Οταν ενσκήψει ο λεγόμενος «πυρηνικός χειμώνας» και η Γη… απαλλαγεί από πεντέξι δισεκατομμύρια ψυχές, ποιοι και πώς θα επιζήσουν; Το ερώτημα, βέβαια, αφορά εμάς, τους κοινούς θνητούς, δηλαδή όσους δεν έχουμε χτίσει πυρηνικά καταφύγια σε απρόσβλητες από τα «μανιτάρια» περιοχές. Διότι υπάρχουν και τέτοιες, μέρη τα οποία δεν θα επηρεαστούν άμεσα από τον πυρηνικό πόλεμο.
Τουλάχιστον αυτό ισχυρίζονται επιστήμονες του αμερικανικού Πανεπιστημίου Rutgers που εδρεύει στο Νιού Τζέρσι. Στη μελέτη τους, η οποία εξαιτίας των δυνητικών συνεπειών του Ουκρανικού διεκδίκησε θέση στην επικαιρότητα και δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Nature Food, διατυπώνουν την εκτίμηση ότι η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και η Αργεντινή θα αντιμετωπίσουν καλύτερα τη φρικτή κατάσταση λόγω της γεωγραφικής θέσης τους.
Εξυπακούεται ότι η κεντρική ιδέα αυτού του επιστημονικού συμπεράσματος εδράζεται στο γεγονός ότι όλες οι χώρες που κατέχουν πυρηνικά οπλοστάσια βρίσκονται στο Βόρειο Ημισφαίριο του πλανήτη, στο ημισφαίριο των πλουσίων σαν να λέμε – αυτό αφορά, εξάλλου, και η διασπορά των αμερικανικών πυρηνικών σε ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ, όπως η Ιταλία λόγου χάρη. Και η πιθανότερη πυρηνική σύγκρουση στο Βόρειο Ημισφαίριο είναι εκείνη μεταξύ των ΗΠΑ (του ΝΑΤΟ) και της Ρωσίας.
Οι επιστήμονες αποφάνθηκαν ότι η Αυστραλία και η Αργεντινή θα διατηρήσουν τη βέλτιστη ικανότητα πρόσληψης τροφής, ακόμη και αν η ατμόσφαιρα μολυνθεί με τη μεγαλύτερη ποσότητα αιθάλης. Η μελέτη τους δείχνει ότι τις μικρότερες συνέπειες από τον πυρηνικό πόλεμο θα υποστεί η Νέα Ζηλανδία. Είναι σαφές ότι τα συμπεράσματα αυτά είναι έωλα και ανατρέπονται αυτοστιγμεί αν στη θέση της πυρηνικής Ρωσίας τεθεί η πυρηνική Κίνα. Διότι στην εμβέλεια των κινεζικών όπλων (350 πυρηνικές κεφαλές) βρίσκεται και η Ιαπωνία και η Ωκεανία…
Στο σενάριο του πυρηνικού πολέμου στο Βόρειο Ημισφαίριο η Νέα Ζηλανδία, πάντα κατά τη μελέτη του πανεπιστημίου του Νιού Τζέρσϊ, θα κινδυνεύσει από μεγάλο κύμα προσφυγικών ροών από την Ασία, επειδή εκεί είναι σίγουρο ότι θα υπάρξει επισιτιστική κρίση.
Πέντε δισεκατομμύρια πτώματα
Σύμφωνα με αμερικανούς επιστήμονες, ένας πλήρους κλίμακας πυρηνικός πόλεμος μεταξύ των κορυφαίων πυρηνικών δυνάμεων θα σκοτώσει περισσότερους από 5 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Στην ατμόσφαιρα θα απελευθερωθούν περισσότεροι από 165 εκατομμύρια τόνοι αιθάλης, προκαλώντας τον προαναφερθέντα «πυρηνικό χειμώνα» σε ολόκληρο τον πλανήτη. Συνεπώς ούτε το Νότιο Ημισφαίριο θα είναι απολύτως απρόσβλητο.
Μπορεί η Ρωσία να έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει ότι δεν σκοπεύει να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα στην τρέχουσα φάση της σύγκρουσής της με τη Δύση (Ουκρανικό), ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρξουν νικητές σε έναν πυρηνικό πόλεμο και ότι τέτοιος δεν πρέπει ποτέ να εξαπολυθεί, ωστόσο στη Δύση ο φόβος της κλιμάκωσης κυριαρχεί στα Μέσα. Οχι άδικα εν πολλοίς, αφού και ο ίδιος ο γενικός γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, ο Αντόνιο Γκουτέρες, παρενέβη και προειδοποίησε ότι τυχόν πυρηνική σύγκρουση «θα είναι το τέλος του πλανήτη μας».
Το τέλος της γεωργίας
Από πλευράς της η επιστήμη προσπάθησε να προβλέψει το χειρότερο δυνατό σενάριο. Τι θα γίνει αν κάποιος αποφασίσει να «πατήσει το κουμπί»; «Πρώτη φορά μπορέσαμε να χρησιμοποιήσουμε τα σύγχρονα μοντέλα κλίματος και καλλιέργειας ώστε να υπολογίσουμε τις επιπτώσεις πυρηνικού πολέμου σε κάθε χώρα» λένε οι αμερικανοί επιστήμονες. Στη μελέτη τους περιέγραψαν έξι σενάρια πολέμου, με μεγάλη πτώση της θερμοκρασίας της Γης λόγω της αιθάλης, περίπου μεταξύ -1 και -16 βαθμών Κελσίου.
Ακόμη και τυχόν περιορισμένη πυρηνική σύγκρουση, λόγου χάρη μεταξύ της Ινδίας και του Πακιστάν, μπορεί να προκαλέσει παγκόσμιο λιμό και, αλυσιδωτά, τη γενικευμένη κρίση στη γεωργία και στην κτηνοτροφία. Ετσι το διεθνές εμπόριο θα τελειώσει, καθώς οι κυβερνήσεις θα παρακρατούν για την κάλυψη των εθνικών αναγκών την όποια αγροτική παραγωγή των χωρών τους.
Στη χειρότερη περίπτωση, του πυρηνικού πολέμου μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, θα απελευθερωθούν στην ατμόσφαιρα 150 εκατομμύρια τόνοι αιθάλης. Η καθολική πείνα θα είναι ζήτημα τριών ή τεσσάρων ετών. Η «νησίδες» της μελέτης, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και η Αργεντινή, ακόμη και στο χειρότερο σενάριο θα βασιστούν σε εκτεταμένες καλλιέργειες σιταριού και ο πληθυσμός τους δεν θα λιμοκτονήσει.
Οι πυρηνικές δυνάμεις
Προς το παρόν και επισήμως εννέα χώρες διαθέτουν πυρηνικές κεφαλές: η Ρωσία (6.225), οι ΗΠΑ (5.550), η Κίνα (350), η Γαλλία (290), η Βρετανία (215), το Πακιστάν (165), η Ινδία (156), το Ισραήλ (90), η Βόρεια Κορέα (40). Οι τέσσερις τελευταίες δεν τηρούν τη Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών, τη συμφωνία που τέθηκε σε ισχύ το 1970 για να σταματήσει την κλιμάκωση. Υπάρχει βέβαια και το Ιράν που εδώ και χρόνια εργάζεται για τον εμπλουτισμό ουρανίου, δηλώνοντας ότι στοχεύει στην παραγωγή πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς.