Προσωπικότητες μεταξύ των οποίων ο Πικάσο και ο Οργουελ συγκαταλέγονταν σε εκείνους που κάποτε σύχναζαν στη δενδρόφυτη Λα Ράμπλα της Βαρκελώνης, ενώ ο ποιητής Λόρκα την επαινούσε εκφράζοντας την ελπίδα ο διάσημος πεζόδρομος της πόλης να συνεχίσει να υπάρχει για πάντα. Ωστόσο, ορισμένοι θα προτιμούσαν τώρα τον αφανισμό της λεωφόρου-σύμβολο του μαζικού τουρισμού και της φθηνής μπύρας, σύμφωνα με τους Times.
Η εικόνα του δρόμου, της πλέον αξιοσημείωτης τουριστικής αρτηρίας σε μια πόλη που προσελκύει περισσότερους από 27 εκατ. επισκέπτες ετησίως, είναι ενδεικτική των ζητημάτων που έχει προσπαθήσει να αντιμετωπίσει η Αντα Κολάου κατά τη διάρκεια της οκταετούς θητείας της ως δημάρχου. Παράλληλα, καταδεικνύει ένα ευρύτερο αρνητικό κλίμα που μοιάζει να κυριεύει την πόλη, κατά το ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας.
Η Κολάου έκλεισε χιλιάδες παράνομα τουριστικά διαμερίσματα που ενοικιάζονταν μέσω ιστοτόπων όπως η Airbnb και απαγόρευσε την έκδοση επιπλέον αδειών για βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Επίσης, περιόρισε τον αριθμό των κλινών των ξενοδοχείων στην πόλη και απαγόρευσε το άνοιγμα νέων ξενοδοχείων στο κέντρο της. Πλέον, η δήμαρχος θέλει να μειώσει τις αφίξεις κρουαζιερόπλοιων στο λιμάνι της πρωτεύουσας της Καταλονίας, ενώ αντιτίθεται και στην επέκταση του αεροδρομίου.
«Η μεγάλη πρόκληση είναι ο τουρισμός. Η Βαρκελώνη είναι μια πολύ πυκνοκατοικημένη πόλη, περικυκλωμένη από βουνά και θάλασσα, με περιορισμένο χώρο. Δεν μπορούμε να δεχτούμε άπειρους τουρίστες. Πρέπει να υπάρχει μια αίσθηση ορίων και τάξης», δήλωσε χωρίς περιστροφές στους Times η Κολάου. «Χρειαζόμαστε σπίτια. Και θέλουμε στο κέντρο να ζούν οι κάτοικοι».
Για τους επικριτές της, η 48χρονη δήμαρχος είναι μία αριστερή «ταραξίας», υπεύθυνη για την «παρακμή» της Βαρκελώνης. Ισχυρίζονται, κατά τους Times, ότι η πολιτική της σε ό,τι αφορά τον τουρισμό έχει βλάψει την οικονομία, ότι οι «πράσινες ζώνες» που επέβαλε επιδείνωσαν την κυκλοφοριακή συμφόρηση και ότι, τελικά, επί της θητείας της η Βαρκελώνη εξελίχθηκε σε μια πιο βρόμικη και λιγότερο ασφαλή πόλη.
Εχοντας πληγεί από τα γεγονότα του 2017, οπότε και έλαβε χώρα η αποτυχημένη απόπειρα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, η Βαρκελώνη έχασε τη θέση της ως η κορυφαία οικονομική δύναμη της χώρας, από τη Μαδρίτη.
«Επιβάλαμε τάξη σε έναν χαοτικό τουρισμό που ήταν εκτός ελέγχου, βάλαμε σε προτεραιότητα το ζήτημα της στέγασης, αντιμετωπίσαμε το πρόβλημα του πλήθους των αυτοκινήτων και της ρύπανσης στην πόλη», επιμένει η Κολάου. Τώρα «πρέπει να εδραιώσουμε όσα πετύχαμε τα τελευταία οκτώ χρόνια, θέτοντας τη Βαρκελώνη στην πρωτοπορία των πόλεων που θέλουν να ηγηθούν του μέλλοντος, καταπολεμώντας την κλιματική κρίση, την κρίση της αγοράς ακινήτων και την αποφυγή της διάλυσης του κοινωνικού ιστού», συνέχισε η πρώην ακτιβίστρια με τα t-shirt, που κάποτε σύρθηκε από τα ΜΑΤ σε μια διαδήλωση, επιβεβαιώνοντας τη φήμη ότι υπερασπίζεται σθεναρά τα πιστεύω και τα έργα της.
Ωστόσο, σύμφωνα με μια δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο, ποσοστό μεγαλύτερο του 66% των κατοίκων της Βαρκελώνης δήλωσε ότι οι συνθήκες διαβίωσης στην πόλη επιδεινώθηκαν το 2022, με την ασφάλεια και την καθαριότητα να ξεχωρίζουν μεταξύ των κύριων ζητημάτων που φαίνεται να απασχολούν τους δημότες.
