«Oriental Poppies», 1927 | Minneapolis © 2016 Georgia O'Keeffe Museum/ DACS, London
Επικαιρότητα

Τα 100 αισθησιακά λουλούδια της Τζόρτζια Ο’ Κιφ στο Λονδίνο

Η σπουδαία αμερικανίδα ζωγράφος που έκανε την πρώτη έκθεσή της πριν από έναν αιώνα, φέτος φιλοξενείται σε μία μεγαλειώδη παρουσίαση του έργου της στο Λονδίνο
Κιάρα Σουγκανίδου

«Οι άντρες με μειώνουν όταν λένε ότι είμαι η καλύτερη γυναίκα ζωγράφος… Εγώ νομίζω ότι είμαι ένας από τους καλύτερους ζωγράφους». Αυτή ήταν η Τζόρτζια Ο’ Κιφ.

Η Τζόρτζια Ο’ Κιφ φωτογραφημένη από τον σύζυγό της φωτογράφο και γκαλερίστα Αλφρεντ Στίγκλιτς το 1918. The J. Paul Getty Museum, Los Angeles © The J. Paul Getty Trust

Γεννήθηκε το 1887 σε μία φάρμα στο Ουισκόνσιν και ανήκε σε οικογένεια κτηνοτρόφων που είχε 7 παιδιά. Σε ηλικία 10 ετών αποφάσισε ότι ήθελε να γίνει καλλιτέχνης. Πήγε να μαθητεύσει μαζί με την αδερφή της σε μία ζωγράφο στη διπλανή κωμόπολη και όταν τελείωσε το σχολείο σπούδασε ζωγραφική. Ολοκλήρωσε τις σπουδές της, δούλεψε σαν εικονογράφος στη διαφήμιση για τα προς το ζην, δίδαξε ζωγραφική σε σχολεία και πανεπιστήμια και πέρασε διάφορα σκαμπανεβάσματα ως καλλιτέχνης.

Το χειρότερο ήταν όταν το 1908 αποφάσισε για τέσσερα χρόνια να μη ζωγραφίσει καθόλου επειδή θεωρούσε ότι δεν επρόκειτο να ξεχωρίσει ως ζωγράφος σε ένα ακαδημαϊκό περιβάλλον όπου το ζητούμενο για όλους τους ζωγράφους ήταν να μιμούνται τους μεγάλους ζωγράφους. Εκείνο το διάστημα έπαθε κατάθλιψη και έλεγε ότι η μυρωδιά από το διαλυτικό την αρωσταίνει. Ζούσε στη Νότια Καρολίνα.

«Abstraction White Rose», 1927, Gift of The Burnett Foundation and Georgia O’Keeffe Foundation© 2016 Georgia O’Keeffe Museum/ DACS, London

Αποφάσισε να ξαναμπεί στη ζωγραφική το 1915, όταν γνώρισε τον διάσημο φωτογράφο και γκαλερίστα Αλφρεντ Στίγκλιτς στη Νέα Υόρκη. Μια φίλη της Τζόρτζια, του έστειλε μερικά σκίτσα της κι εκείνος της απάντησε κατευθείαν «είναι τα αγνότερα, λεπτότερα και ειλικρινέστερα πράγματα που μπήκαν στην 291 (έτσι ονομαζόταν η γκαλερί του) εδώ και καιρό». Τότε η ζωγράφος και ο φωτογράφος άρχισαν να αλληλογραφούν. Το 1016 έγινε η πρώτη έκθεση της Ο’ Κιφ στην γκαλερί του Στίγκλιτς και το 1918 εκείνος την έπεισε να μετακομίσει στη Νέα Υόρκη. Την είχε ερωτευτεί. Ηταν 23 χρόνια μεγαλύτερός της. Ηταν και παντρεμένος. Η ζωγράφος τον είχε επίσης ερωτευτεί. Τα επόμενα χρόνια εκείνος χώρισε και το 1924 παντρεύτηκαν.

