Η Τεχεράνη ζήτησε από το Λονδίνο την «άμεση απελευθέρωση» του πετρελαιοφόρου που κατασχέθηκε «παράνομα» στα ανοικτά του Γιβραλτάρ, καταγγέλλει την αναχαίτιση του πλοίου ως πράξη«πειρατείας» και απειλεί με αντίποινα.
Ανδρες του βρετανικού Βασιλικού Πολεμικού Ναυτικού μαζί με τις αρχές του Γιβραλτάρ, που αποτελεί βρετανικό έδαφος, κατέλαβαν το πλοίο νωρίς το πρωί της Πέμπτης, περίπου τέσσερα χλμ. νότια του βράχου του Γιβραλτάρ. Βρετανοί πεζοναύτες κατέβηκαν στο τάνκερ από ελικόπτερο.
Το υπό παναμαϊκή σημαία δεξαμενόπλοιο Grace 1, ρωσικής ιδιοκτησίας, φέρεται να μεταφέρει ιρανικό πετρέλαιο με προορισμό τη Συρία, παραβιάζοντας τις κυρώσεις που έχει επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ενωση σε βάρος της Δαμασκού.
Η περίεργη διαδρομή του τάνκερ
Ερωτηματικά εγείρει η περίεργη διαδρομή του τάνκερ, από τον Περσικό Κόλπο στη Μεσόγειο: δεν πέρασε από τη Διώρυγα του Σουέζ, όπως συνηθίζεται, αλλά έκανε τον περίπλου της Αφρικής για να φτάσει στη Μεσόγειο μέσω του Γιβραλτάρ και να κατευθυνθεί στη Συρία – μία τεράστια παράκαμψη.
Ο υπηρεσιακός υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας Ζοζέπ Μπορέλ ανέφερε ότι το Γιβραλτάρ κρατεί το τάνκερ Grace 1 κατόπιν αιτήματος των Ηνωμένων Πολιτειών προς την Βρετανία.
Ομως, το πλοίο παραβίασε το εμπάργκο της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατά της Συρίας και γι αυτό κρατείται, λένε οι Βρετανοί.
Αμερικανοί και Βρετανοί παρακολουθούσαν στενά το τάνκερ σε όλο του το ταξίδι, από τον Κόλπο στη Μεσόγειο. Είναι σαφές, αναφέρει το BBC, ότι οι Βρετανοί ενήργησαν για λογαριασμό της ΕΕ και όχι έπειτα από εντολή των ΗΠΑ.
Το περίεργο στην υπόθεση είναι η ασυνήθιστη διαδρομή που ακολούθησε το πλοίο από τον Περσικό Κόλπο στη Μεσόγειο. Τα σούπερ-τάνκερ περνούν από τα στενά της Διώρυγας του Σουέζ γιατί η απόσταση είναι πολύ μικρότερη από το να περάσουν από το Κέιπ Τάουν, στη Νότια Αφρική.
Συνήθως, επειδή στα Στενά του Σουέζ δεν χωρούν αυτά τα πλοία, γίνεται μεταφόρτωση του πετρελαϊκού τους φορτίου σε μικρότερα τάνκερ. Ακόμα και έτσι, ο χρόνος και το κόστος αυτής της διαδρομής είναι πολύ μικρότερα από την διέλευση από το νότιο άκρο της αφρικανικής ηπείρου.
Από ό,τι φαίνεται, το μήκους 330 μέτρων Grace 1 ακολούθησε τη δεύτερη διαδρομή για να ρίξει στάχτη στα μάτια Αμερικανών και Ευρωπαίων και να τους παραπλανήσει για τον προορισμό του, τις μεσογειακές ακτές της Συρίας.
Οι Αμερικανοί ενδιαφέρθηκαν για το τάνκερ καθώς θέλουν να αποτρέψουν τις πωλήσεις πετρελαίου από το Ιράν, που παραβιάζουν το αμερικανικό εμπάργκο.
Οταν όμως, το πλοίο εισήλθε σε ευρωπαϊκά ύδατα, στο Γιβραλτάρ, οι Βρετανοί αποφάσισαν να το σταματήσουν ως μέτρο εφαρμογής των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Συρίας.
Σύμφωνα με τις Αρχές του Γιβραλτάρ, τα στοιχεία που είχαν στη διάθεσή τους έδειχναν ότι το τάνκερ κατευθυνόταν στο διυλιστήριο Μπανίγιας, στη συριακό λιμάνι της Ταρτούς, στη Μεσόγειο.
Το διυλιστήριο ανήκει στο υπουργείο Πετρελαίου της Συρίας.
