Μια καταγγελτική ανακοίνωση του Ενιαίου Συλλόγου Υπαλλήλων του υπουργείου Πολιτισμού, περί «παραβίασης του Αρχαιολογικού Νόμου» με τον διορισμό ενός, ουσιαστικά, από τα 17 μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, έφερε στην επιφάνεια αυτό που καιρό σοβεί στους κόλπους του ΥΠΠΟ: Μια κόντρα από το βαμμένο, εν πολλοίς, με τα χρώματα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ (και όχι μόνον) συλλογικό όργανο των υπαλλήλων, που εμμονικά σχεδόν «εργαλειοποιεί τις αρχαιότητες» για να μπει φρένο σε ιδιωτικές επενδύσεις στο Ελληνικό.
Τα πρώτα πυρά, προς τη νέα διοίκηση του υπουργείου και τη νέα σύνθεση του ΚΑΣ, αποδείχτηκαν άσφαιρα, καθώς το μέλος που φωτογράφιζαν στην καταγγελία, ως μη νόμιμο λόγω έλλειψης διδακτορικού, αντικαταστάθηκε. Ομως δεν κατάφεραν να κρύψουν ότι, πίσω από την εμμονή, το πραγματικό πρόβλημα αφορά τελικά τους πολίτες.
Διότι από τις 2 και 4 Ιουλίου, που συνεδρίασε τελευταία φορά το προηγούμενο ΚΑΣ, μένουν σε εκκρεμότητα και καθυστερούν κάπου 1.000 υποθέσεις πολιτών. Κυρίως οικοδομικές άδειες και επενδυτικά προγράμματα.
Η πρόθεση της νέας διοίκησης του υπουργείου Πολιτισμού, σύμφωνα με πηγές, είναι κυρίως η επίλυση αυτού του μείζονος για τους πολίτες προβλήματος και όχι το Ελληνικό, το οποίο κάρφωσε στην αιχμή του δόρατος της καταγγελίας του ο Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων. Οσο για το «έκνομο» μέλος του ΚΑΣ, που φωτογράφισαν, πέραν του ότι έχει ήδη χρηματίσει μέλος του ΚΑΣ (και επί προηγούμενων ΥΠΠΟΑ και επί ΥΠΟΠΑΙΘ και επί υπουργίας Νίκου Ξυδάκη) έχει ήδη αντικατασταθεί από τύποις και θέσει καθηγητή στη νέα σύνθεση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, που θα γνωμοδοτήσει προς την υπουργό Λίνα Μενδώνη (να θυμίσουμε ότι το ΚΑΣ είναι γνωμοδοτικό όργανο που οδηγεί στις υπουργικές αποφάσεις). Οπότε η καταγγελία αποδεικνύεται άσφαιρη. Ίσως και μόνον προειδοποιητική της εμμονής με την επένδυση του Ελληνικού, η οποία δεν έπαψε να σοβεί, παρά και τις αντίθετες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Ας δούμε το ιστορικό της υπόθεσης, βήμα βήμα: «Παραβιάζεται ο Αρχαιολογικός Νόμος με τη νέα σύνθεση του ΚΑΣ!», ήταν ο τίτλος της μαχητικής ανακοίνωσης του Συλλόγου Υπαλλήλων, που στρεφόταν κατά του ΦΕΚ 558/ΥΟΔΔ/13-8-2019, για τη νέα σύνθεση τόσο του ΚΑΣ, όσο και του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων. Έσπευσαν δε να «φωτογραφίσουν» στην αντίδρασή τους περί παραβίασης του άρθρου 50 στον νόμο 3028 του 2002 (ορίζει στο ΚΑΣ ως μέλη «καθηγητές ή αναπληρωτές καθηγητές Α.Ε.Ι.») την αρχιτέκτονα Ευγενία Γατοπούλου, επί οκτώ χρόνια γενική διευθύντρια Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων του υπουργείου Πολιισμού και άλλοτε μέλος του ΚΑΣ. Η οποία, με νέο ΦΕΚ, αντικαταστάθηκε από τον καθηγητή Αρχιτεκτονικής και Αστικού Σχεδιασμού στο Πανεπιστημίου Πατρών Γιώργο Πανέτσο.
