Τρία περιστατικά σε διάστημα δύο εβδομάδων, δεν θα μπορούσε να είναι συμπτωματικά.
Το περασμένο Σάββατο, πριν από τον αγώνα της Ουγγαρίας με τη Γαλλία, χιλιάδες ούγγροι οπαδοί προχώρησαν σε μια πρωτοφανή… αντι-αντιρατσιστική διαδήλωση. Παρέλασαν σε κεντρικούς δρόμους της Βουδαπέστης, εκφράζοντας με πανό και συνθήματα τον θυμό τους για τις ομάδες που, πριν αρχίσει κάποιο ματς, γονατίζουν στο τερέν σε ένδειξη αλληλεγγύης προς το κίνημα «Black Lives Matter».
Λίγες μέρες πριν από την έναρξη του Euro η Ιρλανδία επισκέφθηκε την «Φέρεντς Πούσκας Αρίνα» για ένα φιλικό παιχνίδι με την Ουγγαρία. Οι παίκτες και ο προπονητής της «τα έχασαν» από τις έντονες αποδοκιμασίες της εξέδρας, όταν εκτέλεσαν το καθιερωμένο, πλέον, τελετουργικό διαμαρτυρίας κατά της ρατσιστικής βίας.
Την Τρίτη 15 Ιουνίου, μόλις το πρώτο ματς της εθνικής ομάδας της Ουγγαρίας στο εφετινό Euro ολοκληρώθηκε, παρά τη βαριά ήττα (3-0) από την Πορτογαλία οι ούγγροι διεθνείς πλησίασαν ένα συγκεκριμένο τμήμα της εξέδρας και έψαλαν τον εθνικό τους ύμνο μπροστά σε χιλιάδες μαυροντυμένους οπαδούς. Εκείνοι τους συνόδευσαν, με το αριστερό τους χέρι στην καρδιά. Δεν περιορίστηκαν, όμως, στην εκδήλωση της εθνικής τους περηφάνιας. Με το άλλο χέρι, το δεξί, υψωμένο χαιρετούσαν ναζιστικά. Οι «σοκαριστικές» εικόνες έκαναν τον γύρο του Διαδικτύου, προκαλώντας διεθνή κατακραυγή και εκκλήσεις για τιμωρία. Αλλά η UEFA… ακόμα το σκέφτεται.
Τα «παιδιά με τα μαύρα» είναι μέλη του επίσημου συνδέσμου φίλων της εθνικής Ουγγαρίας, «Carpathian Brigade», στον οποίο υπάγονται ομάδες οργανωμένων οπαδών διαφόρων συλλόγων της χώρας. Οπως οι «Green Monsters», για παράδειγμα, που είναι υποστηρικτές της Φερεντσβάρος. Σχεδόν όλοι αυτοί οι σύνδεσμοι είναι γνωστοί για το μίσος τους εναντίον των μαύρων, των Ρομά, των Εβραίων, ή των ομοφυλόφιλων, διοικούνται από ηγετικά στελέχη εθνικιστικών και νεοναζιστικών οργανώσεων, και έχουν προκαλέσει επεισόδια πολλές φορές στο παρελθόν. Τα μαχαιρώματα ιδεολογικών τους αντιπάλων είναι… το φόρτε τους.
Το κράτος, όχι απλώς ανέχεται την εγκληματική τους δράση στα γήπεδα κι έξω από αυτά, αλλά και υποθάλπει αυτά τα μορφώματα. Οι αντιλήψεις τους, άλλωστε, ταυτίζονται σε πολλά με εκείνες του ακροδεξιού κόμματος, Φίντες, που κυβερνά την Ουγγαρία από το 2010. Ο λαϊκιστής πρωθυπουργός, Βίκτορ Ορμπαν, χρησιμοποιεί αυτόν τον «στρατό» στην εθνικιστική του προπαγάνδα και, γενικώς, στηρίζει στο ποδόσφαιρο μεγάλο μέρος της προσπάθειάς του να αυξήσει τη δημοφιλία του και να εδραιώσει την εξουσία του.
Στα νιάτα του υπήρξε και ο ίδιος ποδοσφαιριστής, στο όριο των επαγγελματικών κατηγοριών. Εχει… ψύχωση με την μπάλα. Εχει δει από κοντά όλους τους τελικούς του Παγκοσμίου Κυπέλλου, από το 1998 κι έπειτα. Λένε οτι έχει διακόψει υπουργικά συμβούλια και συναντήσεις του με ξένους ηγέτες για να παρακολουθήσει κάποιο σημαντικό ματς στην TV. Η… χάρη του έφτασε μέχρι τις σουίτες της Τούμπας -οι φίλοι του ΠΑΟΚ θα το θυμούνται- όταν, τον Οκτώβριο του 2018, ο «Δικέφαλος» υποδέχτηκε στη Θεσσαλονίκη την ουγγρική Βίντι.
Γνωρίζοντας πολύ καλά τον ανομολόγητο πόθο κάθε ούγγρου ποδοσφαιρόφιλου -να αναβιώσει η ένδοξη εθνική Ουγγαρίας των ’50s (του Πούσκας, του Μπόζικ, του Τσίμπορ, του Κότσιτς, του Χιντεγκούτι και του Γκρόσιτς), υποσχέθηκε να ξανακάνει τη χώρα ποδοσφαιρική υπερδύναμη. Σύμφωνα με τον Guardian, από την επανεκλογή του στην πρωθυπουργία (2010) μέχρι σήμερα έχουν δαπανηθεί πάνω από δύο δισεκατομμύρια ευρώ κρατικού χρήματος για την κατασκευή ή ανακαίνιση γηπέδων, και για τη δημιουργία ποδοσφαιρικών ακαδημιών, την ώρα που το σύστημα υγείας της χώρας υποχρηματοδοτείται, ακόμη και μετά το ξέσπασμα της πανδημίας.
