Οι παίκτες-ρομπότ είναι στη θέση τους. Είναι κατασκευασμένοι από LEGO και έχουν δύο κόκκινα φωτάκια που παραπέμπουν σε μάτια. Οι γονείς τεντώνουν τα κεφάλια τους για να βρουν την κατάλληλη οπτική γωνία και οι διαγωνιζόμενοι μαθητές, επί σκηνής, γουρλώνουν τα μάτια τους και σφίγγουν τα δάχτυλά τους. Εκπαιδεύτηκαν σε workshops και ημερίδες ρομποτικής, δούλευαν από τον περασμένο Νοέμβριο σε ομάδες, άλλος ανέλαβε το κατασκευαστικό κομμάτι, άλλος το λειτουργικό, τη σύνδεση του software με το hardware δηλαδή, και άλλος τον συντονισμό των αισθητήρων. Τώρα τα ρομπότ που πέρασαν στον τελικό του 1ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Ρομποτικής για μαθητές Γυμνασίου, θα αναδείξουν από μόνα τους τη δύναμη της τεχνολογίας.
«Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι οι Συμπληγάδες», μου λέει ο 13χρονος Χρήστος που έχει ταξιδέψει από τη Λάρισα με την οικογένειά του για τον τελικό και περιμένει στην ουρά μέχρι να έρθει η σειρά της ομάδας του. Κάποιος άλλος μου επισημαίνει ότι ο φωτισμός μπορεί να ξεγελάσει το ρομπότ και αυτό να λοξοδρομήσει από τη διαδρομή του Οδυσσέα στην Ιθάκη που διαγράφεται με μαύρο μελάνι πάνω σε μία γαλάζια πίστα, ενώ μία μαθήτρια φοβάται ότι ο κινούμενος «Μινώταυρος» που ξεπροβάλλει από την κρυψώνα του κάθε έξι δευτερόλεπτα θα τα καταστρέψει όλα.
Οι οδηγίες του διαγωνισμού που είχε ως θεματολογία το «Ταξίδι στην Αρχαιότητα» και που διοργάνωσε η μη κυβερνητική οργάνωση WRO Hellas με την υποστήριξη της COSMOTE ήταν αυστηρές. Τα αυτόματα έπρεπε να ολοκληρώσουν τις δύο διαφορετικές πίστες χωρίς να σταματήσουν και χωρίς να ξεφύγουν από την πορεία που αναπαριστά είτε την πορεία του ομηρικού ήρωα από την Τροία στην Ιθάκη, είτε την περιπέτεια του Θησέα μέσα στον Λαβύρινθο υπό την παρουσία του Μινώταυρου.
Τα ρομπότ τσουλούσαν με δύο ρόδες πάνω στη διαδρομή -άλλα πιο γρήγορα κι άλλα «αργά και σταθερά, όπως πρέπει», όπως παρατηρούσαν οι υπερήφανοι γονείς- έστριβαν στις καμπύλες σχεδόν χορεύοντας και συχνά λοξοδρομούσαν με αποτέλεσμα να αποσύρονται αμέσως από την πίστα. Στο διάλειμμα οι μεγάλοι που ταξίδεψαν από την Πάτρα, τη Λάρισα και διάφορες περιοχές της Ελλάδας για να καμαρώσουν τα παιδιά τους έκοβαν βόλτες κάτω από τον ήλιο. Οι μικροί συγκεντρώνονταν σε απογοητευμένα πηγαδάκια για να εξετάσουν τι πήγε στραβά και να προετοιμαστούν για τον δεύτερο γύρο.
Την ίδια ώρα, το μεσημέρι του περασμένου Σαββάτου, 2 Απριλίου, στον δεύτερο όροφο των Εκπαιδευτηρίων Αναγέννηση, είχαν τοποθετηθεί οι ρομποτικές κατασκευές μαθητών του Γυμνασίου που διαγωνίζονταν στο δεύτερο σκέλος του προγράμματος (open category). Το θέμα ήταν και πάλι η ελληνική αρχαιότητα και ο στόχος ήταν να εμπνευστούν από τον μηχανισμό Αντικυθήρων, τις χρυσές θεραπαινίδες του Ηφαίστου, τον μπρούτζινο γίγαντα Τάλω -«που μπορεί να ήταν και εκείνος ρομπότ!», όπως μου είπε η 13χρονη Μαρισόφι- και άλλες ανακαλύψεις. Επρεπε να εφεύρουν έναν δικό τους μηχανισμό φτιαγμένο από χρωματιστά τουβλάκια και ελεγχόμενο από υλικό της LEGO (EV3 ή NXT) με οποιοδήποτε software.
