Η βάση δεδομένων του Ερευνητικού Προγράμματος Sarasota Dolphin, της μακροβιότερης μελέτης στον κόσμο για τον πληθυσμό άγριων δελφινιών, αναγνωρίζει πολλά από αυτά που παρακολουθεί από τις εγκοπές των πτερυγίων τους. Εχει καταγράψει περισσότερα από 5.750 δελφίνια και έχει μετατρέψει τα ρηχά νερά του κόλπου της Σαρασότα της Φλόριντα σε ένα ζωντανό εργαστήριο εδώ και 53 χρόνια.
Μεταξύ των βασικών ευρημάτων του προγράμματος, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Washington Post, είναι ότι τα μεμονωμένα δελφίνια της περιοχής ζουν σε συγκεκριμένες «γειτονιές» για διαδοχικές γενιές, σχηματίζοντας ένα μωσαϊκό γειτονικών κοινοτήτων κατά μήκος της δυτικής ακτής της Φλόριντα.
Πολλά αρσενικά δελφίνια σφυρηλατούν ζευγάρια φιλίας –και σεξουαλικών συνευρέσεων– για προστασία, και παραμένουν μαζί για μια ζωή. Οι αλληλεπιδράσεις τόσο των ετερόφυλων όσο και των ομόφυλων δελφινιών εξυπηρετούν τη δημιουργία και τη διατήρηση κοινωνικών δεσμών κατά τη διάρκεια ζωής τους – η οποία συχνά εκτείνεται πολύ πάνω από τα 60 χρόνια.
Το 1970, όταν ξεκίνησε το ερευνητικό πρόγραμμα, τα δελφίνια αποτελούσαν αντικείμενα πολλών ρομαντικών μύθων. Μεταξύ άλλων θεωρούνταν έξυπνα και ευγενικά ζώα, που θα μπορούσαν να γίνουν φίλοι των ανθρώπων, ακόμη και αστέρες του κινηματογράφου. Αντιμετωπίζονταν ως «άνθρωποι με υγρά κοστούμια», όπως αναφέρει στην Post ο διευθυντής του προγράμματος, Ραντι Γουελς.
Η έρευνα έδειξε όμως ότι, ενώ είναι όντως ιδιαιτέρως ευφυή, έχουν συστήματα αισθητήρων πολύ διαφορετικά από αυτά των ανθρώπων, και έναν πολύπλοκο και μοναδικό τρόπο επικοινωνίας. Οι σταθμοί ακρόασης που εγκατέστησε το πρόγραμμα στον κόλπο της Σαρασότα έχουν καταγράψει χιλιάδες ώρες φωνητικών ήχων δελφινιών, που δείχνουν ότι κάθε ένα έχει τον δικό του ήχο σφυρίγματος, ο οποίος λειτουργεί ως ένα είδος προσωπικής ταυτότητας.
Μια άλλη λανθασμένη εκτίμηση ετών είναι ότι τα δελφίνια χαίρονται τις επαφές με τους ανθρώπους και τα βολεύει να τα ταΐζουμε με το χέρι. Ωστόσο, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι αλληλεπιδράσεις με τους ανθρώπους μπορεί να έχουν γι’ αυτά αρνητικές συνέπειες, όπως αύξηση του κινδύνου κατανάλωσης ακατάλληλης τροφής, έκθεση σε περιστρεφόμενους έλικες σκαφών και εμπλοκές σε αλιευτικά δίχτυα.
Οταν ξεκίνησε το πρόγραμμα κανείς δεν γνώριζε αν τα δελφίνια σύχναζαν στα βαθιά νερά ή στα ρηχά. Χρησιμοποιώντας συσκευές παρακολούθησης και άλλα εργαλεία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα περίπου 170 δελφίνια που ζουν στον κόλπο της Σαρασότα είναι οργανωμένα σε ένα καθορισμένο εύρος – που αποτελεί το σπίτι τους για μια ζωή.
Γενιά με γενιά μένουν επίσης στην ίδια περιοχή και μεγαλώνουν οικογένειες. Ενα θηλυκό δελφίνι ηλικίας 67 ετών το οποίο παρακολουθείται από το πρόγραμμα έχει γεννήσει σε μια συγκεκριμένη γειτονιά τουλάχιστον 12 φορές. Πριν την έναρξη της μελέτης οι επιστήμονες δεν είχαν ιδέα ότι τα ρινοδέλφινα θα μπορούσαν να ζήσουν μέχρι τα 60 τους σε άγριο περιβάλλον.
Μια μέρα στη ζωή ενός δελφινιού στον κόλπο είναι μια μέρα συνεχούς κίνησης, κατά την οποία τρέφεται με διάφορα ψάρια, ταξιδεύει, συναναστρέφεται με άλλα δελφίνια και, τέλος, ξεκουράζεται. Οι επιστήμονες του προγράμματος παρατήρησαν τα δελφίνια να κινούνται με άνεση εντός και εκτός ομάδων, ανάλογα με το ποιον συναντούν.
