Την Κυριακή, τα φώτα του πλανήτη στρέφονται στη Γλασκώβη, όπου ξεκινά η κρίσιμη 26η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα. Σε μία περίοδο, κατά την οποία μία σειρά από καταστροφές σε πολλές χώρες αποδίδονται στην κλιματική αλλαγή, και οι προβλέψεις για το μέλλον είναι δυσοίωνες, οι επιστήμονες θεωρούν την Cop26 την τελευταία ίσως ευκαιρία της ανθρωπότητας να προλάβει την κλιματική καταστροφή.
Οι Times του Λονδίνου εξηγούν την κρισιμότητα της διοργάνωσης με ορισμένες ερωταπαντήσεις.
Τι είναι η Cop26;
Τα αρχικά Cop, από τη φράση «διάσκεψη των ενδιαφερόμενων πλευρών», αντιπροσωπεύουν το εκτελεστικό σώμα της Σύμβασης-Πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή. Αυτή θα είναι η 26η ετήσια συνάντηση, όπου 197 χώρες καλούνται να λάβουν μέτρα για να σταματήσουν την κλιματική αλλαγή.
Η Διάσκεψη για το Κλίμα θα διεξαχθεί από τις 31 Οκτωβρίου έως τις 12 Νοεμβρίου στη Γλασκώβη. Η πρωτεύουσα της Σκωτίας θεωρείται μία από τις πιο πράσινες πόλεις της Ευρώπης και έχει βάλει στόχο να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2030.
Γιατί είναι τόσο σημαντική;
Ο Τζον Κέρι, αντιπρόσωπος των ΗΠΑ για το κλίμα, περιέγραψε την διάσκεψη ως την τελευταία καλή ευκαιρία για να αποτρέψει η ανθρωπότητα την κλιματική καταστροφή. Οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι είναι επιτακτική ανάγκη να ληφθούν μέτρα για να παραμείνει η μέση παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από τον ενάμισι βαθμό Κελσίου.
Η σημαντικότερη προηγούμενη Cop ήταν το 2015 στο Παρίσι, όπου οι χώρες υπέγραψαν την ομώνυμη συμφωνία, ώστε κάθε πέντε χρόνια την ανανεώνουν και να θέτουν ακόμα πιο φιλόδοξους στόχους για να συγκρατούν την αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από τους δύο βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προ-βιομηχανικά επίπεδα
Η Συμφωνία του Παρισιού εφαρμόστηκε το 2016. Νέοι στόχοι έπρεπε να προταθούν από τις χώρες στα τέλη του 2020, όμως πολλές δεν το έκαναν με την δικαιολογία της πανδημίας.
Η διάσκεψη θεωρείται η νέα προθεσμία για αυτές τις χώρες.
Ελπίζεται ότι η Cop26 θα καταλήξει σε συμφωνία ανάλογης σημασίας με αυτή του Παρισιού για να αντιμετωπιστούν με επιτυχία μερικές από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας.
Ποιοι θα είναι εκεί;
Περισσότεροι από 120 ηγέτες από όλο τον κόσμο θα παραστούν την δεύτερη και την τρίτη ημέρα, ενώ στη συνέχεια, θα αναλάβουν δράση οι υπουργοί Περιβάλλοντος και άλλοι αξιωματούχοι.
Ο πρίγκιπας Κάρολος θα μιλήσει, αλλά η βασίλισσα Ελισάβετ δεν θα καταφέρει να παραστεί λόγω των πρόσφατων θεμάτων υγείας της.
Επίσης, θα παρευρεθούν πολλοί από τους μεγαλύτερους επιχειρηματίες του πλανήτη.
Ομως, οι ηγέτες ορισμένων από τα πλέον ρυπογόνα κράτη δεν θα παραστούν, προς απογοήτευση των επιστημόνων -και όχι μόνο. Οι πρόεδροι της Ρωσίας, της Βραζιλίας, του Ιράν θα απέχουν, ενώ ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ δεν έχει ακόμα επιβεβαιώσει την παρουσία του.
Παρούσα θα είναι βέβαια η Γκρέτα Τούνμπεργκ μαζί με 150.000 διαδηλωτές που θα κατακλύσουν τους δρόμους της Γλασκώβης.
Δέκα χιλιάδες αστυνομικοί θα βρίσκονται επίσης εκεί από όλη τη Βρετανία.
Τι γίνεται στη διάρκεια της διάσκεψης;
Ο συνεδριακός χώρος χωρίζεται σε δύο ζώνες: την μπλε, όπου συναντώνται μόνο διαπιστευμένοι αξιωματούχοι, πολιτικοί και οργανισμοί, και την πράσινη, όπου συμμετέχει και το κοινό, σε μία σειρά από σεμινάρια, παρουσιάσεις, εκθέσεις και συναυλίες.
Τι πρέπει να αποφασίσουν;
Ο Μπόρις Τζόνσον έχει ζητήσει από τους συμμετέχοντες να δεσμευτούν ότι θα πετύχουν μηδενικές εκπομπές αερίων έως το 2050, κάτι όμως πολύ δύσκολο.
Πολλές ρυπογόνες χώρες, όπως η Ρωσία, η Κίνα και η Βραζιλία, έχουν θέσει ως στόχο το 2060. Η Κίνα πιέζει να μην συμπεριληφθεί η ημερομηνία στο τελικό κείμενο της διάσκεψης.
Η προστασία των δασών, των υγροβιότοπων και άλλων συλλεκτών άνθρακα θα είναι ένα από τα θέματα της διάσκεψης, καθώς μόνο το 3% των κεφαλαίων που επενδύονται για την κλιματική αλλαγή διατίθενται για την προστασία της φύσης.
Γιατί μισός βαθμός Κελσίου είναι τόσο σημαντικός;
Το 2018, η έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή ανέφερε ότι θα ήταν τεράστια η διαφορά μισού βαθμού στην αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας της Γης πριν το τέλος του 21ου αιώνα, δηλαδή ανάμεσα στους 2 βαθμούς Κελσίου και τον 1,5 βαθμό.
Αν η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προ-βιομηχανικά επίπεδα, η κλιματική αλλαγή θα είναι καταστροφική για την ανθρωπότητα. Το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού θα υποφέρει από ακραίους καύσωνες και σοβαρά προβλήματα υγείας, ενώ οι θάνατοι λόγω ζέστης θα φτάσουν σε νέα ύψη.
Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι θα πέσουν κάτω από το όριο της φτώχειας και θα πεινάσουν, καθώς οι καλλιέργειες καλαμποκιού, ρυζιού και σιτηρών θα πληγούν ανεπανόρθωτα από την ζέστη και την ξηρασία.
Επιπλέον, θα καταστραφεί το 99% των κοραλλιογενών υφάλων, θα μειωθούν δραματικά ή θα εξαφανιστούν οι πάγοι στην Αρκτική, και η στάθμη των θαλασσών θα ανέβει κατά 87 εκατοστά, πλημμυρίζοντας πολλές παράκτιες περιοχές.
Συγκριτικά, με αύξηση 1,5 βαθμού Κελσίου, η κλιματική αλλαγή θα είναι πολύ σοβαρή αλλά όχι τόσο ακραία με λιγότερους κινδύνους για τον άνθρωπο, μικρότερη μείωση των αποθεμάτων τροφής και πόσιμου νερού, χαμηλότερη στάθμη των ωκεανών και μικρότερη έκθεση σε ακραία ζέστη, ατμοσφαιρική ρύπανση και ασθένειες.