώτη blue plaque που τιμά μια μουσουλμάνα, μια γυναίκα από την Ινδία, η οποία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ανέλαβε μια εξαιρετικά ριψοκίνδυνη αποστολή για λογαριασμό της SOE (Special Operations Executive), της θρυλικής υπηρεσίας ειδικών αποστολών της Βρετανίας.
Η Νουρ Ιναγιάτ Χαν έζησε σε αυτό το σημείο του Λονδίνου το 1942 και το 1943, υπενθυμίζει η πλακέτα, όπως έγραψε η Monde. Στην Πλατεία Γκόρντον εδώ και 10 χρόνια έχει τοποθετηθεί και προτομή της Χαν, η οποία υπενθυμίζει ακόμη την τελευταία λέξη της ηρωίδας: «Ελευθερία».
Ωστόσο η ιστορία της μένει ως σήμερα ελάχιστα γνωστή, μολονότι η πλούσια δράση της δεν περιορίστηκε στην πολεμική αποστολή της.
Μια άγνωστη ηρωίδα
Η Νουρ είχε γεννηθεί στη Μόσχα το 1914, κόρη ενός Σούφι και μουσικού με καταγωγή από σουλτάνο της νότιας Ινδίας και μιας Αμερικανίδας, η οποία έγραφε ποιήματα. Η οικογένειά της μετακινήθηκε αργότερα στη Γαλλία και το Λονδίνο και μετά ξανά στη Γαλλία. Σπούδασε ψυχολογία στη Σορβόνη, έκανε μαθήματα μουσικής, έγραψε παραμύθια και ποιήματα για παιδιά.
Η Χαν, όπως σημειώνει ο βιογράφος της, ζήτησε την κατάργηση των γάμων που κανόνιζαν οι γονείς χωρίς τα παιδιά τους να έχουν λόγο, αλλά και την χειραφέτηση των μουσουλμάνων γυναικών. Αναζητούσε ακόμη γυναίκες που θα γίνονταν με τη ζωή τους παραδείγματα για τα κορίτσια στα σχολεία στην Ινδία, ώστε αυτά να βγουν από τον κόσμο της πατριαρχικής καταπίεσης.
Με το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έφυγε με τη μητέρα και τα αδέλφια της για το Λονδίνο, όπου γρήγορα την εντόπισε ο SOE.
Χάρη στα άπταιστα γαλλικά που γνώριζε, εστάλη με το κωδικό όνομα «Μαντλέν» το 1943 στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Γαλλία, για να στηρίξει την αντίσταση κατά των Ναζί. Έφερε σε πέρας την εξαιρετικά επικίνδυνη αποστολή που ανέλαβε με επιτυχία, αλλά δεν κατάφερε να αποφύγει την προδοσία.
Την συνέλαβαν, την φυλάκισαν, βασανίστηκε από τη Γκεστάπο και τελικά μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο εξόντωσης Νταχάου όπου εκτελέστηκε τον Σεπτέμβριο του 1944 σε ηλικία μόλις 30 ετών.