Το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP), μια τετρακομματική συμμαχία αριστερών και οικολόγων, ήταν ο νικητής των γαλλικών κοινοβουλευτικών εκλογών της Κυριακής 7 Ιουλίου, καθώς εξέλεξε 182 βουλευτές στην Εθνοσυνέλευση των 577 εδρών.
Ποια είναι τα κόμματα που απαρτίζουν το NFP; Τι προτείνει; Ποια είναι τα βασικά του πρόσωπα; Και μπορούν να συνεχίσουν να συνεργάζονται; δίνει τις απαντήσεις. Σε ανάλυσή του ο Guardian δίνει τις απαντήσεις.
Ποια κόμματα απαρτίζουν το NFP;
Το μεγαλύτερο είναι η Ανυπότακτη Γαλλία (LFI) με επικεφαλής τον ριζοσπαστικό αριστερό Ζαν-Λικ Μελανσόν. Ιδρύθηκε το 2016 και χαρακτηρίζεται ως εκπρόσωπος της ριζοσπαστικής λαϊκιστικής Αριστεράς, καθώς στις βασικές του αρχές περιλαμβάνεται η πεποίθηση ότι τα παραδοσιακά κόμματα και πολιτικές οργανώσεις δεν υπηρετούν πλέον τη δημοκρατία.
Δεύτερο είναι το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS), το βασικό κεντροαριστερό κόμμα του Φρανσουά Μιτεράν και του Φρανσουά Ολάντ. Σοσιαλδημοκρατικό και φιλοευρωπαϊκό, ήταν για δεκαετίες το μεγαλύτερο κόμμα της γαλλικής Αριστεράς, αλλά πήρε λιγότερο από 2% στις προεδρικές εκλογές του 2022.
Το γαλλικό κόμμα των Πρασίνων (LE-EELV) είναι η πιο πρόσφατη εκδοχή ενός κινήματος που ιδρύθηκε το 1984. Εντάχθηκε σε κυβερνητικά σχήματα σε δύο διαφορετικές περιόδους: συμμετέχοντας σε μια αριστερή συμμαχία με το PS και τους κομμουνιστές το 1997, όταν ο τότε ηγέτης του Ντομινίκ Βουανέ έγινε υπουργός Περιβάλλοντος, και το 2012, επί προεδρίας Ολάντ.
Το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα (PCF), ένα από τα παλαιότερα της Ευρώπης, ήταν για πολύ καιρό η κύρια δύναμη της μεταπολεμικής γαλλικής Αριστεράς και εντάχθηκε στην κυβέρνηση του PS του Λιονέλ Ζοσπέν από το 1997 έως το 2002. Εξακολουθεί να στοχεύει στη νίκη επί του καπιταλισμού, αλλά ταυτόχρονα είναι άκρως ρεαλιστικό.
Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα του NFP;
Ενώ και τα τέσσερα κόμματα δήλωσαν ότι έχουν κάνει παραχωρήσεις προκειμένου να συνασπιστούν, το πρόγραμμα του NFP επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από εκείνο του ριζοσπαστικού LFI, συμπεριλαμβανομένων δεσμεύσεων σε προγράμματα που θα αύξαναν σημαντικά τις ήδη υψηλές δημόσιες δαπάνες της Γαλλίας.
Υπόσχεται να αναστρέψει τις αμφιλεγόμενες αλλαγές του Εμανουέλ Μακρόν στο ασφαλιστικό και να επαναφέρει την ηλικία συνταξιοδότησης στα 60 έτη (από 64). Επίσης, εξαγγέλει αύξηση των μισθών του δημόσιου τομέα· σύνδεση των μισθών με τον πληθωρισμό· ενίσχυση των παροχών στέγασης και νεολαίας· μείωση του φόρου εισοδήματος και της κοινωνικής ασφάλισης για τα χαμηλότερα εισοδήματα· και φόρο περιουσίας για τους πλούσιους.
Το NFP στοχεύει επίσης να αυξήσει τον κατώτατο μισθό, να χρηματοδοτήσει 500.000 δομές παιδικής μέριμνας, να περιορίσει τις τιμές των βασικών τροφίμων, την ηλεκτρική ενέργεια, το φυσικό αέριο και τη βενζίνη, να ενισχύσει τα πράσινα μέτρα –συμπεριλαμβανομένης της νομοθεσίας για την ουδετερότητα του άνθρακα έως το 2050– και να αναθεωρήσει την κοινή γεωργική πολιτική της ΕΕ.