Διαμαρτυρία των Ιρανών στον βρετανό πρεσβευτή
Το ιρανικό αίτημα υποβλήθηκε την Πέμπτη το βράδυ στον πρεσβευτή της Βρετανίας στην Τεχεράνη, τον Ρομπ Μακέρ, ο οποίος κλήθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών, με την επισήμανση ότι το δεξαμενόπλοιο κατασχέθηκε «στα διεθνή ύδατα».
Κατά τη συνάντηση με τον Μακέρ στο υπουργείο, οι ιρανικές αρχές κατήγγειλαν ως «απαράδεκτη» την αναχαίτιση του δεξαμενοπλοίου και κάλεσαν το Λονδίνο «να απελευθερώσει άμεσα» το πλοίο, «δεδομένου ότι κρατείται έπειτα από αίτημα των Ηνωμένων Πολιτειών, σύμφωνα με τις πληροφορίες που είναι τώρα διαθέσιμες».
«Επιμένοντας στο γεγονός ότι το πετρελαιοφόρο έπλεε στα διεθνή ύδατα, (η Τεχεράνη) περιέγραψε τη δράση του βρετανικού Ναυτικού ως πειρατεία και υπογράμμισε πως η Βρετανία δεν είχε κανένα δικαίωμα να επιβάλει πέραν της επικράτειάς της τις δικές της μονομερείς κυρώσεις ούτε αυτές της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε βάρος άλλων χωρών».
Αυτός ο τρόπος δράσης είναι «απόλυτα ταυτόσημος με τη βάναυση πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών εναντίον της οποίας οι ευρωπαϊκές χώρες ανέκαθεν διαμαρτύρονταν», προσθέτει το ιρανικό υπουργείο.
Στην ανακοίνωση προστίθεται πως «επιδόθηκαν στον βρετανό πρεσβευτή έγγραφα για το πετρελαιοφόρο και το φορτίο του που δείχνουν πως ο πλους του ήταν απολύτως νόμιμος».
Με αντίποινα απειλούν οι Ιρανοί
Σε μήνυμά του στο Twitter, ο Μοχσέν Ρεζαΐ, ένας υψηλόβαθμος ιρανός αξιωματούχος και ταγματάρχης των Φρουρών της Επανάστασης, αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο το Ιράν να προχωρήσει σε αντίποινα εις βάρος της Βρετανίας.
«Στα 40 χρόνια της ιστορίας της, η Ισλαμική Επανάσταση δεν προκάλεσε καμία ένταση, αλλά αντιμέτωπη με την αλαζονεία, δεν δίστασε ποτέ να ανταποδώσει», προειδοποίησε ο Ρεζαΐ.
«Αν η Βρετανία δεν αφήσει ελεύθερο το ιρανικό πετρελαιοφόρο, οι αρμόδιες αρχές έχουν καθήκον να δράσουν αναλόγως και να συλλάβουν και να κατασχέσουν ένα βρετανικό πετρελαιοφόρο», πρόσθεσε.
Ανακρίνεται το πλήρωμα
Οι Αρχές ανακρίνουν το πλήρωμα του δεξαμενόπλοιου ως αυτόπτες μάρτυρες και όχι ως υπόπτους, σε μια προσπάθεια να διευκρινιστεί το φορτίο του πλοίου και ο τελικός του προορισμός, δήλωσε εκπρόσωπος του Γιβραλτάρ.
Ο εκπρόσωπος προσέθεσε ότι τα 28 μέλη του πληρώματος που παραμένουν στο σούπερ τάνκερ Grace 1 είναι κυρίως Ινδοί, αλλά μεταξύ τους υπάρχουν και μερικοί Πακιστανοί και Ουκρανοί. Η αστυνομία και τελωνειακοί παραμένουν πάνω στο πλοίο προκειμένου να διεξάγουν έρευνα, όμως το βρετανικό Πολεμικό Ναυτικό έχει αποχωρήσει.
Αν οι αξιωματούχοι του Γιβραλτάρ δεν καταφέρουν να καθορίσουν τις επόμενες ημέρες τη φύση του φορτίου του Grace 1 ή τον τελικό του προορισμό, ενδέχεται να ζητήσουν την άδεια δικαστηρίου να το κρατήσουν για περισσότερο χρονικό διάστημα.
Ουάσινγκτον: «Υπέροχα νέα»
Η σύλληψη είναι «υπέροχα νέα», δήλωσε ο αμερικανός σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Τζον Μπόλτον.
«Η Αμερική και οι σύμμαχοί μας θα συνεχίσουν να αποτρέπουν τα καθεστώτα της Τεχεράνης και της Δαμασκού από το να βγάζουν κέρδος από αυτό το παράνομο εμπόριο», είπε με tweet του ο Μπόλτον.
