Η επίθεση με χημικά στην Ντούμα της Συρίας, μέσα από τα μάτια των επιζώντων. Και όταν πρόκειται για τα ανοιχτόχρωμα μάτια ενός 7χρονου κοριτσιού, της Μάσα, που μαζί με τη δίδυμη αδερφή της, τον αδερφό και τους γονείς της έδωσαν τη δική τους μάχη προκειμένου να κρατηθούν ζωντανοί μέσα στη θανατερά μολυσμένη με χημικά ατμόσφαιρα της Ντούμα, ξαφνικά οι άνθρωποι αυτοί αποκτούν υπόσταση για όλη την υφήλιο. Δεν είναι μόνο αριθμοί, αλλά πλάσματα που πάλεψαν να επιζήσουν ενώ γύρω τους υπήρχαν νεκροί και ετοιμοθάνατοι.
Το αποκλειστικό αφιέρωμα των Sunday Times στις ιστορίες των επιζώντων συγκλονίζει. Η κεντρική φωτογραφία, με την 34χρονη Αμάνι να κρατά στην αγκαλιά της την κόρη της Μάσα, ενώ δίπλα της βρίσκεται και η δίδυμη αδερφούλα της, Μαλάζ, προκάλεσε αίσθηση παγκοσμίως. Κυρίως χάρη στο διαπεραστικό και γεμάτο απορία βλέμμα της Μάσα.
Η Αμάνι μίλησε στους Times για την ανατριχιαστική περιπέτεια που βίωσαν, και από την οποία επιβίωσαν οικογενειακώς. Το Σάββατο της 7ης Απριλίου, από τις 6 το απόγευμα, η Αμάνι και ο σύζυγός της Ντιαά Μοχάμεντ κρύβονταν μαζί με τις δίδυμες κόρες τους και τον γιο τους σε ένα υπόγειο στην Ντούμα, μαζί με άλλους 75 γείτονές τους, καθώς περίμεναν άλλη μια νύχτα βομβαρδισμών από το καθεστώς του Ασαντ.
«Οι βόμβες ακούγονταν πιο δυνατά από κάθε άλλη φορά εκείνο το βράδυ» θυμάται η Αμάνι. «Και η σκόνη κάλυπτε τα πάντα» συνεχίζει. «Μετά όλα ήταν ήσυχα και ύστερα από λίγο ακούσαμε δύο δυνατούς ήχους, αλλά δεν έμοιαζαν με έκρηξη. Ηταν σαν κάτι να έπεσε κάτω. Ακολούθησε ένας θόρυβος σαν κάτι να σφυρίζει».
Δύο άντρες προσφέρθηκαν να πάνε και να δουν τι είχε συμβεί. Δευτερόλεπτα μετά, επέστρεψαν έντρομοι στο υπόγειο φωνάζοντας: «Αέρια! Αέρια! Ολοι έξω!».
Ολοι όσοι βρίσκονταν στο υπόγειο, ήξεραν πολύ καλά τι θα επακολουθούσε εξαιτίας των αερίων. Μία αντίστοιχη επίθεση το 2013 είχε ως αποτέλεσμα να πεθάνουν περίπου 1.400 άτομα κοντά στην Γκούτα.
Η Αμάνι άρπαξε τη μικρή Μάσα και άρχισε να τρέχει. Ο άντρας της, αδύναμος λόγω διαβήτη, δεν μπορούσε να σηκώσει τη μικρή Μαλάζ, έτσι ανέλαβε να το κάνει ο γιος τους. Οσο η Αμάνι ανέβαινε, έβλεπε λευκό αέριο και πυκνή σκόνη να κατεβαίνει καλύπτοντας τα πάντα. Εβρεξε το στόμα τής Μάσα με νερό. Οι άνθρωποι εκεί είναι πλέον εκπαιδευμένοι, ξέρουν τα βασικά που πρέπει να κάνουν προκειμένου να προφυλαχθούν. Το αν θα καταφέρουν τελικά να επιζήσουν, είναι μια άλλη ιστορία.
«Το αέριο έκαιγε σαν πολύ καυτερό πιπέρι στο στόμα μου. Εβηχα και έκανα εμετό. Κανείς δεν μπορούσε να αναπνεύσει. Γύρω μου άνθρωποι έπεφταν κάτω ανήμποροι να συνεχίσουν» θυμάται η Αμάνι.
Κάποια στιγμή, η γυναίκα δεν είχε άλλες δυνάμεις και έπεσε και εκείνη στο πάτωμα. Η μικρούλα Μάσα ξάπλωσε δίπλα στη μαμά της, έχοντας αφρούς στις γωνίες του στόματός της.
