Η ζωή μετά τον Λευκό Οίκο ή τι κάνει ένας πρόεδρος των ΗΠΑ όταν παύει να κατέχει το αξίωμα. Σε επτά μήνες από τώρα, ο Μπαράκ Ομπάμα θα χρειαστεί να εγκαταλείψει το οβάλ γραφείο, επομένως θα είναι ελεύθερος να αναζητήσει δουλειά. Φευ, δεν είναι τόσο μεγάλος για να βγει στη σύνταξη και σίγουρα ούτε ο πρώτος τυχόντας για να αναζητήσει την επαγγελματική τύχη του στις αγγελίες των εφημερίδων.
Στις 13 Ιουνίου, σε μια συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στο αμερικανικό δίκτυο Bloomberg, είχε αφήσει να εννοηθεί ότι υπάρχει ενδεχόμενο να ενταχθεί σε μια ομάδα επιχειρηματιών και επενδυτών στη Σίλικον Βάλεϊ.
Είχε πει, συγκεκριμένα: «Εάν δεν είχα μπει στην πολιτική, θα ήθελα να είχα αρχίσει κάποιο είδος επιχείρησης. Τις ίδιες ικανότητες που ανέπτυξα κατά την προεκλογική καμπάνια μου, δουλεύοντας σε διαφορετικές ομάδες ανθρώπων, θα χρειαζόμουν και θα απολάμβανα στον ιδιωτικό τομέα. Η συζήτηση που έχω με τη Σίλικον Βάλεϊ είναι κάτι που με ικανοποιεί και βρίσκεται κοντά στα ενδιαφέροντά μου που είναι η επιστήμη και η οργάνωση».
Ο δρόμος προς τη Σίλικον Βάλεϊ δεν είναι άγνωστος για τους ισχυρούς «παίκτες» του πολιτικού παιγνίου στις ΗΠΑ. Πριν από τον Ομπάμα, το έχει πράξει ο πρώην υπουργός Αμυνας, Κόλιν Πάουελ, ο οποίος εντάχθηκε το 2005 στην εταιρεία Kleiner Perkins Caufield Byers, ενώ δύο χρόνια μετά το ίδιο έπραξε και ο πρώην αντιπρόεδρος Αλ Γκορ. Η πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, επί εποχής Τζορτζ Μπους, Κοντολίζα Ράις, συνεργάστηκε το 2012 με την εταιρεία Khosla Ventures. Πολυάριθμοι εκπρόσωποι του Κογκρέσου, αλλά και κορυφαίοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης έχουν βρει θέση σε κάποια επιχείρηση στην Bay Area.
Ο Ομπάμα έχει κάνει την απαραίτητη εξάσκηση για να μπει πιο εύκολα στη δουλειά. Τον Αύγουστο του 2015, είχε καλέσει στον Λευκό Οίκο τους 32 κορυφαίους επιχειρηματίες της χώρας. Εκεί γνώρισε τους ιδρυτές της εταιρείας PartPic, ένα ξεχωριστό app για την αναζήτηση ανταλλακτικών. Αίφνης, ο Ομπάμα έδειξε να ενδιαφέρεται πολύ για την επιχειρηματική δράση της εταιρείας. Κάποια άλλη στιγμή, ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής και ιδρυτής της εταιρείας AOL, Στιβ Κέις, παραδέχθηκε ότι όταν συνεργάστηκε με τον Ομπάμα πάνω σε διάφορες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, έμεινε έκθαμβος με τις ερωτήσεις που του έκανε ο αμερικανός πρόεδρος.
Ο αμερικανικός ιστότοπος Quarz απευθύνθηκε σε διάφορους επιχειρηματίες ρωτώντας τους το προφανές: θα μπορούσε ο Ομπάμα να ενταχθεί άμεσα σε μια επιχείρηση; Εχει τα προσόντα να το κάνει; Οι περισσότεροι απάντησαν πως θα μπορούσε άνετα να ενταχθεί άμεσα σε μια μεγάλη επιχείρηση, ενώ άλλοι σημείωναν τι πρέπει να προσέξει στη νέα του καριέρα.
Στα υπέρ του Ομπάμα εγγράφεται η πληθώρα των επαφών που έχει με κόσμο. Αν μη τι άλλο δεν θα του λείψουν ποτέ οι πελάτες. Και πάλι, όμως, δεν θα πρέπει να βιαστεί. Κι αυτό διότι στο χώρο των επιχειρήσεων μετρούν η ποιότητα των επαφών, η διαπραγμάτευση για θέματα που ο επιχειρηματίας γνωρίζει πολύ καλά, αλλά και η υπομονή.
