Η αίθουσα του δικαστηρίου για τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο θέατρο Μπατακλάν στο Παρίσι ήταν γεμάτη, όπως σπάνια συμβαίνει από την αρχή της δίκης. Αλλά εξίσου σπάνιο είναι να εμφανίζεται ένας τέως πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας ενώπιον ενός δικαστηρίου ως μάρτυρας.
Ο Φρανσουά Ολάντ, πρώτος πολίτης της χώρας τον Νοέμβριο του 2015, κατέθεσε την Πέμπτη για όσα συνέβησαν εκείνη την ημέρα που σφράγισε τη θητεία του, έχοντας κληθεί από μια ένωση που εκπροσωπεί τα θύματα. Η κατάθεση κράτησε τέσσερις ώρες και κύλησε με ερωτήσεις συχνά άσχετες με το θέμα από τους κατηγόρους και συχνά οξείες από την υπεράσπιση.
Αρχισε όπως κάθε μάρτυρας, δηλώνοντας το ονοματεπώνυμο και την ημερομηνία γέννησής του. Επειτα, όπως περιγράφει το ρεπορτάζ του Monde, διάβασε ένα σύντομο κείμενο στο οποίο έθεσε το πλαίσιο της κατάθεσης. Τόνισε ότι η Γαλλία μάχεται κατά της τρομοκρατίας σε χώρες όπως το Μάλι, η Συρία και το Ιράκ, αλλά και ότι οι δράστες των επιθέσεων στο Παρίσι δεν τις διέπραξαν με αφορμή αυτόν τον πόλεμο, αλλά για να πλήξουν τον τρόπο ζωής των Γάλλων.
Αυτό που λέει ο Ολάντ είναι ακριβώς το αντίθετο από αυτό που υποστηρίζει ο Σαλάχ Αμπντεσλάμ, βασικός κατηγορούμενος και μοναδικός επιζών της ομάδας των τρομοκρατών που διέπραξε τις επιθέσεις. Από την πρώτη στιγμή λέει ότι οι επιθέσεις ήταν εκδίκηση για την επίθεση της Γαλλίας «κατά του Ισλαμικού Κράτους και των αξιών μας».
Ο Ολάντ τόνισε ωστόσο ότι η τρομοκρατική απειλή υπήρχε πριν από την επέμβαση της Γαλλίας στη Συρία και το Ιράκ. Την χρονολογεί στο καλοκαίρι του 2014 όταν ο ISIS έφτιαξε ένα πυρήνα για επιθέσεις κατά των Δυτικών και ειδικά κατά των «βρωμογάλλων», όπως είπε ο εκπρόσωπος των τρομοκρατών Αμπού Μοχάμεντ αλ-Αντνάνι. Περίπου τότε η Γαλλία αποφάσισε να επέμβει στο Ιράκ για να το βοηθήσει κατά των τρομοκρατών.
Το επόμενο καλοκαίρι, αυτό του 2015, η Γαλλία έλαβε πληροφορίες ότι ετοιμάζονται μεγάλες επιθέσεις κατά του εδάφους της και τότε αποφάσισε να βομβαρδίσει τα στρατόπεδα εκπαίδευσης τρομοκρατών στη Συρία.
Η υπεράσπιση επέμεινε στην ακριβή χρονικά σειρά των γεγονότων: πότε μίλησε ο Αλ-Αντνάνι για τους «βρωμογάλλους» και πότε έγιναν οι πρώτες γαλλικές επιθέσεις κατά των τρομοκρατών; Εντόπισε μια αντίφαση στα λεγόμενα του τέως προέδρου, αυτός όμως επισήμανε ότι τρομοκρατικές επιθέσεις είχαν γίνει και νωρίτερα και συγκεκριμένα στις 24 Μαΐου 2014, κατά του εβραϊκού μουσείου στις Βρυξέλλες.
Ακολούθησε έντονος διάλογος μεταξύ των δύο πλευρών για το αν υπήρξαν άμαχοι που σκοτώθηκαν στις γαλλικές επιθέσεις, με τον Φρανσουά Ολάντ να τονίζει ότι έδωσε ρητή εντολή να μην υπάρχουν παράπλευρες απώλειες, αλλά να μην μπορεί να επιβεβαιώσει ότι δεν υπήρξαν καθόλου. Ο τέως πρόεδρος είπε σε έντονο ύφος ότι η δικηγόρος της υπεράσπισης προσπαθούσε να «πατήσει» πάνω στην ύπαρξη αμάχων θυμάτων, κάτι που που θα μπορούσε να αιτιολογήσει τις επιθέσεις των τρομοκρατών στη Γαλλία.
Ο Ολάντ απέρριψε ακόμη και το επιχείρημα ότι οι ισλαμιστές είχαν στραφεί στον εξτρεμισμό έχοντας δει την κακομεταχείριση κρατουμένων από τους Αμερικανούς στη διαβόητη φυλακή του Αμπού Γκράιμπ στο Ιράκ ή στο Γκουαντάναμο. «Η Γαλλία φέρθηκε όπως όφειλε στους κρατουμένους της», τόνισε και επεσήμανε ότι είναι προς τιμήν της αυτή η δίκη στην οποία καταθέτει ακόμη και ένας πρόεδρος.
«Η δημοκρατία είναι πιο ισχυρή από τη βαρβαρότητα, αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους ήλθα εδώ», είπε χαρακτηριστικά.