Μια μεταθανάτια… λογοκρισία σε πίνακα καλλιτέχνη έσπευσε να πραγματοποιήσει το πολιτιστικό ίδρυμα του γάλλου μεγιστάνα Φρανσουά-Ανρί Πινό, εγείροντας, ταυτόχρονα, και ένα κρίσιμο ερώτημα:
Μπορεί το έργο ενός δολοφόνου (και αυτόχειρα) να εκτίθεται σε ένα μουσείο ή μια γκαλερί, ή η πολιτική ορθότητα των καιρών μας επιβάλλει κάτι διαφορετικό;
Πάντως, οι ιθύνοντες της έκθεσης «Untitled, 2020» –που διοργανώνει το Ιδρυμα Πινό στο Παλάτσο Γκράσι της Βενετίας και διαρκεί έως τις 13 Δεκεμβρίου– αποφάσισαν ότι ένα τέτοιο έργο δεν έχει θέση στην έκθεση.
Και το απέσυραν.
«Θύμα» του ιδρύματος έπεσε ο πίνακας «Don’t let the darkness eat you up» (Μην αφήσεις το σκοτάδι να σε καταβροχθίσει) του Βρετανού Σολ Φλέτσερ, ο οποίος αυτοκτόνησε πριν από μερικές εβδομάδες, αφού πρώτα δολοφόνησε τη σύντροφό του, γερμανίδα γκαλερίστα Ρεμπέκα Μπλουμ.
«Δεν υπάρχει κανένας κανόνας για το πώς πρέπει να αντιμετωπίσουμε τέτοιου είδους καταστάσεις, αλλά είναι θέμα ατομικής και συλλογικής ευαισθησίας», ήταν η επεξήγηση του Ιδρύματος.
«Πιστεύουμε, λοιπόν, ότι το έργο πρέπει να αφαιρεθεί ως έκφραση συμπάθειας στη μνήμη της Μπλουμ αλλά και ως παράλληλη έκφραση αλληλεγγύης προς όλες τις γυναίκες που υφίστανται βία», συνεχίζει.
«Το έργο θα παραμείνει στον κατάλογο ούτως ή άλλως, αποδεικνύοντας ότι δεν είναι μια πράξη ακύρωσης, αλλά ένδειξης συλλυπητηρίων», καταλήγει η ανακοίνωση.
Πάντως, η αλήθεια είναι ότι το ίδρυμα δέχτηκε πιέσεις και από τους ίδιους τους καλλιτέχνες που συμμετέχουν στην έκθεση.
Η Βρετανίδα Αλισον Ζακ, ιδιοκτήτρια της ομώνυμης λονδρέζικης γκαλερί, δήλωσε με μια ανάρτησή της στο Instagram, λίγες ημέρες μετά το νέο της δολοφονίας της Μπλουμ, ότι είχε αφαιρέσει όλα τα έργα του Φλέτσερ από τον ιστότοπο της γκαλερί Alison Jacques, καθώς «δεν είναι σωστό να συνεχίσουμε να προωθούμε, να αρχειοθετούμε ή να προβάλλουμε το έργο ενός ατόμου που έχει διαπράξει ενδοοικογενειακή βία και δολοφονία – και ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλο είναι το ίδρυμα ή το μουσείο».
Δεν είχαν όλοι οι συμμετέχοντες την ίδια άποψη: ένας καναδός φωτογράφος, ο Μπράιαν Μπρέι, σχολίασε, αντίθετα, ότι «το έργο του Φλέτσερ πρέπει τώρα να εξεταστεί υπό ένα διαφορετικό φως, αλλά πρέπει να το δει [ο κόσμος]: οι γκαλερί σε όλο τον κόσμο είναι γεμάτες από έργα προβληματικών ανθρώπων, από προβλήματα που έχουν δημιουργήσει οι διόλου τέλειες κοινωνίες μας».
Ο Σολ Φλέτσερ, μόνιμος κάτοικος Βερολίνου, όπου εξέθετε και τις φωτογραφίες του σε διάφορες γκαλερί της γερμανικής πρωτεύουσας, βρέθηκε νεκρός στις 22 Ιουλίου στα περίχωρα του Βερολίνου, αφού πρώτα φέρεται να δολοφόνησε τη σύντροφό του, η οποία ήταν επίσης η μητέρα της κόρης του.
Η έφηβη κόρη του Φλέτσερ πήρε τηλέφωνο την αστυνομία, λέγοντας ότι «ο ίδιος ο πατέρας της τής είπε ότι έκανε κάτι κακό και μαχαίρωσε τη μητέρα της».
Η αστυνομία όντως εισέβαλε στο διαμέρισμα του Φλέτσερ στο κέντρο του Βερολίνου, όπου αντίκρισε νεκρή και μέσα σε μια λίμνη αίματος την 53χρονη Μπλουμ.
Ο Φλέτσερ βρέθηκε νεκρός μερικές ώρες μετά μέσα στο αγρόκτημά του στα προάστια του Βερολίνου.
Οπως προέκυψε στη συνέχεια, μετά τη δολοφονία, επιβιβάστηκε σε Porsche 911 και διέφυγε με κατεύθυνση το κτήμα του στην παρακείμενη λίμνη Ρότσοβσι, όπου έβαλε τέρμα στη ζωή του με όπλο.
Ο Φλέτσερ, γεννημένος στο Μπάρτον της Βόρειας Αγγλίας, ήταν αυτοδίδακτος φωτογράφος και καλλιτέχνης που ζούσε στη Γερμανία τα τελευταία 20 χρόνια, από τις αρχές της δεκαετίας του ’00.
Είχε φωτογραφίσει πολλούς διάσημους αστέρες του Χόλιγουντ, ανάμεσά τους και τον Πιτ, με τον οποίο τον συνέδεε μακροχρόνια φιλία.