Κατά τον διευθυντή της εταιρείας Obvious Ventures, Αντριου Μπιμπ, «Εχει πολλά πλεονεκτήματα ο Ομπάμα και μπορεί να γίνει πολύ καλός επενδυτής. Το δίκτυο επαφών είναι πολύ σημαντικό στη δουλειά μας». Κατά τον Σαχίν Φαρστσί της Lux Capital, τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα: «Το ότι είναι ο Ομπάμα δεν σημαίνει ότι μπορεί να βιάσει τα πράγματα. Δεν γίνεται να επαναπαυτεί στις δάφνες τους, αλλά θα πρέπει να βγει έξω και να συνομιλήσει με το δίκτυό του και να χαιρετήσει διά χειραψίας κάποιους από αυτούς».
Από την άλλη, όμως, ο Ομπάμα έχει δείξει ότι μπορεί να αποτελέσει μια δύναμη ενότητας, σύνθεσης και έμπνευσης. Το έκανε στα ενδότερα του Δημοκρατικού Κόμματος, αλλά και κατά τη διάρκεια της προεδρίας του. Βέβαια, και πάλι στο χώρο των επιχειρήσεων θα πρέπει να διευθύνει και να καθοδηγεί τους συνεργάτες του και όχι απλώς να τους λέει τι να κάνουν. Αυτή είναι η συμβουλή που του δίνει ο Αντριου Μπιμπ.
Ο Ομπάμα έχει να επιδείξει ως πρόεδρος σημαντικές επιτυχίες, αλλά και κάποιες χτυπητές ήττες. Μπορεί η Σίλικον Βάλεϊ να έχει φετιχοποιήσει την αποτυχία, εντούτοις οι νίκες… μυρίζουν καλύτερα. Και επ’ αυτού, ο πρόεδρος των ΗΠΑ κάτι γνωρίζει περισσότερο. Επιπλέον, άπαντες αναμένουν πως θα επενδύσει σε πρόσωπα που ξεφεύγουν αρκετά από τα στερεότυπα της Σίλικον Βάλεϊ.
Αλλωστε, και ο ίδιος απέχει αρκετά από την πλειοψηφία των μεγαλοστελεχών. Θα ανήκει στο μικρό 2% των στελεχών που είναι αφροαμερικανοί. Ο Ντέιβ ΜακΚλουρ, ιδρυτής 500 και πλέον startup εταιρειών, θεωρεί πως ο Ομπάμα θα κάνει κάποια λάθη, θα οδηγηθεί σε λανθασμένες επιλογές, αλλά τελικά αλλά θα προχωρήσει σε μια σειρά από σημαντικές επενδύσεις.
Κατά τον Τζος Γουλφ, εκ των ιδρυτών της εταιρείας Lux Capital, ο Ομπάμα θα πρέπει να ποντάρει, εν πολλοίς θα το κάνει, στο ότι είναι ανοιχτόμυαλος και άνθρωπος που δέχεται νέες ιδέες. Ολοι, πάντως, κατατείνουν στο ίδιο συμπέρασμα: δεν πρέπει με τίποτα να βιαστεί. Η πρακτική συμβουλή του Μπιμπ είναι η εξής: «Θα του έλεγα ότι τις πρώτες 100 ημέρες στο γραφείο δεν πρέπει να κάνει καμία συμφωνία. Καλό θα είναι να ακούσει τους πελάτες, τους επενδυτές και τους συνεργάτες του. Να κατανοήσει πλήρως τη δυναμική του να παίρνεις αποφάσεις για μια εταιρεία».
Από την μεριά του, ο Ρομπ Νέιλ του Πανεπιστημίου Singularity πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα και προτείνει στον Ομπάμα να μην περιορίσει τις δυνατότητές του μόνο σε μια εταιρεία της Σίλικον Βάλεϊ, αλλά να ασχοληθεί με τα ευρύτερα παγκόσμια προβλήματα αναζητώντας πόρους και επενδύσεις. «Οτιδήποτε έξω από αυτό το μεγάλο πλάνο θα είναι πολύ λίγο γι’ αυτόν. Κάπως έτσι θα συνεχίσει να μετασχηματίζει τον κόσμο». Επί του παρόντος, είναι πολύ νωρίς για να ξέρουμε τι θα κάνει ο Ομπάμα μετά τις 20 Ιανουαρίου 2017, οπότε και θα αποχωρήσει από το γραφείο του για να εισέλθει ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ. Το σίγουρο είναι ότι είναι φίλα προσκείμενος στην επιχειρηματική κοινότητα και στην κουλτούρα του επιχειρείν.