Μολύβδινο έλασμα με χαραγμένο το ερώτημα κάποιου επισκέπτη, του Έρμωνα: σε ποιον θεό πρέπει να προσευχηθεί για να αποκτήσει από τη σύζυγό του Κρηταίαν χρήσιμους απογόνους. 525-500 π.Χ | Μουσείο της Ακρόπολης
Επικαιρότητα

Tι ρωτούσαν στο Μαντείο της Δωδώνης/ «Να εξοφλήσω τώρα ή αργότερα τα χρέη μου;»

Μια έκθεση με ευρήματα μικροσκοπικά. Που τα προσπερνάς ενώ είναι θησαυροί. Είναι η «Δωδώνη, το μαντείο των ήχων» που ανοίγει για το κοινό στις 20 Ιουνίου στο Μουσείο της Ακρόπολης για τον εορτασμό των έβδομων γενεθλίων του
Protagon Team

«Η Δωδώνη είναι ένα μαντείο ήχων. Κυριαρχούσαν οι βελανιδιές, τα πουλιά, το νερό που τρέχει, τα φυλλώματα των δέντρων. Μια συμφωνική ήχων επικρατούσε στο ιερό. Μια πραγματική μαγεία ήχων, την οποία θέλουμε να αισθάνεται τώρα και ο επισκέπτης της τωρινής έκθεσης». Τα λόγια του αεικίνητου διευθυντή του Μουσείου της Ακρόπολης Δημήτρης Παντερμαλής εισάγουν κατευθείαν στην ατμόσφαιρα που στήθηκε στην έκθεση η οποία θα διαρκέσει ως τις 10 Ιανουαρίου.

Χάλκινο ειδώλιο νεαρού ιππέα πάνω στο άλογό του. 570-550 π.Χ.

Μια έκθεση με ευρήματα μικρά, αφού «δεν έχει ούτε ένα μεγάλο εύρημα. Είναι όλα μικρά σε μέγεθος, αλλά σπουδαία. Τα αναδεικνύουμε με τέτοιο τρόπο, ώστε να κερδίσουν την προσοχή του θεατή, ο οποίος για πρώτη φορά μέσα από τον τρόπο παρουσίασης, αλλά και με την βοήθεια του οπτικοακουστικού υλικού θα έχει την ευκαιρία να τα θαυμάσει», επισημαίνει ο κ. Παντερμαλής.

Σκοπός είναι να κάνει ευρύτερα γνωστό το παλαιότερο ελληνικό μαντείο, να δείξει τον τρόπο λειτουργίας και τον ρόλο και τη σημασία του στον αρχαίο κόσμο αλλά και να αναδείξει την ανάγκη του ανθρώπου να προβλέπει το μέλλον. Και έχει ενδιαφέρον πως συνδυάζεται η έκθεση αυτή που γνωρίζει στο παγκόσμιο κοινό του μουσείου το μαντείο, με τον εορτασμό των έβδομων γενεθλίων από τη μεταφορά του στη νέα του στέγη στη σκιά της Ακρόπολης. Από το Μουσείο της Ακρόπολης έχει περάσει ως τώρα περισσότεροι από 9,5 εκατομμύρια επισκέπτες. Και καθώς το καλοκαίρι η κίνηση κορυφώνεται, θα λειτουργήσει ως πλατφόρμα επικοινωνίας μοναδική για τη Δωδώνη και τον πλούτο της.

Ειδώλιο Δία Κεραύνιου. Ο θεός του ουρανού και των καιρικών φαινομένων κρατά το κατεξοχήν σύμβολό του, τον κεραυνό. 470-460 π.Χ.

Η αφήγηση της έκθεσης ξεκινάει με τη Δωδώνη της ύστερης εποχής του χαλκού. Πήλινα και χάλκινα αντικείμενα αναδεικνύουν την ταυτότητα των πρώτων κατοίκων, την αρχέγονη λατρεία της Μητέρας Γης και την καθιέρωση της λατρείας του Διός. Στη συνέχεια, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο Δία και την κυρίαρχη παρουσία του στο ιερό. Κεντρικό θέμα είναι η μαντική βελανιδιά που με το θρόισμα των φύλλων της απαντούσε στα αγωνιώδη ερωτήματα των ανθρώπων για τα μελλούμενα. Τους χρησμούς αποκρυπτογραφούσαν ακόμη οι ιερείς από τους ήχους χάλκινων λεβήτων και το κρώξιμο των περιστεριών.

Κλαδί και φύλλα δρυός. Η μαντική δρυς ήταν η κατοικία του Δία στη Δωδώνη. 4ος-3ος αι. π.X.

Στις ανασκαφές της Δωδώνης ήρθαν στο φως μερικές χιλιάδες ερωτήματα των επισκεπτών του ιερού χαραγμένα σε μολύβδινα ελάσματα. Ορισμένα τέτοια ελάσματα με ερωτήματα για το εμπόριο, τα χρέη, τα περιουσιακά, τα δικαστήρια, την υγεία, την απόκτηση παιδιών, τον επικείμενο γάμο, την προίκα και τη χηρεία παρουσιάζονται σε ξεχωριστή ενότητα της έκθεσης. Για παράδειγμα κάποιος ρωτάει αν πρέπει να πληρώσει τώρα τα χρέη του ή είναι καλύτερο να περιμένει για αργότερα. Αλλος, αν το πλοίο που έστειλε στις Συρακούσες θα φτάσει με ασφάλεια στον προορισμό του. Μια χήρα έχει το αγωνιώδες ερώτημα αν θα ξαναπαντρευτεί…

Επιγραφή σε χάλκινη πλάκα. Αναφέρει ότι ο Ζακύνθιος Αγάθων, γιος του Εχεφύλου και η γενιά του, πρόξενοι των Μολοσσών, αναθέτουν δώρο στον Δωδωναίο Δία. 334-330 ή 325-275 π.Χ.

Από τα αναθήματα στο ιερό εκτίθενται τμήματα από χάλκινους ανδριάντες, επωμίδες, τελαμώνες, ξίφη, αφιερώματα αυτών που ωφελήθηκαν ή ζητούσαν τη βοήθεια των θεών. Επιπλέον, μέσα από χαρακτηριστικά νομίσματα, τονίζεται και ο πολιτικός χαρακτήρας του μαντείου καθώς και η σχέση του με τον βασιλιά Πύρρο της Ηπείρου. Τέλος, δύο εκθέματα από το Μουσείο Ακρόπολης παρουσιάζουν τις σχέσεις της Δωδώνης με την Αθήνα.

Η έκθεση θα συνοδεύεται από επιστημονικό κατάλογο των εκθεμάτων. Σε μεγάλη οθόνη στον εκθεσιακό χώρο θα παρουσιάζεται βίντεο για το μαντείο και το φυσικό του περιβάλλον. Στο εστιατόριο του Μουσείου θα προσφέρονται γιαννιώτικα εδέσματα σε όλη τη διάρκεια της έκθεσης.