Η Ευγενία Γατοπούλου, με εμπειρία χρόνων στα τεχνικά έργα του ΥΠΠΟ, είχε υποβάλει την παραίτησή της στην τότε γενική γραμματέα του υπουργείου και νυν υπουργό Λίνα Μενδώνη, ως μέλος του ΚΑΣ, και στη διάρκεια των «μαχών» για την αξιοποίηση του Ελληνικού, για να μην υπάρξει «οποιαδήποτε σκιά». Η ίδια σε παλαιότερη «καυτή» συνεδρίαση του ΚΑΣ είχε χαρακτηρίσει «προσβλητική και χυδαία» την πρόταση του Οίκου Gucci για επίδειξη μόδας μεταξύ Ερεχθείου και Παρθενώνα, παρά την πρόθεση συμβολής στο αρχαιολογικό ταμείο με 2 εκατ. ευρώ…
Μέλη του νέου Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, υπό τον νέο γενικό γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού, Γεώργιο Διδασκάλου, είναι ο ακαδημαϊκός και αρχαιολόγος Μιχάλης Τιβέριος, οι Έφοροι Αρχαιοτήτων Ελένη Μπάνου, Ολυμπία Βικάτου, Αναστασία Κουμούση, ο καθηγητής Αρχαιολογίας και Διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης Νίκος Σταμπολίδης, η καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ Ναταλία Πούλου, ο ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ και πρόεδρος της Επιτροπής Συντηρήσεως Μνημείων Ακροπόλεως Μανόλης Κορρές, ο μηχανικός, καθηγητής Δομοστατικής στο ΕΜΠ Βλάσης Κουμούσης, ο αρχιτέκτονας Γεώργιος Πανέτσος, καθηγητής Αρχιτεκτονικής και Αστικού Σχεδιασμού στο Πανεπιστημίου Πατρών, η Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πέλλας Μπετίνα Τσιγαρίδα, η Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Άρτας Βαρβάρα Παπαδοπούλου, η αρχαιολόγος και επίτιμη Διευθύντρια του ΥΠΠΟΑ στη Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Αικατερίνη Κυπαρίσση – Αποστολίκα και η αρχιτέκτονας, μηχανικός, πολεοδόμος, χωροτάκτης, Προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Πολεοδομίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Ντόρα Γαλάνη.
Νομικές πηγές του υπουργείου Πολιτισμού – η υπουργός Λίνα Μενδώνη δεν θέλησε να τοποθετηθεί στο Protagon, παραπέμποντας μόνον στο νέο ΦΕΚ – σημείωναν ότι η κυρία Γατοπούλου είχε επιλεγεί λόγω της εμπειρίας χρόνων και η τοποθέτησή της ήταν σύννομη, σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα 123 της 6-4-1984, που ορίζει «προσόντα και προϋποθέσεις για την κατάληψη θέσης διδακτικού εκπαιδευτικού προσωπικού στα ΑΕΙ, στις περιπτώσεις που δεν απαιτείται η κατοχή διδακτικού διπλώματος». Με απλά λόγια, οι αρχιτέκτονες και οι αρχαιολόγοι είναι από εκείνους μπορούν να χρηματίσουν, σύμφωνα με αυτό το ΠΔ, καθηγητές δίχως να προϋποτίθεται διδακτορικό. Άρα η Ευγενία Γατοπούλου είναι σαν να έχει προσόντα καθηγήτριας και μπορεί, νομότυπα, να διοριστεί μέλος του ΚΑΣ, σύμφωνα με την θέση του υπουργείου Πολιτισμού. Και δεν υπάρχει, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, «ευθεία παραβίαση του Αρχαιολογικού Νόμου, κάτι που θίγει όχι μόνο το κύρος του Συμβουλίου αλλά και τη νομιμότητα των αποφάσεών του», όπως αναφέρει η ανακοίνωση του Ενιαίου Συλλόγου Υπαλλήλων του υπουργείου Πολιτισμού.
«Η κυβέρνηση ανακοινώνει ότι “επισπεύδει” τις διαδικασίες για το Ελληνικό με συνεδρίαση του ΚΑΣ στις 21 Αυγούστου. Φαίνεται, ότι ήταν τέτοια η “σπουδή” να φτιαχτεί ένα νέο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο απόλυτα ελεγχόμενο από τη νέα πολιτική ηγεσία, ώστε αγνοήθηκε και ο ίδιος ο νόμος. Νόμος τον οποίο η Υπουργός κ. Λ. Μενδώνη γνωρίζει πολύ καλά, καθώς ήταν γενική γραμματέας κατά το χρόνο συγγραφής και ψήφισής του», αναφέρει ακόμη η καταγγελτική ανακοίνωση του Συλλόγου (υπογράφεται από τον Πρόεδρο Δέδε Λιώνη και από τον Γενικό Γραμματέα Στάθη Γκότση). Ζητώντας, εν κατακλείδι, «να μην τροποποιηθούν σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος και της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, αρχαίας και νεότερης, οι αποφάσεις για το Ελληνικό».
Δεν θα συζητηθεί, όμως, καταρχάς και μόνον το ζήτημα «Ελληνικό», στις επικείμενες συνεδριάσεις του νέου ΚΑΣ αλλά τα κάπου 1.000 θέματα που αφορούν πολίτες, όπως προαναφέρθηκε. Δίνοντας τέλος στις καθυστερήσεις αυτών των υποθέσεων, όπως είχαν υποσχεθεί και προηγούμενες διοικήσεις του ΥΠΠΟ. Το ζήτημα «Ελληνικό», όμως, είναι εκείνο που έχει προκαλέσει τις περισσότερες κόντρες και με τον Ενιαίο Σύλλογο Υπαλλήλων του υπουργείου και φαίνεται να «πουλάει» ως ζήτημα εθνικού – και οικονομικού – συμφέροντος. Κι έτσι έγινε αιχμή του δόρατος στην άσφαιρη – όπως αποδείχθηκε – καταγγελία.