Με αντάλλαγμα την απελευθέρωση τριών Ιρανών που είχαν φυλακιστεί στην Ταϊλάνδη, η Τεχεράνη άφησε ελεύθερη την αυστραλοβρετανή ερευνήτρια Κάιλι Μουρ-Γκίλμπερτ, η οποία είχε καταδικασθεί για «κατασκοπεία» υπέρ του Ισραήλ.
Ως αντάλλαγμα, απελευθερώθηκαν και επέστρεψαν στο Ιράν από την Ταϊλάνδη, τρεις Ιρανοί που είχαν καταδικαστεί εκεί για αποτυχημένη βομβιστική επίθεση κατά ισραηλινών διπλωματών, το 2012.
Η Μουρ-Γκίλμπερτ εξέφρασε την χαρά της για το τέλος του εφιάλτη της μετά από 800 ημέρες φυλάκισης.
Η καθηγήτρια, με ειδίκευση στη Μέση Ανατολή είπε ότι η αναχώρησή της από το Ιράν θα είναι «γλυκόπικρη» εξαιτίας των «αδικιών» που υπέστη.
«Ηρθα στο Ιράν σαν φίλη, με καλές προθέσεις», αναφέρει σε ανακοίνωσή της που δόθηκε στην δημοσιότητα από την αυστραλιανή κυβέρνηση. Στο κείμενο τιμά τους «Ιρανούς με την ζεστή καρδιά, τη γενναιοδωρία και το θάρρος» και εκφράζει την χαρά της για το τέλος «μιας μακράς και τραυματικής δοκιμασίας», προσθέτοντας ότι η υποστήριξη που δέχθηκε στη φυλακή «ήταν αυτό που μετρούσε περισσότερο» για εκείνη.
Στις πρώτες εικόνες που μετέδωσε η ιρανική τηλεόραση μετά την αποφυλάκισή της, εμφανίζεται η ίδια στο αεροδρόμιο της Τεχεράνης συνοδευόμενη από τον πρεσβευτή της Αυστραλίας στο Ιράν.
Οπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το site της κρατικής τηλεόρασης του Ιράν Iribnews μετέδωσε ότι «ένας ιρανός επιχειρηματίας και δύο ιρανοί πολίτες, οι οποίοι εκρατούντο στο εξωτερικό βάσει ψευδών κατηγοριών, απελευθερώθηκαν με αντάλλαγμα την απελευθέρωση μιας κατασκόπου διπλής υπηκοότητας που εργαζόταν για λογαριασμό του σιωνιστικού καθεστώτος», χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Σύμφωνα με την Sydney Morning Herald, πρόκειται για τους Μοχάμαντ Χαζάι, Μασούντ Σενταγάτ Ζαντέχ και Σαΐντ Μοράντι, φυλακισμένους στην Ταϊλάνδη μετά την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας ισραηλινών διπλωματών το 2012. Ο Μοράντι έχασε τα δύο πόδια του στην αποτυχημένη αυτή βομβιστική επίθεση κατά των ισραηλινών διπλωματών.
Το Iribnews μετέδωσε βίντεο με την υποδοχή μετά τιμών των τριών Ιρανών από τον υφυπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί.
Η σύλληψη της Μουρ-Γκίλμπερτ, καθηγήτριας Ισλαμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, επιβεβαιώθηκε τον Σεπτέμβριο 2019. Σύμφωνα με την οικογένειά της, είχε φυλακισθεί πολλούς μήνες πριν.
Καταδικάσθηκε σε φυλάκιση 10 ετών για κατασκοπεία υπέρ του Ισραήλ και δεν σταματήσει να αρνείται ότι είναι κατάσκοπος. «Δεν είμαι κατάσκοπος. Δεν υπήρξα ποτέ κατάσκοπος».
«Μία καλή είδηση προερχόμενη από το Ιράν είναι γεγονός σπάνιο… Είναι τεράστια ανακούφιση να ακούμε να γίνεται λόγος για απελευθέρωση», ανέφερε η Διεθνής Αμνηστία στο Twitter.
Η καθηγήτρια Ισλαμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μελβούρνης και ειδική σε θέματα Μέσης Ανατολής, συνελήφθη στο αεροδρόμιο της Τεχεράνης, τον Σεπτέμβριο του 2018, έπειτα από καταγγελία για «ύποπτη συμπεριφορά» από ιρανό συνάδελφό της και από κάποιον που της έδωσε συνέντευξη για την έρευνά της. Η Μουρ-Γκίλμπερτ βρισκόταν στη χώρα για να συμμετάσχει σε ακαδημαϊκό συνέδριο και ήταν έτοιμη να επιστρέψει στην Αυστραλία.
Σε επιστολές της που βγήκαν κρυφά από την ιρανική φυλακή και δημοσιεύθηκαν στις εφημερίδες Guardian και Times έλεγε ότι αρνήθηκε προσφορά των Ιρανών να κάνει κατασκοπεία για λογαριασμό της Τεχεράνης. Αν δεχόταν, θα εξέτιε ποινή 13 μηνών και όχι 10 ετών.
Αφού πέρασε πολλούς μήνες σε απομόνωση, σε ένα μικρό κελί χωρίς φυσικό φως, γεγονός που οδήγησε σε επιδείνωση της κατάστασης της υγείας της, χωρίς επισκέψεις ή τηλεφωνήματα, τελικά το αίτημά της ικανοποιήθηκε και μεταφέρθηκε στην γυναικεία φυλακή του Εβίν της Τεχεράνης, όπου ήρθε σε επαφή με την γαλλοϊρανή πανεπιστημιακό Φαρίμπα Αντελχάχ και την Ιρανοβρετανή Ναζανίν Ζαγάρι-Ράτκλιφ, οι οποίες τελούν πλέον υπό κατ’ οίκον κράτηση με ηλεκτρονικό βραχιόλι, καταδικασμένες για «συνωμοσία κατά της εθνικής ασφάλειας» και «προπαγάνδα κατά του συστήματος».
Τους τελευταίους μήνες, το Ιράν έχει προχωρήσει σε πολλές ανταλλαγές κρατουμένων με χώρες που κρατούν ιρανούς πολίτες καταδικασμένους, υποδίκους ή απειλούμενους με έκδοση στις Ηνωμένες Πολιτείες.