Ενα από τα αιτήματα που εξακολουθητικώς και μετ’ επιτάσεως απευθύνει στους Δυτικούς ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι αφορά το ΝΑΤΟ: ο ουκρανός πρόεδρος ζητεί από την Ατλαντική Συμμαχία να επιβάλει ζώνη αεροπορικού αποκλεισμού στον εναέριο χώρο της Ουκρανίας, όμως το συγκεκριμένο αίτημά του δεν έχει ικανοποιηθεί, ούτε πρόκειται όπως φαίνεται, επειδή η αποδοχή του θα παροξύνει πάραυτα την κατάσταση – θα σημάνει, «απλώς», την έναρξη πολέμου μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ. Ωστόσο η Συμμαχία επαγρυπνεί, «έχει το βλέμμα της στραμμένο στον ουρανό» όπως έγραψαν οι λονδρέζικοι Financial Times. Τι ακριβώς, λοιπόν, κάνουν οι ΝΑΤΟϊκοί; Ενισχύουν τις αεροπορικές επιχειρήσεις στην ανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας, εν είδει απαντήσεως στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Το Μέσο του Σίτι έγραψε για τις παρακολουθήσεις του εναερίου χώρου της Ανατολικής Ευρώπης που κάνει νυχθημερόν από μία βάση της Γερμανίας το ΝΑΤΟϊκό στρατιωτικό προσωπικό. Και περιέγραψε πώς τα στίγματα των αεροπλάνων του ΝΑΤΟ εμφανίζονται στην κεντρική οθόνη των εγκαταστάσεων δείχνοντας τη θέση τους στην ανατολική πλευρά της συμμαχίας, η οποία συνορεύει με τις Ρωσία και Λευκορωσία και με την Ουκρανία. Η κρίση των FT είναι ενθουσιαστική, έγραψαν ότι πρόκειται για επίδειξη δύναμης από σμήνη μεικτά, αποτελούμενα από μαχητικά, αναγνωριστικά και υποστηρικτικά αεροσκάφη.
Ο στόχος των ΝΑΤΟϊκών πτήσεων είναι, βέβαια, αποτρεπτικός, καθώς η Συμμαχία στέλνει καθημερινώς στο Κρεμλίνο μήνυμα ότι ελέγχει τον χώρο, συγχρόνως όμως και κατασκοπευτικός, αφού συλλέγει πληροφορίες σχετικές με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Εξυπακούεται ότι κάποιες από αυτές φθάνουν στο Κίεβο, αν και διά της πλαγίας οδού. Διότι, κεντρικά, η Συμμαχία τονίζει ότι δεν εμπλέκεται σε ανταλλαγές πληροφοριών με την Ουκρανία, όμως επιτρέπει στα κράτη-μέλη της να το πράξουν με δική τους πρωτοβουλία ώστε να βοηθήσουν τις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας, όπως είπε στους Βρετανούς ο υποστράτηγος Χάρολντ φαν Πι, διοικητής του συγκεκριμένου ΝΑΤΟϊκού κέντρου της Γερμανίας. Οι ΗΠΑ, μιλώντας για λογαριασμό τους, έχουν δηλώσει ότι δίνουν πληροφορίες στους Ουκρανούς, όχι όμως τέτοιες που να επιτρέπουν στόχευση ρωσικών θέσεων σε πραγματικό χρόνο.
Η συνήθης αποστολή αυτής της μονάδας, σε καιρό ειρήνης δηλαδή, είναι ο συντονισμός των αεροπορικών επιχειρήσεων της Συμμαχίας βορείως των Αλπεων, επιχειρήσεις που στοχεύουν στην προστασία του ουρανού των χωρών-μελών από πιθανές εισβολές. Ωστόσο η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πριν από έξι εβδομάδες είναι γεγονός τετελεσμένο και έχει προσθέσει νέα στοιχεία στο έργο του κέντρου. Η όλη διαδικασία διεκπεραιώνεται και με τα αμερικανικής κατασκευής αεροπλάνα ραντάρ Boeing E-3A, τα λεγόμενα AWACS (Airborne Warning and Control System). Αυτά διασφαλίζουν για λογαριασμό της Συμμαχίας την έγκαιρη προειδοποίηση και τον έλεγχο ανά πάσα στιγμή.
Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία περίπου 100 ΝΑΤΟϊκά αεροσκάφη πετούν κάθε ημέρα στην Ανατολική Ευρώπη και δικαιολογούν τη δήλωση του γενικού γραμματέα της Συμμαχίας Γιένς Στόλτενμπεργκ ότι οι Σύμμαχοι και παρακολουθούν τα τεκταινόμενα στο πεδίο και διατηρούν τις δυνατότητες επιτήρησης και συλλογής πληροφοριών. Ή, όπως δήλωσε ο Φαν Πι στους FT, σε πραγματικό χρόνο το ΝΑΤΟ μαθαίνει τι πετάει στην άλλη πλευρά των συνόρων. Η παρακολούθηση του εναερίου χώρων των ανατολικών κρατών της Ευρώπης, κυρίως όσων συνορεύουν με την Ουκρανία και με τη Ρωσία, παρακολουθείται όλο το εικοσιτετράωρο από τη γερμανική βάση όπου συνεργάζονται ΝΑΤΟϊκοί αξιωματικοί από πολλές χώρες. Από εκεί δίνονται και οι εντολές αναχαίτισης στα διάσπαρτα αεροδρόμια της Συμμαχίας, εφ’ όσον παρουσιαστεί περιστατικό.
Η βάση της Γερμανίας μπορεί να εντοπίσει, εκτός των εχθρικών αεροσκαφών, και πυραύλους «Κρουζ» σαν αυτούς που προσφάτως έπληξαν μία πρώην ΝΑΤΟϊκή βάση στην Ουκρανία. Οι αξιωματικοί της βάσης είπαν στους Βρετανούς ότι αν οι «Κρουζ» είχαν εισέλθει στην Πολωνία, κάτι που θα μπορούσε να είχε συμβεί διότι το πολωνικό έδαφος απέχει μόλις 12 χιλιόμετρα, θα είχαν καταρριφθεί αμέσως.