Ο φωτογράφος και γκαλερίστας Αλφρεντ Στίγκλιτς (1864-1946), σύζυγος της Τζόρτζια Ο’ Κιφ (Wikipedia)

Ο Στίγκλιτς βοήθησε την Ο’ Κιφ με τις γνωριμίες του και εκείνη τον βοήθησε με το ταλέντο της. Πάρα πολύ σύντομα καθιερώθηκε στη Νέα Υόρκη ως μια αληθινή πρωτοπόρος της ζωγραφικής. Τα τοπία της από την άγρια δύση, τα λουλούδια της ερήμου με τους σεξουαλικούς υπαινιγμούς, τα κρανία των ζώων, την έκαναν παγκοσμίως διάσημη και μάλιστα σε έναν χώρο όπου λίγες γυναίκες κάνουν πραγματικά μεγάλη καριέρα.

Καθώς τα χρόνια περνούσαν η Ο’ Κιφ ταξίδευε συχνά στη Δύση, για να βρει θέματα. Ο Στίγκλιτς που μεγάλωνε και είχε επιβαρυμένη υγεία δεν μπορούσε πάντα να την ακολουθεί αλλά τη στήριζε με κάθε δυνατό τρόπο.

«Mesa Landscape, New Mexico / Out Back of Marie’s II», 1930Georgia O’Keeffe Museum. Gift of The Burnett Foundation © 2016 Georgia O’Keeffe Museum/ DACS, London

Εκείνη απομονωνόταν μακριά του και ζωγράφιζε. Αγαπημένη της τοποθεσία ήταν το Τάος, στο Νέο Μεξικό. Μάλιστα όταν το 1946 ο Αλφρεντ Στίγκλιτς πέθανε η Τζόρτζια Ο’ Κιφ μετακόμισε εκεί.

Το 1962 έγινε μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών. Η καταξίωση πλέον ήταν πλήρης.

«From the Faraway, Nearby» 1937, The Metropolitan Museum of Art, New York. Alfred Stieglitz Collection, 1959 © 2016 Georgia O’Keeffe Museum/ DACS, London. Photo: Malcom Varon © 2015. Image copyright The Metropolitan Museum of Art/ Art Resource/ Scala, Florence

Κάποτε όμως άρχισε και η ίδια να γερνάει. Το 1972 έπαθε αστιγματισμό και έπαψε να ζωγραφίζει λάδια. Περιορίστηκε στο μολύβι και στο κάρβουνο και ενίοτε ζωγράφιζε, με βοήθεια, ακουαρέλες και δούλευε, επίσης με βοήθεια, πηλό.

Το 1976 εξέδωσε ένα βιβλίο για την τέχνη της και την επόμενη χρονιά έδωσε την άδεια να γυριστεί η ζωή της σε ταινία.

«Blue and Green Music» 1919-21, The Art Institute of Chicago, Alfred Stieglitz Collection © 2016 Georgia O’Keeffe Museum/ DACS, London.

Επίσης το 1977 ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζέραλντ Φορντ, την τίμησε με το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας, τη μεγαλύτερη διάκριση για τους πολίτες στις ΗΠΑ.

Η Τζόρτζια Ο’ Κιφ πέθανε το 1986 σε ηλικία 98 ετών. Ως τότε είχε προλάβει να τα κάνει όλα. Να ζήσει, να δημιουργήσει, να ερωτευτεί, να διακριθεί. Οταν πέθανε, σύμφωνα με την επιθυμία της, η σωρός της κάηκε και οι στάχτες πετάχτηκαν στον αέρα της Αγριας Δύσης.

Στην έκθεση που προγραμματίζεται αυτό το καλοκαίρι στην Tate Modern του Λονδίνου, θα παρουσιαστούν 100 έργα της Τζόρτζια Ο’ Κιφ και από τις 6 δημιουργικές δεκαετίες της καριέρας της.

«Jimson Weed/White Flower No. 1», 1932 Crystal Bridges Museum of American Art, Arkansas, USA Photography by Edward C. Robison III © 2016 Georgia O’Keeffe Museum/ DACS, London

Ανάμεσά τους θα είναι και το περίφημο «Jimson Weed/White Flower No. 1», που φιλοτέχνησε το 1932, και το οποίο είναι το πιο ακριβό έργο γυναίκας ζωγράφου που πουλήθηκε ποτέ σε δημοπρασία!

«New York Street with Moon» 1925 Carmen Thyssen-Bornemisza Collection on loan at the Museo Thyssen-Bornemisza, Madrid  © 2016 Georgia O’Keeffe Museum/ DACS, London

Η έκθεση
Georgia O’Keeffe
Πού: Tate Modern (Λονδίνο)
Πότε: από 6 Ιουλίου έως 30 Οκτωβρίου