Η Ουγγαρία εμφανίζει από τα υψηλότερα ποσοστά θανάτων (από Covid-19) στην Ευρώπη, όμως είναι η μόνη χώρα που επέτρεψε να υπάρχει 100% πληρότητα στο γήπεδο στο οποίο φιλοξενεί αγώνες του Euro. Πρόκειται για το «Φέρεντς Πούσκας Αρίνα», 67.000 θέσεων, που άνοιξε τις πύλες του το 2019 και κόστισε σχεδόν 500 εκατομμύρια ευρώ. Χτισμένο στην τοποθεσία του παλιού «Νεπστάντιον», της κομμουνιστικής εποχής, «περνάει» στον λαό το μήνυμα που θέλει να του στείλει το κυβερνών κόμμα.
Το 2014 ολοκληρώθηκε το «Γκρουπάμα Αρίνα», 23.000 θέσεων, και παραδόθηκε στη Φερντσβάρος, που σε κάθε εντός έδρας αγώνα της «κόβει» μόλις 7.000 εισιτήρια, κατά μέσον όρο. Ακούγεται «τρελό», αλλά είναι πραγματικότητα: από το 2010 μέχρι σήμερα, δύο ντουζίνες γήπεδα, ολοκαίνουργα ή ανακατασκευασμένα, παραδόθηκαν από το ουγγρικό κράτος στους 24 συλλόγους της Α’ και Β’ Κατηγορίας!
Κάποια από τα έργα χρηματοδοτήθηκαν απευθείας από τον κρατικό κορβανά. Κάποια άλλα, από επιχειρήσεις που απολαμβάνουν γενναίες φορολογικές ελαφρύνσεις, εφόσον πραγματοποιούν δωρεές σε αθλητικούς συλλόγους. Εννοείται (1): σχεδόν όλες οι ομάδες Α’ Κατηγορίας της Ουγγαρίας διοικούνται από υψηλόβαθμα μέλη του κυβερνώντος κόμματος, ή από έμπιστους φίλους του 58χρονου Ορμπαν. Εννοείται (2): τις κατασκευές των γηπέδων και των υποδομών για τις ακαδημίες τις ανέλαβαν οι «εκλεκτοί» του ούγγρου πρωθυπουργού.
Τα καλύτερα ο Ορμπαν τα κράτησε για την ομάδα του και τη γενέτειρά του, το Φέλκσατ, μια μικρή κωμόπολη 1.800 κατοίκων. Αφού ολοκλήρωσε την ανάξια λόγου ποδοσφαιρική του καριέρα στον τοπικό σύλλογο, έγινε ο βασικός του χρηματοδότης. Πριν από 15 χρόνια τον μετονόμασε σε Πούσκας Ακαντέμια, ιδρύοντας και την ομώνυμη ποδοσφαιρική ακαδημία, στην οποία εργάζεται ως προπονητής και ο μοναχογιός του, Γκάσπαρ. Η Πούσκας Ακαντέμια έχει λάβει κρατικές επιχορηγήσεις άνω των 100 εκατ. ευρώ, και σήμερα διαθέτει ένα από τα πιο σύγχρονα γήπεδα στη χώρα, το οποίο θα μπορούσε να χωρέσει τρεις φορές τον πληθυσμό της περιοχής. Το Φέλκσατ, πάντως, που φιλοδοξεί να αναδείξει νέους Πούσκας, δεν έχει καμία ιδιαίτερη σχέση με τον θρυλικό «Καλπάζοντα Συνταγματάρχη». Εκείνος ήταν από τη Βουδαπέστη και αγωνιζόταν στη Χόνβεντ, πριν πάει στη Ρεάλ Μαδρίτης.
Το ουγγρικό ποδόσφαιρο είναι δέσμιο του Ορμπαν. Το ΔΣ της Ομοσπονδίας εκλέγεται καθ’ υπαγόρευσή του. Τα τηλεοπτικά δικαιώματα των αγώνων πρωταθλήματος, αλλά και της εθνικής ομάδας, ανήκουν στο κρατικό κανάλι. Τα αθλητικά ΜΜΕ ελέγχονται από την πρωθυπουργική αυλή – η μεγαλύτερη αθλητική εφημερίδα διευθύνεται από τον Λάζλο Σάμπο, πρώην στέλεχος της κυβέρνησης. Οι οργανωμένοι οπαδοί όλων των ομάδων τον υπακούουν τυφλά, για να μη χάσουν την ασυλία και τα προνόμια που τους παρέχει.
Στην πλειονότητά τους οι ούγγροι φίλαθλοι δεν είναι διατεθειμένοι να παίξουν τα ακροδεξιά παιχνίδια του πρωθυπουργού τους, όμως «τα παιδιά με τα μαύρα» φροντίζουν ώστε τα γήπεδα να απηχούν τις ακραίες αντιλήψεις του. Την περασμένη Τρίτη, στον αγώνα της Ουγγαρίας με την Πορτογαλία, ο σούπερ-σταρ των φιλοξενούμενων έγινε στόχος ομοφοβικών συνθημάτων, όπως το «Κριστιάνο Ρονάλντο, αδελφή». Μερικές ώρες νωρίτερα οι βουλευτές του Ορμπαν είχαν υπερψηφίσει το νομοσχέδιο «κατά της διάδοσης της ομοφυλοφιλίας στους ανηλίκους», το οποίο, ουσιαστικά, ρίχνει στην πυρά μια σειρά από βιβλία, ταινίες, τηλεοπτικά προγράμματα, ακόμη και διαφημίσεις.