Η κατάρτιση του σχεδίου του προϋπολογισμού του 2024, οι επαφές με τις Βρυξέλλες για την άμεση εκταμίευση επιπλέον πόρων ύψους 5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας (για το αξιόχρεο της χώρας στις αξιολογήσεις του φθινοπώρου) και η υλοποίηση των προεκλογικών δεσμεύσεων για τις αυξήσεις των μισθών στο Δημόσιο και των συντάξεων είναι οι άμεσες προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης και του νέου οικονομικού επιτελείου.
Δηλαδή του Κωστή Χατζηδάκη, που θα αναλάβει καθήκοντα στον 6ο όροφο της οδού Νίκης, στην πυρίκαυστη ζώνη της περασμένης δεκαετίας, όπου παίχτηκε το δράμα της χρεοκοπίας και των μνημονίων. Ομως αρκετά πράγματα έχουν αλλάξει.
Ηδη, τα πρώτα μηνύματα τόσο για το αποτέλεσμα των εκλογών όσο και για την επιλογή του κ. Χατζηδάκη για τη θέση του υπουργού Οικονομικών αποτέλεσαν ένα σήμα σταθερότητας και επιμονής στην πολιτική των μεταρρυθμίσεων στην οικονομία, για τους ξένους οίκους αλλά και για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς στις Βρυξέλλες.
Και αυτό γιατί ο κ. Χατζηδάκης έχει διατελέσει ευρωβουλευτής από το 1994 (τότε ήταν ο τέταρτος νεότερος ευρωβουλευτής σε ολόκληρη την Ευρωβουλή) έως το 2007, όταν κατέβηκε στις εθνικές εκλογές και εξελέγη βουλευτής Β’ Αθηνών, για να ορκιστεί στη συνέχεια υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών στην τότε κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή. Στη συνέχεια διετέλεσε υπουργός Ανάπτυξης, υπουργός Ενέργειας, ενώ το τελευταίο του πόστο ήταν η καυτή καρέκλα του υπουργείου Εργασίας.
Η υποδοχή των οίκων
Η Standard & Poor’s, στην πρώτη μετεκλογική ανάλυσή της για την Ελλάδα επισημαίνει ότι οι δεύτερες ελληνικές εκλογές εξαλείφουν τους κινδύνους πολιτικού αδιεξόδου. «Το κεντροδεξιό κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας στην Ελλάδα εξασφάλισε την απόλυτη πλειοψηφία. Κατά συνέπεια, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις υπέρ της ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του χρόνου διεκπεραίωσης των υποθέσεων στα δικαστήρια και του εκσυγχρονισμού του ρυθμιστικού πλαισίου για τις κρατικές επιχειρήσεις.
Οι μεταρρυθμίσεις αποσκοπούν στη βελτίωση της ελκυστικότητας της Ελλάδας για επιχειρηματικές επενδύσεις. Τα αποτελέσματα των μεταρρυθμίσεων και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα θα αποτελέσουν βασικά κριτήρια για την επόμενη απόφασή μας σχετικά με την αξιολόγηση της Ελλάδας. Η επόμενη προγραμματισμένη αναθεώρηση της πιστοληπτικής μας αξιολόγησης για την Ελλάδα θα πραγματοποιηθεί στις 20 Οκτωβρίου 2023».
Η Moody’s, από την πλευρά της, επισημαίνει ότι «η εκλογική νίκη του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας είναι πιστωτικά θετική, διότι ανοίγει τον δρόμο για μια ακόμη τετραετία υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, η οποία θα διασφαλίσει τη συνέχεια στις δημοσιονομικές και οικονομικές πολιτικές».
«Ειδικότερα, η συνεχής εστίαση στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της υγείας του τραπεζικού τομέα, σε συνδυασμό με την εφαρμογή των ορόσημων και των μεταρρυθμίσεων στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης της Ελλάδας, θα στηρίξει την οικονομική ανάπτυξη. Σε συνδυασμό με τη δέσμευση για αύξηση των πρωτογενών πλεονασμάτων, η διατήρηση της τρέχουσας δημοσιονομικής και οικονομικής πολιτικής βελτιώνει τις προοπτικές για σημαντική μείωση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας» εξηγεί ο αμερικανικός οίκος.
Τα διαπιστευτήρια
Βέβαια, τα διαπιστευτήρια του νέου υπουργού Οικονομικών θα είναι το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2024, στο οποίο οι ξένοι περιμένουν να τεθεί στόχος ώστε το πρωτογενές πλεόνασμα να ξεπεράσει το 2%.
Σε αυτό θα βοηθήσουν οι προβλέψεις για ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας άνω του 2%. Ασφαλώς, προτεραιότητα του νέου υπουργού θα είναι και η ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να εκταμιευθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης επιπλέον πόροι ύψους 5 δισ. ευρώ, υπό μορφή χαμηλότοκων δανείων.
Τι θα γίνει με μισθούς, συντάξεις
Η κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2024 δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Και αυτό γιατί στις δαπάνες θα πρέπει να υπάρχουν προβλέψεις για το κονδύλι που θα αφορά στην αύξηση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, για την αναθεώρηση του ενιαίου μισθολογίου στο Δημόσιο θα απαιτηθούν 500-600 εκατ. ευρώ.
Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού θα υπάρχει και η πρόβλεψη για το κονδύλι που θα απαιτηθεί για την αύξηση των συντάξεων τουλάχιστον κατά 4%. Το ποσοστό αύξησης θα είναι ίσο με το μισό του αθροίσματος της αναμενόμενης αύξησης του ΑΕΠ (κοντά στο 3%) και του μέσου επιπέδου του πληθωρισμού (κοντά στο 5%) για το 2023.
Η ευρωπαϊκή εκστρατεία
Στη συνέχεια, θα ξεκινήσει η ευρωπαϊκή «εκστρατεία» του υπουργού στα γνώριμα λημέρια του, των Βρυξελλών. Το πρώτο και κύριο θα είναι η αναζήτηση συμμαχιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να διασφαλιστούν πρόσθετοι πόροι για την ανάπτυξη, σε συνδυασμό με την ελαστικότητα των στόχων για τη μείωση του δημοσίου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ, στις διαπραγματεύσεις για το αναθεωρημένο Σύμφωνο Σταθερότητας. Οι συζητήσεις δεν αναμένεται να καταλήξουν σε κάποιο χειροπιαστό αποτέλεσμα πριν από το 2024, έτσι ώστε οι νέοι κανόνες να ισχύσουν από το 2025.
Παράλληλα, το οικονομικό επιτελείο θα πρέπει να κινήσει άμεσα τις διαπραγματεύσεις για την επιτάχυνση της απορρόφησης των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης, προσπάθεια στην οποία θα εμπλακούν πολλά παραγωγικά υπουργεία.