Οι απανταχού φίλοι του μπάσκετ είχαν κυκλώσει στο ημερολόγιό τους την Κυριακή 24/5 και την περίμεναν με ανυπομονησία. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, ο τελικός του Φάιναλ-4 της Κολωνίας θα αναδείκνυε τον νέο πρωταθλητή Ευρώπης. Την επομένη (25/5) έμαθαν ότι πρωταθλητής για το 2019-2020 θα είναι… η παύλα. Ο Τζόρντι Μπερτομέου «σφύριξε» τη λήξη της σεζόν, έξι αγωνιστικές προτού ολοκληρωθεί η regular season.
Σχεδόν δυόμισι μήνες πάλευε, ο CEO της Euroleague, να επανεκκινήσει τη δημοφιλή διοργάνωση, που είχε διακοπεί λόγω της πανδημίας. Μέχρι και το υγειονομικό πρωτόκολλο είχε ετοιμάσει, κατά τα διεθνή πρότυπα. Αλλά, όταν (την περασμένη εβδομάδα) ενημέρωσε πως την τελική απόφαση θα την έπαιρναν οι 11 σύλλογοι – μέτοχοι, όλοι κατάλαβαν ότι, αυτή τη φορά, ο καταλανός παράγοντας, ο οποίος κομπάζει πως έχει τη λύση για κάθε πρόβλημα, «έπεσε σε τοίχο».
Ηταν πολλά τα εμπόδια στην προσπάθεια της Euroleague να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τη σεζόν:
– Οι τρεις ρωσικές ομάδες (ΤΣΣΚΑ Μόσχας, Χίμκι και Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης) είχαν ξεκαθαρίσει πως δεν μπορούσαν να βγουν από τη χώρα τους και να ταξιδέψουν στην πόλη που θα φιλοξενούσε το φινάλε του τουρνουά.
– Τα συμβόλαια πολλών παικτών λήγουν στο τέλος του Ιουνίου. Οι περισσότεροι έχουν υπογράψει σε άλλους συλλόγους (Μιλουτίνοφ), ή βρίσκονται σε διαπραγμάτευση (Καλάθης). Για να μη βρεθούν να παίζουν αντίπαλοι της ομάδας τους στο ίδιο τουρνουά (!), έπρεπε να παρατείνουν τις υφιστάμενες συμβάσεις τους. Αλλά, ποιος θα δεχόταν κάτι τέτοιο, με κίνδυνο να τραυματιστεί και να χάσει τη μεταγραφή του;
– Οι ξένοι μπασκετμπολίστες έχουν επιστρέψει στις χώρες τους. Ιδίως για τους Αμερικανούς, το «βαρύ πυροβολικό» των ευρωπαϊκών ομάδων, υπάρχει οδηγία από τις Αρχές των ΗΠΑ να αποφύγουν τα ταξίδια. Αλλά και οι υπόλοιποι, δεν έχουν σοβαρό λόγο να γυρίσουν στις παλιές τους ομάδες, να μπουν σε καραντίνα επί 14 μέρες, να κάνουν σκληρή προετοιμασία τριών εβδομάδων και να παίξουν μια σειρά πολύ απαιτητικών αγώνων, αντί να απολαύσουν τις οικογένειές τους, ή τις διακοπές τους. Το όποιο κίνητρο θα μπορούσαν να έχουν, χάθηκε στις 23 Απριλίου. Ηταν η μέρα που η ELPA, το συνδικαλιστικό τους όργανο, συμφώνησε με τον κομισάριο της Euroleague τις περικοπές των αποδοχών τους: 20% εάν η σεζόν τερματιστεί πρόωρα, και 15% αν ολοκληρωθεί μέσα στο καλοκαίρι. Για έναν παίκτη με συμβόλαιο ενός εκατομμυρίου, η διαφορά ήταν 50.000. «Ψίχουλα» για τα δικά του μέτρα.
