Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι είναι το πιο λαμπρό παράδειγμα βιοποικιλότητας στον πλανήτη μας. Προσφέρουν στη Γη άπειρα οικολογικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη που αποτιμώνται, ετησίως και παγκοσμίως, σε τουλάχιστον 3 τρισ. δολάρια, σύμφωνα με την Αμερικανική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA).
Ομως τα κοράλλια πεθαίνουν. Για την ακρίβεια, πρώτα ξεβάφουν και μετά πεθαίνουν.
Κύρια αιτία είναι η κλιματική αλλαγή που αυξάνει τη θερμοκρασία των ωκεανών. Οσο πιο ζεστό το νερό στον ύφαλο, τόσο πιο αφιλόξενο το περιβάλλον για τα κοράλλια.
Εδώ και πάνω από έναν χρόνο, η θερμοκρασία στους ωκεανούς σπάει κάθε μέρα και ένα ρεκόρ.
Οι New York Times παρουσιάζουν στοιχεία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Παρακολούθησης του Κλίματος Copernicus, τα οποία δείχνουν ότι τον περασμένο μήνα, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία στην επιφάνεια της θάλασσας έφτασε στο νέο μηνιαίο υψηλό των 21,07 βαθμών Κελσίου.
«Ο Μάρτιος του 2024 κατέρριπτε αλλεπάλληλα κλιματικά ρεκόρ, τόσο στη θερμοκρασία του αέρα όσο και στις θερμοκρασίες της επιφάνειας των ωκεανών», δήλωσε η Σαμάνθα Μπουργκές αναπληρώτρια διευθύντρια του Copernicus.
Η NOAA καταγράφει το τέταρτο κύμα μαζικού αποχρωματισμού κοραλλιών παγκοσμίως. Τα αποχρωματισμένα κοράλλια εξακολουθούν να δίνουν εντυπωσιακές εικόνες για τους φωτογράφους, από κοντά όμως οι επιστήμονες παρατηρούν τη σταδιακή τους κατάρρευση.
Οπως αναφέρει το BBC, πέρυσι στην Καραϊβική, οι λουόμενοι έλεγαν ότι το νερό στις παραλίες ήταν τόσο ζεστό όσο ένα υδρομασάζ. Αυτή η θερμότητα μετακινήθηκε στο νότιο ημισφαίριο και πλέον επηρεάζει θανάσιμα περισσότερα από τα μισά κοράλλια του κόσμου, στις θάλασσες της Τανζανίας, στον Μαυρίκιο, τη Βραζιλία, τα νησιά του Ειρηνικού και, ακόμη χειρότερα, στον Μεγάλο Κοραλλιογενή Υφαλο της Αυστραλίας.
Για δέκα ημέρες τον Φεβρουάριο, ο δρ Νιλ Καντίν, ερευνητής στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας Επιστήμης της Αυστραλίας και ειδικός στα κοράλλια, πέταξε με ένα αεροπλάνο πάνω από τον Μεγάλο Υφαλο, που αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και εκτείνεται σε περισσότερα από 2.600 χιλιόμετρα, όσο περίπου το μήκος της ανατολικής ακτής των ΗΠΑ.
«Για πρώτη φορά τεκμηριώσαμε πολύ υψηλά επίπεδα αποχρωματισμού των κοραλλιών και στις τρεις περιοχές του Θαλάσσιου Πάρκου του Μεγάλου Υφάλου. Πολλά κοράλλια πεθαίνουν», είπε στο BBC ο δρ Καντίν.
Τα κοράλλια είναι «σπίτι» για το 25% όλων των θαλάσσιων ειδών.
Ο αποχρωματισμός του κοραλλιού είναι το αποτέλεσμα του στρες που δημιουργεί στον οργανισμό του η μεταβολή της θερμοκρασίας.
Σε θερμοκρασία 1 βαθμό υψηλότερη από το θερμικό του όριο, το αποχρωματισμένο κοράλλι πεθαίνει εντός δύο μηνών, ενώ αν η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου, το κοράλλι έχει μόνον έναν μήνα ζωής. Τα νεκρά κοράλλια όχι μόνο είναι αφιλόξενα για τα θαλάσσια είδη, αλλά δημιουργούν και συνθήκες αποπροσανατολισμού για τα ψάρια που πλοηγούνται ακολουθώντας τους ήχους των υγιών κοραλλιών.
Το κοράλλι μπορεί να ανακάμψει από το θερμικό στρες, αλλά χρειάζεται χρόνο, ιδανικά αρκετά χρόνια. Και καθώς η θερμοκρασία των ωκεανών μόνο αυξάνεται, τα κοράλλια χάνουν την ευκαιρία ανάκαμψης.
Ο τελευταίος μαζικός αποχρωματισμός κοραλλιών παρατηρήθηκε το διάστημα 2014-2016. Από τότε, οι θερμοκρασίες των ωκεανών έχουν αυξηθεί τόσο, που η NOAA εισήγαγε τρία νέα επίπεδα συναγερμού θερμότητας.
Σύμφωνα με το BBC, οι ψαράδες στην Κένυα ανησυχούν για το μέλλον, αφού η καταστροφή των κοραλλιών επηρεάζει τον τρόπο διατροφής των ψαριών.
To Reuters αναφέρει ότι ο μαζικός αποχρωματισμός των κοραλλιών παρατηρείται τον τελευταίο χρόνο σε τουλάχιστον 54 χώρες και περιοχές του πλανήτη.
Μέχρι πρότινος, το χειρότερο επιστημονικό σενάριο προέβλεπε καταστροφή έως και 90% των κοραλλιογενών υφάλων του κόσμου όταν η υπερθέρμανση του πλανήτη ξεπεράσει τις προβιομηχανικές θερμοκρασίες κατά 1,5 βαθμούς. Σήμερα, που ο κόσμος έχει θερμανθεί κατά περίπου 1,2 βαθμούς, οι προβλέψεις είναι ακόμη πιο δυσοίωνες για τα κοράλλια.