«Είναι ένας πολύ καλός τρόπος να εξασκείς το μυαλό σου», λέει ο Μανώλης από το 8ο γυμνάσιο Βόλου. Η συνομίληκή του, Στεφανία, από το 2ο Γυμνάσιο Κέρκυρας δηλώνει ότι για την ίδια το πιο σημαντικό ήταν ότι «έμαθε να συμβιβάζεται με καταστάσεις» και να αντιμετωπίζει μαζί με την ομάδα της ένα-ένα τα προβλήματα που προέκυπταν. Πράγματι, η ουσία τέτοιων εκπαιδευτικών διαγωνισμών δεν είναι μόνο η εξοικείωση των νέων γενεών με τη ρομποτική του μέλλοντος, η διάδοση της νέας εκπαιδευτικής κατεύθυνσης STEM (Science – Technology – Engineering – Mathematics) ή η προσέγγιση της αρχαιότητας μέσα από την τεχνολογία -που, πάντως, γοήτευσε όλους τους μαθητές.
«Το ζητούμενο είναι να μάθουν τα παιδιά να επιλύουν προβλήματα που προκύπτουν καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας», εξηγεί ένας από τους προπονητές, ηλεκτρολόγος μηχανικός στο επάγγελμα, ο Ανδρέας Τσιμπούρης. Αυτός ήταν ο προπονητής της ομάδας Robotica από την Πάτρα, που τελικά πήρε το πρώτο βραβείο (ένα laptop για κάθε μέλος) στο αγωνιστικό κομμάτι της εκδήλωσης.
Το αποτέλεσμα ήταν η ρομποτική να κερδίσει νέους οπαδούς, θηλυκούς και αρσενικούς. Οι μαθητές ξετρελάθηκαν. Πολλοί έχουν αποφασίσει ότι θα κάποτε ασχοληθούν με τις νέες τεχνολογίες επαγγελματικά, άλλοι θέλουν σίγουρα να έχουν ένα τέτοιο χόμπι. Και δεν είναι μόνο οι ηλικίες 13-15 ετών που δελεάζονται από τις νέες τεχνολογίες. Στις 19 Μαρτίου είχε γίνει ο 2ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Εκπαιδευτικής Ρομποτικής για μαθητές Δημοτικού (ηλικίες 8-12 ετών).
Η θεματολογία ήταν ο «Γαλαξίας», και το υλικό που είχαν οι συμμετέχοντες στη διάθεσή τους ήταν 100 εκπαιδευτικά πακέτα LEGO WeDo τα οποία προσέφερε η COSMOTE και τα οποία διαμοιράστηκαν σε κάθε περιφέρεια με βάση αξιοκρατικά κριτήρια. Αυτή τη χρονιά συμμετείχαν 150 σχολεία από την ελληνική επικράτεια, στον τελικό πέρασαν 50 ομάδες και την πρώτη θέση κατέλαβε η ομάδα Robotakia από τη Γλυφάδα με ένα τηλεσκόπιο βαρυτικών κυμάτων και ένα διαστημόπλοιο που ακολουθεί μονοπάτι προς τον Σείριο. Στη δεύτερη θέση, η ομάδα TriRoboNauts από τα Τρίκαλα, κατασκεύασε μια διαστημική βάση στον πλανήτη Αρη, ενώ η ομάδα Rοbofantasy από την Καλαμάτα, βρέθηκε στην τρίτη θέση, με ένα διαστημικό όχημα, που συνέλεγε ορυκτά από τον Αρη.
«Eίναι εντυπωσιακό να βλέπει κανείς μικρά παιδιά να λειτουργούν ομαδικά, να φτιάχνουν ρομποτικές δημιουργίες και να κάνουν την τεχνολογία δική τους», δήλωσε ο Executive Director Οικιακών Πελατών της COSMOTE, Κώστας Νεμπής, συμπληρώνοντας ότι «οι διαγωνισμοί εκπαιδευτικής ρομποτικής βοηθούν τα παιδιά να εξοικειωθούν με τις νέες τεχνολογίες και να αναπτύξουν δεξιότητες και ταλέντα, πολύτιμα για το μέλλον τους». Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του WRO Hellas, Γιάννης Σομαλακίδης, τόνισε ότι «οι διαγωνισμοί καταδεικνύουν ότι έχουμε όλα όσα απαιτούνται για να είναι η χώρα μας παρούσα στο club των τεχνολογικά ανεπτυγμένων χωρών». Το «όλα» είναι, φυσικά, οι μελλοντικοί πολίτες.