Μητέρες και νεογέννητα δελφίνια κολυμπούν για λίγο καιρό μαζί και όταν τα μικρά ανεξαρτητοποιούνται, κάνουν παρέα μεταξύ τους για να εξασκήσουν τις δεξιότητες που θα χρειαστούν μόλις μεγαλώσουν. Κατά τη διάρκεια αυτών των δραστηριοτήτων τα δελφίνια αναζητούν θηράματα, ενώ παράλληλα επιτηρούν τους αρπακτικούς καρχαρίες και την κυκλοφορία σκαφών, όπως και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες που προκαλούν αναστάτωση.
Τα δελφίνια του κόλπου της Σαρασότα καταναλώνουν μια μεγάλη ποικιλία ψαριών. Χρησιμοποιούν την εξαιρετική ακοή τους για να στοχεύσουν θηράματα, όπως οι φρύνοι και οι θαλάσσιες πέστροφες, που παράγουν ήχους. Τα αρσενικά δελφίνια ξεκινούν να κάνουν παρέα στα 10 τους και η φιλία τους διαρκεί μια ολόκληρη ζωή. Τα διαμορφωμένα αυτά ζευγάρια –κάτι σπάνιο στη φύση– προστατεύουν εναλλάξ το ένα το άλλο όταν ξεκουράζονται.
Επίσης, κατά τη διάρκεια του ζευγαρώματος, ένα τρίτο αρσενικό δελφίνι συχνά στέκεται… φρουρός, ενώ ο φίλος του περνά χρόνο με το θηλυκό. Οταν χωρίζονται προσωρινά, τα δελφίνια μερικές φορές καλούν το ένα το άλλο, προφανώς για να διατηρήσουν την επαφή. Τα ρινοδέλφινα είναι σεξουαλικώς πολύ ενεργά. Τόσο οι ετεροφυλοφιλικές όσο και οι ομοφυλοφιλικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των δελφινιών καλλιεργούνται για κοινωνικούς δεσμούς, και όχι μόνο για λόγους αναπαραγωγής.
Τα αλιευτικά σκάφη συνιστούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τη ζωή των δελφινιών. Η μελέτη των σκελετών τους αποκαλύπτει χαρακτηριστικά που δεν συνάδουν με την εικόνα των χαμογελαστών θηλαστικών που χαριεντίζονται με ανθρώπους. Διαθέτουν σκληρές ουρές και ράμφη, τα οποία χρησιμοποιούν όταν συγκρούονται μεταξύ τους. Με τα αρσενικά να ξεπερνούν τα δυόμισι μέτρα σε μήκος και να ζυγίζουν έως και 300 κιλά, τέτοιες συγκρούσεις είναι συχνά θανατηφόρες.
Πέρα από τα αλιευτικά, τα δελφίνια έχουν να αντιμετωπίσουν όλο και περισσότερες απειλές. Μετά από το πρόσφατο ξέσπασμα μιας επιβλαβούς άνθισης φυκιών, γνωστής ως κόκκινη παλίρροια, τα δελφίνια της Σαρασότα άλλαξαν τις κοινωνικές τους συνήθειες, αλληλεπιδρώντας με ψαράδες και βαρκάρηδες ολοένα συχνότερα – με θανατηφόρα αποτελέσματα.
Οι συναντήσεις των δελφινιών με καρχαρίες αυξήθηκαν επίσης, πιθανότατα επειδή οι θανατηφόρες συνέπειες της κόκκινης παλίρροιας στα ψάρια που συνήθως καταναλώνουν οι καρχαρίες, τους έκαναν να κυνηγήσουν δελφίνια. Αλλά και η κλιματική αλλαγή ανησυχεί τους επιστήμονες για το μέλλον των δελφινιών. Το πάχος του λίπους και η περιεκτικότητα σε λιπίδια των θηλαστικών ανεβοκατεβαίνουν, ανταποκρινόμενα στις εποχιακές αλλαγές θερμοκρασίας.
Ετσι, κατά κάποιο τρόπο, τα δελφίνια χρησιμεύσουν ως τα καναρίνια ενός παγκόσμιου ωκεάνιου ανθρακωρυχείου. Η κατανόηση της υγείας τους παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για τη συνολική υγεία των ωκεανών και των θαλάσσιων τοπίων, που επηρεάζουν αμέτρητα άλλα είδη – συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων.
Τεχνικές που αναπτύχθηκαν από την ομάδα των ερευνητών στον κόλπο της Σαρασότα έχουν χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσουν άλλους επιστήμονες να εξερευνήσουν τη δομή των πληθυσμών δελφινιών και να τους συντηρήσουν σε όλες τις ΗΠΑ, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο – όπως τα απειλούμενα ρινοδέλφινα της χώρας μας και τα δελφίνια του ποταμού Μεκόνγκ στην Καμπότζη.
Τα δεδομένα που έχουν συγκεντρωθεί από το πρόγραμμα όλα αυτά τα χρόνια έχουν συμβάλει στα σχέδια διαχείρισης της Εθνικής Ωκεανικής και Ατμοσφαιρικής Διοίκησης των ΗΠΑ για τα θαλάσσια θηλαστικά, ενώ έχουν καθοδηγήσει τους υπεύθυνους στον χειρισμό περιβαλλοντικών καταστροφών, όπως η πετρελαιοκηλίδα του Deepwater Horizon το 2010.