Η δήμαρχος σχολίασε ότι η εν λόγω έρευνα αντικατοπτρίζει την αίσθηση του κόσμου για το ζήτημα της ασφάλειας και όχι την πραγματικότητα, επικαλούμενη πρόσφατες στατιστικές της αστυνομίας, κατά τις οποίες οι κλοπές και οι βίαιες ληστείες στους δρόμους παρουσίασαν μείωση. Μάλιστα, έστρεψε εκ νέου την προσοχή στους τουρίστες. «Μια πόλη που έχει τόσο πολύ τουρισμό προσελκύει ένα συγκεκριμένο είδος εγκλήματος, τις ληστείες και τις κλοπές, πάνω από όλα. Πρόκειται για τα εγκλήματα με τη μεγαλύτερη συχνότητα», ανέφερε.
Παραδέχθηκε, από την άλλη, το πρόβλημα με την καθαριότητα της μεγάλης πόλης, αν και συμπλήρωσε πως οφειλόταν στην αλλαγή του εργολάβου που παρείχε τη σχετική υπηρεσία.
Η Κολάου δέχεται πυρά και για την πλέον εμβληματική πολιτική της, αυτή της ανάπλασης του κέντρου της Βαρκελώνης – πρόκειται για ένα δεκαετές σχέδιο που μεταφέρει πολλά αστικά τετράγωνα εκτός κυκλοφορίας Ι.Χ. και εισάγει ποδηλατοδρόμους, χώρους παιχνιδιού και χώρους πρασίνου.
Με έκταση 100 τ. χλμ. και 1,6 εκατ. κατοίκους, η Βαρκελώνη είναι μια από τις πυκνότερες πόλεις της Ευρώπης. «Δεν μπορούμε να ζήσουμε με τη ρύπανση. Πρέπει να μειώσουμε την κίνηση. Εχουμε πολλές χιλιάδες πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο στη Βαρκελώνη εξαιτίας της ρύπανσης. Αυτό μας υποχρεώνει να δράσουμε», εξηγεί η δήμαρχος. «Φυτεύουμε 8.000 δέντρα και σε οκτώ χρόνια έχουμε δημιουργήσει 80 εκτάρια νέων χώρων πρασίνου».
Η πρώτη φάση του σχεδίου ανάπλασης του κέντρου ολοκληρώθηκε το 2016 και χαιρετίστηκε από πολλούς ως μια πρωτοποριακή λύση απέναντι στα σύγχρονα προβλήματα της εποχής. Σήμερα, όμως, οι κάτοικοι της πόλης είναι μάλλον διχασμένοι ως προς το ζήτημα αυτό, σύμφωνα με μια έρευνα κοινής γνώμης που διενεργήθηκε τον Ιανουάριο.
Κάποιοι λένε ότι το φιλόδοξο σχέδιο της Κολάου έχει προκαλέσει προβλήματα στις μετακινήσεις των κατοίκων της πόλης, ιδιαίτερα στους εργαζομένους που καθημερινά κινούνται προς το κέντρο εκκινώντας από φτωχότερες περιοχές πέριξ αυτού, έγραψαν οι Times.
«Αν κανείς θέλει να αλλάξει την υποδομή της πόλης, πρέπει πρώτα να διεξαχθεί μια υγιής συζήτηση για το θέμα», σχολίασε με νόημα ο καθηγητής στο IESE Business School της Βαρκελώνης, Τζόρντιο Κανάλς. «Η πολιτική που εφαρμόστηκε ήταν μάλλον μέτρια».
Σύμφωνα με τον Κανάλς, η δήμαρχος λαϊκίζει, ικανοποιώντας αιτήματα που της αποφέρουν τη συμπάθεια πολλών πολιτών, όπως ο διπλασιασμός των ποδηλατοδρόμων, αλλά ούσα κατά βάση μέρος της «Βαρκελώνης του όχι», περιόρισε τις επενδύσεις και τα μεγάλα έργα υποδομής στην πόλη. Μαζί με το αυτονομιστικό κίνημα –για το οποίο δεν μιλάει πλέον, πιθανότητα ενόψει των εκλογών–, η στάση της οδήγησε στη μείωση των άμεσων ξένων επενδύσεων στη Βαρκελώνη, υποστήριξε, παραπέμποντας στο παράδειγμα του αεροδρομίου.
Πράγματι, η Κολάου είναι απολύτως αντίθετη στην επέκτασή του, όπως προαναφέρθηκε. «Η κεντρική κυβέρνηση λέει ότι το σχέδιο θα αύξανε τους επισκέπτες από τα 50 στα 70 εκατ. Περίπου 20 εκατ. περισσότεροι επισκέπτες, που θα είναι βασικά τουρίστες. Πού θα πάνε; Οι πολίτες της Βαρκελώνης δεν θα έχουν χώρο», ανέφερε υπερασπιζόμενη τη θέση της.
Ο κύριος αντίπαλός της, ο 79χρονος Σαβιέ Τρίας, ο οποίος επίσης έχει υπηρετήσει ως δήμαρχος της Βαρκελώνης, εμφανιζόταν να τα πηγαίνει οριακά καλύτερα από την Κολάου στις δημοσκοπήσεις, και να ετοιμάζει την επιστροφή του στον δημαρχιακό θώκο. Η Βαρκελώνη, είπε πρόσφατα, «δεν ακούγεται καλά. Είναι σαν μια μεγάλη ορχήστρα με κακό μαέστρο και κακή παρτιτούρα».
Το άμεσο μέλλον της πόλης, αλλά και της Κολάου, θα κριθεί πλέον στις δημοτικές εκλογές του Μαΐου, με τη νυν δήμαρχο να ελπίζει ότι θα εξασφαλίσει μια τρίτη θητεία.