«Δεν υπήρχε αρκετό οξυγόνο. Δεν μπορούσα να ελέγξω το σώμα μου. Ετρεμα όλη την ώρα» λέει στους Times η Αμάνι. Τον άντρα, τον γιο και την άλλη κόρη της τους βρήκε έπειτα από ώρα. Είχαν καταρρεύσει και είχαν μείνει στον δεύτερο όροφο του κτιρίου, χωρίς να έχουν δύναμη να συνεχίσουν. Ευτυχώς όμως είχαν τις αισθήσεις τους.
Με ό,τι απόθεμα δύναμης τους είχε απομείνει και μέσα σε ένα κλίμα απόλυτου πανικού, κατάφεραν τελικά να βγουν έξω, στον δρόμο. Το σκηνικό ήταν εξίσου εφιαλτικό. Κάποιοι γείτονές τους έκλαιγαν πάνω από τα σώματα συγγενών τους, ενώ αφρός έβγαινε από το στόμα τους. Κάποιοι άλλοι έριχναν νερό στο πρόσωπο όσων είχαν ακόμη τις αισθήσεις τους. Ηταν το μόνο που μπορούσε κάπως να τους ανακουφίσει.
Η Αμάνι τηλεφώνησε σε γείτονες και φίλους για να τους προειδοποιήσει για τα φονικά αέρια. Για κάποιους όμως ήταν ήδη πολύ αργά. «Από το δικό μας υπόγειο, πέθαναν μόνο τρεις άνθρωποι, επειδή οι δύο άντρες που ανέβηκαν πάνω μας ειδοποίησαν εγκαίρως. Από το διπλανό καταφύγιο όμως, πέθαναν ακαριαία. Δεν πρόλαβαν καν να αντιδράσουν» εξιστορεί κλαίγοντας.
Παραπατώντας και ασθμαίνοντας, η πενταμελής οικογένεια κατάφερε να φτάσει σε μια κλινική. Ηταν ήδη γεμάτη από ανθρώπους νεκρούς ή ετοιμοθάνατους. Τα πιο σοβαρά περιστατικά, υποβοηθούνταν με οξυγόνο, όλους τους υπόλοιπους τους ψέκαζαν με νερό, ελπίζοντας ότι κάπως θα βοηθούσε. Στα δίδυμα κοριτσάκια, που μετά βίας μπορούσαν να αναπνεύσουν, έκαναν ενέσεις.
«Κάποια στιγμή είδα μια γιατρό. Εβαλε τα κλάματα γιατί χρειαζόταν φάρμακα για 40 ασθενείς και εκείνη είχε μόνο για τρεις» λέει ο 50χρονος Ιμπραήμ, ένας ακόμη από τους επιζώντες. Οσοι μίλησαν στους Times απαρίθμησαν τα ίδια ακριβώς συμπτώματα: αδυναμία να ελέγξουν τα άκρα τους, λευκοί αφροί στο στόμα, έντονος βήχας, εμετός και επίμονος πονοκέφαλος. Οπως επιβεβαιώνουν οι γιατροί, όλα αυτά αποτελούν απόδειξη επίθεσης με χημικά.
Οι περισσότεροι είπαν ότι τα αέρια μύριζαν σαν χλωρίνη, ή σαν μπαταρία αυτοκινήτου. Πολύς κόσμος εξακολουθεί να υποφέρει, καθώς τα ρούχα και τα υπάρχοντά τους είχαν μολυνθεί από τα χημικά. Οι γιατροί τους συμβούλεψαν να πλύνουν καλά όλα τα ρούχα τους.
«Συνεχίζαμε να νιώθουμε έντονη αδιαθεσία, επειδή είχαμε αφήσει τις τσάντες με τα ρούχα μας κάτω στο υπόγειο και είχαν μολυνθεί» λέει η Αμάνι. Η μικρή Μάσα, παρατηρούσε τον μπαμπά της, ο οποίος έβαλε βαθιά το χέρι σε μια σακούλα με ρούχα και έβγαλε από μέσα το αγαπημένο της μοβ μπλουζάκι. «Μυρίζει χλωρίνη. Δεν πρόκειται να το ξαναφορέσεις» της είπε. Στη φωτογραφία, τα δύο κορίτσια πόζαραν κρατώντας αγκαλιά από ένα λούτρινο ζωάκι. Τα λιγοστά υπάρχοντά τους λιγόστεψαν ακόμα περισσότερο ύστερα από την επιδρομή των αερίων.