Η είδηση είναι γνωστή εδώ και περίπου ένα μήνα. Δεκάδες δεξαμενόπλοια φορτωμένα με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) περιμένουν ακινητοποιημένα γύρω από την Ευρώπη. Και ήρθε όπως φαίνεται η ώρα να μάθουμε τον βασικό λόγο πίσω από το περίεργο αυτό φαινόμενο. Με βάση αναλυτικό ρεπορτάζ των Financial Times (FT), η αιτία δεν είναι μόνο η έλλειψη τερματικών εκφόρτωσης στην Γηραιά Ηπειρο, ούτε τα επαρκή για την ώρα αποθέματα των Ευρωπαίων ή ο καλός καιρός που μείωσε την κατανάλωση. Είναι πρώτα και κύρια η πτώση της τιμής που αποθαρρύνει την εκφόρτωση!
Για τον λόγο αυτό, περισσότερα από 30 πλοία κάθονται και περιμένουν στη θάλασσα την άνοδο της τιμής του φυσικού αερίου και τη στιγμή που οι αγοραστές του προϊόντος θα πέσουν στην ανάγκη τους ώστε οι εταιρείες εμπορίας να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους. Τα εν αναμονή φορτία υπολογίζεται ότι αξίζουν συνολικά πάνω από τα 2 δισ. δολάρια.
Το «ποντάρισμα» στηρίζεται σε εκτιμήσεις ότι η φθινοπωρινή υποχώρηση των τιμών που προκλήθηκε από τις έγκαιρες προμήθειες των Ευρωπαίων και τον ζεστό καιρό θα αποδειχθεί παροδική. Ετσι, κατά τους δύο τελευταίους μήνες o αριθμός των πλοίων που δουλεύουν στο ρελαντί ή πλέουν αργά γύρω από τη βορειοδυτική Ευρώπη και την Ιβηρική Xερσόνησο έχει διπλασιαστεί. Διότι -εκτός από τον Πούτιν- όσοι εμπορεύονται LNG και ελέγχουν το πώς θα κινηθούν τα δεξαμενόπλοια περιμένουν να κρυώσει ο καιρός, να μειωθούν τα αποθέματα που έχουν συγκεντρώσει οι Ευρωπαίοι και να ανέβουν οι τιμές. Και 30 ακόμη πλοία βρίσκονται καθοδόν. Διασχίζουν αυτές τις μέρες τον Ατλαντικό και αναμένεται να «στηθούν» στην ουρά ενόψει του χειμώνα.
Ολα αυτά συμβαίνουν βέβαια γιατί τα φορτία με LNG έχουν αντικαταστήσει το ρωσικό φυσικό αέριο που έφτανε στην Ευρώπη μέσω των αγωγών από τη Ρωσία, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και των εκβιασμών του Πούτιν.
Στο τέλος Οκτωβρίου, οι δεξαμενές αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Ευρώπη είχαν γεμίσει σε ποσοστό 94%, με το Βέλγιο να φτάνει το 100%, τη Γαλλία το 99% και τη Γερμανία το 98%. Κάτι αντίστοιχο συνέβη και από πλευράς της βιομηχανίας πετρελαίου κατά την κορύφωση της κρίσης του κορονοϊού το 2020. Τότε, η υπερεπάρκεια αργού πετρελαίου οδήγησε τους παραγωγούς του προϊόντος στην απόφαση να παρκάρουν το πετρέλαιό τους σε πλοία που χρησιμοποιήθηκαν ως πλωτές αποθήκες εν αναμονή της αύξησης των τιμών.
Και σήμερα πώς πάνε οι τιμές του LNG; Μένουν ακόμα συγκριτικά χαμηλά αλλά όσο περνούν οι μήνες όλα δείχνουν ότι θα αρχίσουν να ανεβαίνουν. Για παράδειγμα, τα ολλανδικά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για παράδοση φυσικού αερίου τον Νοέμβριο κινήθηκαν στην αγορά πέριξ των 85 ευρώ ανά μεγαβατώρα —περίπου 70% χαμηλότερα από το υψηλότερο σημείο που σκαρφάλωσε η τιμή στο τέλος Αυγούστου.
Η αγορά βιώνει αυτή τη στιγμή το φαινόμενο που περιγράφεται με τον όρο «contango». Αυτό συμβαίνει όταν η τιμή ενός συμβολαίου μελλοντικής εκπλήρωσης για παράδοση μετά από κάποιους μήνες είναι υψηλότερη από την τιμή για ταχύτερη παράδοση. Πιο απλά, συμφέρει η καθυστέρηση. Εν προκειμένω, η αναμονή για την παράδοση ενός φορτίου τον Ιανουάριο αντί για τον Νοέμβριο, μπορεί να μεταφραστεί σε κέρδος δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων.
Ηδη τα συμβόλαια για παράδοση τον Δεκέμβριο κινούνται 30% ψηλότερα από τα συμβόλαια του Νοεμβρίου, ενώ για τον Ιανουάριο οι τιμές κινούνται περίπου 35% πιο ψηλά από τον Νοέμβριο. Αρα υπάρχει σαφέστατο οικονομικό κίνητρο για τους ιδιοκτήτες των φορτίων να καθυστερήσουν τις παραδόσεις και να κρατάνε τα δεξαμενόπλοια αρόδο.
Χαμένoι από τον ανταγωνισμό με την Ευρώπη για τη εξασφάλιση των διαθέσιμων φορτίων LNG βγαίνουν αυτή τη στιγμή οι ασιάτες αγοραστές, όπως το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές, αλλά από πιο ισχυρές χώρες, όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα. Η τιμή αναφοράς για το LNG της Ασίας κινείται πάνω από την ευρωπαϊκή τιμή τις τελευταίες εβδομάδες. Θεωρητικά, αυτό θα αποτελούσε κίνητρο για τους εμπόρους του προϊόντος να στείλουν τα φορτία τους στην Ασία. Ωστόσο φαίνεται ότι δεν επαρκούν τα δεξαμενόπλοια και τα περισσότερα φορτία τα έχουν δεσμεύσει ήδη οι Ευρωπαίοι. Και ως εκ τούτου, η αναμονή για υψηλότερες τιμές στην Ευρώπη κρίνεται πιο συμφέρουσα από το μακρύ ταξίδι προς την Ανατολή.