Οσον αφορά την εξωτερική πολιτική, η συμμαχία έχει πει ότι θα απαιτήσει άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, θα αναγνωρίσει την Παλαιστίνη, θα «σταματήσει τον επιθετικό πόλεμο της Μόσχας» στην Ουκρανία, θα συνεχίσει να προμηθεύει όπλα το Κίεβο και θα «υπερασπιστεί ανελλιπώς την κυριαρχία και την ελευθερία του ουκρανικού λαού».
Πώς και τα πήγε τόσο καλά;
Τα ίδια τέσσερα κόμματα σχημάτισαν ένα παρόμοιο σύμφωνο, το Nupes, μετά τις προεδρικές εκλογές του 2022 και πριν τις επόμενες κοινοβουλευτικές εκλογές, κερδίζοντας λίγο περισσότερους από 150 βουλευτές. Η συμμαχία κατέρρευσε πέρυσι εξαιτίας συγκρούσεων μεταξύ προσωπικοτήτων και μεγάλων πολιτικών διαφορών.
Το NFP σχηματίστηκε βιαστικά, όταν ο Πρόεδρος Μακρόν αποφάσισε να διαλύσει το Κοινοβούλιο τον περασμένο μήνα, μετά τη βαριά ήττα του στρατοπέδου του στις ευρωπαϊκές εκλογές, και με την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση (RN) να κερδίζει πάνω από 30%.
Στον δεύτερο γύρο η συμμαχία επωφελήθηκε, εκτός από τους «δικούς» της, και από το «προοδευτικό-ρεπουμπλικανικό μέτωπο».
Προκειμένου να μη διασπαστεί η ψήφος κατά της RN, κάτι που θα οδηγούσε σε πιθανούς τριμερείς επαναληπτικούς γύρους, το NFP απέσυρε 132 υποψηφίους του που ήρθαν τρίτοι. Περισσότεροι από 80 κεντρώοι αποχώρησαν επίσης υπέρ των επικρατέστερων υποψηφίων του NFP.
Σύμφωνα με την Ipsos, το 54% των πολιτών που ψήφισαν υπέρ του συνασπισμού του Μακρόν (Μαζί) στον πρώτο γύρο και το 29% όσων ψήφισαν υπέρ των κεντροδεξιών Ρεπουμπλικανών (LR) μεταπήδησαν στο NFP όταν ο υποψήφιος της συμμαχίας ήταν από το PS, τους Πράσινους ή το Κομμουνιστικό Κόμμα.
Λιγότεροι έκαναν το ίδιο όταν ο υποψήφιος του NFP ήταν από το πιο ριζοσπαστικό LFI, αλλά οι αριθμοί παρέμειναν υψηλοί.
Μπορεί η συμμαχία να επιβιώσει αυτή τη φορά;
Το Nupes κατέρρευσε κυρίως λόγω του επιθετικού χαρακτήρα του Μελανσόν και των ολοένα και πιο ριζοσπαστικών θέσεών του, αλλά και λόγω βαθιών πολιτικών διαφορών σχετικά με την υποστήριξη στην Ουκρανία, τον πόλεμο στη Γάζα –το LFI αρνήθηκε να χαρακτηρίσει τη Χαμάς τρομοκρατική ομάδα– και την ΕΕ.
Ο 72χρονος ηγέτης του LFI είχε υποσχεθεί να πάρει μια δευτερεύουσα θέση στο NFP, αλλά φαίνεται ότι δεν τα κατάφερε, απαιτώντας την Κυριακή ο επόμενος πρωθυπουργός της Γαλλίας να προέλθει από τη συμμαχία και να εφαρμόσει «το μανιφέστο μας και μόνο το μανιφέστο μας», ακόμη και χωρίς πλειοψηφία.
Δεν κρύβει, μάλιστα, ότι θα ήθελε τη θέση αυτή για τον εαυτό του. Αλλά τα συχνά ξεσπάσματα οργής, οι επιθέσεις σε αντιπάλους, η αντανακλαστική στάση κατά των ΗΠΑ, η ευρωφοβία και –πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία– τα συχνά φιλικά προς τη Μόσχα σχόλιά του τον έχουν καταστήσει υπερβολικά τοξικό.
Ο Μελανσόν έχει επίσης αντιμετωπίσει κατηγορίες για αντισημιτισμό: πρόσφατα χαρακτήρισε τους παρευρισκόμενους σε μια διαδήλωση κατά του αντισημιτισμού «φίλους της άνευ όρων υποστήριξης της σφαγής στη Γάζας». Ο ίδιος αρνείται τις κατηγορίες.