Αλλά το πιο άλυτο απ’ όλα τα προβλήματα ήταν η έλειψη οικονομικού κινήτρου για τους ίδιους τους συλλόγους, που έκαναν τους λογαριασμούς τους και διαπίστωσαν πως η επιστροφή τους στα παρκέ θα μεγάλωνε κι άλλο τη «μαύρη τρύπα». Οπως, ακριβώς, συνέβη με τη δική μας Basket League, που έσπευσε να βάλει λουκέτο χωρίς δεύτερη κουβέντα. Σε αντίθεση με το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ δεν είχε πολλά να χάσει. Ακόμη και για την πιο επιτυχημένη ευρωπαϊκή του εκδοχή, την Ευρωλίγκα, η επανέναρξη δεν ήταν ζήτημα «ζωής και θανάτου».
Το σχίσμα της FIBA με την Euroleague είναι το υποκείμενο νόσημα που έχει καταστήσει το ευρωπαϊκό μπάσκετ εξαιρετικά ευάλωτο, με αποτέλεσμα ο κορονοϊός να το βάλει… στον αναπνευστήρα. Τα πενιχρά του έσοδα, από την TV και τους χορηγούς, μοιράζονται σε τέσσερις διασυλλογικές διοργανώσεις, ενώ το ποδόσφαιρο, με τον πολλαπλάσιο τζίρο, συντηρεί δύο. Επιπλέον, η δυαρχία δεν βοηθά το μπάσκετ να ενώσει τις δυνάμεις του και να εκπονήσει ένα μακρόπνοο σχέδιο, που θα το οδηγήσει στην ευμάρεια.
Η αλήθεια είναι, ότι σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία η Euroleague είχε και μια μεγάλη ατυχία. Οι δύο κεντρικοί της χορηγοί αντιμετωπίζουν τεράστια οικονομικά προβλήματα. Η Turkish Airlines θα χρειαστεί κρατική στήριξη για να επιβιώσει, ενώ η πολυεθνική IMG έλαβε, προσφάτως, δάνειο 250 εκατομμυρίων δολαρίων. Πώς να ζητήσει ο Μπερτομέου από τις ομάδες να συνεχίσουν να παίζουν, όταν ακόμη και τα προϋπολογισμένα τους έσοδα δεν είναι βέβαιο ότι θα εισπραχθούν; Αν σε αυτά προσθέσουμε και τα διαφυγόντα κέρδη από τα εισιτήρια, θα έχουμε πλήρη εικόνα της κατάστασης που, πιθανότατα, θα ταλαιπωρήσει την Ευρωλίγκα και την προσεχή αγωνιστική περίοδο, από την 1η Οκτωβρίου. Για κάποιες ομάδες το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο. Οι γεμάτες εξέδρες συνεισφέρουν στο ετήσιο μπάτζετ της Μακάμπι κατά περίπου 50%, και σε εκείνο της Ζαλγκίρις πάνω από το 30%.
Ωραία τα είπε ο Μπερτομέου. Οτι η προτεραιότητα της Euroleague είναι η υγεία και η ασφάλεια όλων των εμπλεκόμενων στη διοργάνωση. Τον άκουγες και αναρωτιόσουν, εάν είναι ο ίδιος άνθρωπος που τον Μάρτιο επέμενε -μέχρι την παραμονή του αγώνα- να παίξει ο Ολυμπιακός με την Αρμάνι στο Μιλάνο, που ήδη μετρούσε νεκρούς από την Covid-19. Αυτός που κόντεψε να στείλει τον Παναθηναϊκό στην Πόλη, λίγο πριν διακόψει το πρωτάθλημα.
Παραλίγο να μας πείσει, ότι το «λουκέτο» οφείλεται στον ανθρωπισμό του. Και ότι το ΝΒΑ, η UEFA, η Bundesliga, η La Liga, η Premier League, η Serie A, όλοι όσοι σκοπεύουν να ολοκληρώσουν τη σεζόν, είναι ανάλγητοι.